Murat ASLAN
Mine Yücel direktörlüğündeki Göç, Kimlik ve Haklar Araştırmaları Merkezi (CMIRS) tarafından yürütülen kamuoyu araştırmasının ikinci bölüm sonuçları açıklandı.
CMIRS’ın anketiyle ülkenin fotoğrafı çekildi. Nisan 2022 döneminde 500 kişi ile telefon anketi şeklinde yapılan anketin sonuçları, toplumun ruh halinin tüm dönemlere kıyasla en kötü durumda olduğunu ortaya çıkardı.
Ülkede sorunların o kadar fazla oluşuyla birlikte halkta umutsuzluk oluştuğu çok net şekilde görüldü. Çözülemeyen ve biriken sorunlar, doğal olarak halkı geleceğinden endişe etmeye yöneltti.
Ankete göre artan ekonomik kaygılar nedeniyle toplumun mutluluk oranında ciddi bir düşüş var. Vatandaşlar, çaresizlik, öfke, endişe, depresiflik ve kötümserlik gibi olumsuz duyguları sıkça yaşandığını söylüyor.
Ekonomik kaygılara paralel bir şekilde yaklaşık her üç kişiden ikisi olumsuz bir ruh hali içinde.
Ülkede kendisini sıkça çaresiz, depresif ve umutsuz hissedenlerin oranı artıyor.
Geleceğe güvenle bakanlar azalıyor, kendini sıkça öfkeli hissedenler artıyor.
Vatandaşlar, ülkenin yaşanabilir olmaktan süratle uzaklaştığını düşünüyor.,
Halkımız, KKTC demokrasisinin sınıfta kaldığına da inanıyor
Anket sonuçlarına göre olumsuz duygu yaşayanların oranlarında 3 ay öncesine kıyasla ciddi artışlar gözlemlendi ve ilk kez toplumun çoğunluğunun olumsuz duygular içerisinde olduğu ortaya çıktı.
CMIRS, söz konusu sonuçla ilgili “Bu durum toplumda sosyal sorunlar ve fiziki ve ruh sağlığı konusunda ilerisi için bir alarm niteliğindedir” uyarısı yaptı.
CMIRS, bu çalışmanın bu güne kadarki en kötü rakamların ortaya çıktığı bir çalışma olduğunu açıkladı ve artık toplumda sosyal patlamalar yaşanmaması için bir an önce yürütülen siyasetin değiştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Anket sonuçları:
CMIRS’ın anket sonuçlarına göre Mart 2021’den beri düşüş gösteren mutluluk oranı Nisan ayında da düşüşünü sürdürdü ve ilk kez 5’in altına düştü. Bu dönemde ankete katılanların ortalama mutluluk puanı 10 üzerinden 4.37 oldu.
Ülkenin yaşanabilirlik puanı Aralık 2020’den beri düşmeye devam ederek Nisan 2022’de bu güne kadarki en düşük noktasına geldi. Yaşanabilirlik Puanı 10 üzerinden 3.75 oldu.
Ankete göre KKTC demokrasisi 10 üzerinden 2.84 puanla
sınıfta kaldı. Ayrıca, ülke yönetimi tüm başlıklarda sınıfta kaldı.
Son 3 dönemdir 5 üzerinde, yani geçer puan, alan hiçbir başlık olmaması da ayrıca dikkat çekti.
Toplumun ülke yönetiminden, ekonomiden ve ülkede yaşanabilirlik durumundan şikayetlerinde ciddi artışlar yaşanırken uzun bir zaman sonra ilk kez CTP birinci parti olarak ankette yer aldı. Katılımcılara göre meclisteki en başarılı parti CTP, en başarısız parti ise YDP. Muhalefetteki en başarılı parti TDP olurken en başarısız parti ise MDP.
Ankete katılanların yüzde 52.13’ü son bir hafta içerisinde sıkça çaresiz hissettiğini belirtti. Buna göre toplumda ilk kez çoğunluk son bir hafta içerisinde sıkça çaresiz hissettiğini ifade etti. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 27.8, Haziran 2021 anketinde yüzde 27.12, Eylül 2021 anketinde yüzde 34.19 ve Aralık 2021’de yüzde 42.2 idi.
Katılımcılar arasında son bir hafta içerisinde sıkça umutlu hissedenlerin oranı sadece yüzde 41.58 oldu. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 72.4, Haziran 2021 anketinde yüzde 65.58, Eylül 2021 anketinde yüzde 48.05 ve Aralık 2021’de yüzde 36.2 olmuştu.
Son bir hafta içerisinde sıkça endişeli hissettiğini belirtenlerin oranı son 3 ay içerisinde ciddi bir artış gösterdi ve ilk kez yüzde 50’nin üzerine çıkarak yüzde 52.74’e yükseldi. Buna göre toplumda ilk kez çoğunluk son bir hafta içerisinde sıkça endişeli hissettiğini belirtti. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 41, Haziran 2021de yüzde 31.44, Eylül anketinde yüzde 51.09 ve Aralık 2021’de yüzde 45 idi.
Son bir hafta içerisinde kendisini sıkça huzurlu hissedenlerin oranı yüzde 48.58 oldu. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 68.74, Haziran 2021’de yüzde 69.11, Eylül 2021’de yüzde 47.88 ve Aralık 2021’de yüzde 40.4 idi.
Son bir hafta içerisinde kendisini depresif hissettiğini belirtenlerin oranı 3 ay içerisinde çok ciddi bir artış gösterdi ve yüzde 60.98’e yükseldi. Buna göre toplumda ilk kez çoğunluk son bir hafta içerisinde sıkça depresif hissettiğini belirtti. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 19.8, Haziran 2021’de yüzde 23.83, Eylül 2021’de yüzde 20.67 ve Aralık 2021’de yüzde 35 idi.
Son bir hafta içerisinde sıkça geleceğe güvenle baktığını belirtenlerin oranı ise sadece yüzde 31.98 oldu. Mart 2021’de bu oran yüzde 60.6, Haziran 2021’de yüzde 41.72, Eylül 2021’de yüzde 27.58 ve Aralık 2021’de yüzde 35.4 idi. Toplumda sadece her 3 kişiden birinin geleceğe güvenle bakıyor olması ise oldukça düşündürücü oldu.
Son bir hafta içerisinde kendisini sıkça öfkeli hissettiğini belirtenlerin oranında da bir artış yaşandı ve yüzde 57.61’e çıktı. Buna göre toplumda ilk kez çoğunluk son bir hafta içerisinde sıkca öfkeli hissettiğini vurguladı. Bu oran Mart 2021 anketinde yüzde 29, Haziran 2021’de yüzde 29.01, Eylül 2021’de yüzde 36.85 ve Aralık 2021’de yüzde 37.8 idi.
Mutluluk
| Dönem | Mutluluk (0-10) |
| Mart 2015 | 5.54 |
| Haziran 2015 | 6.20 |
| Eylül 2015 | 5.73 |
| Ocak 2016 | 6.38 |
| Nisan 2016 | 6.81 |
| Temmuz 2016 | 5.81 |
| Ekim 2016 | 5.66 |
| Ocak 2017 | 6.02 |
| Nisan 2017 | 6.27 |
| Temmuz 2017 | 6.42 |
| Ekim 2017 | 6.27 |
| Şubat 2018 | 6.80 |
| Haziran 2018 | 6.59 |
| Eylül 2018 | 5.43 |
| Aralık 2018 | 6.25 |
| Mar 2019 | 6.71 |
| Haz 2019 | 6.64 |
| Eylül 2019 | 6.34 |
| Aralık 2019 | 6.87 |
| Nisan 2020 | 5.20 |
| Mayıs 2020 | 5.64 |
| Haziran 2020 | 6.71 |
| Eylül 2020 | 5.95 |
| Aralık 2020 | 6.41 |
| Mart 2021 | 6.79 |
| Haziran 2021 | 6.50 |
| Eylül 2021 | 5.75 |
| Aralık 2021 | 5.54 |
| Nisan 2022 | 4.37 |
,
| Yaşanabilirlik Puanı (10 üzerinden) | |
| Mart 2019 | 6 |
| Haziran 2019 | 5.93 |
| Eylül 2019 | 5.62 |
| Aralık 2019 | 6.27 |
| Mayıs 2020 | 5.93 |
| Haziran 2020 | 6.28 |
| Eylül 2020 | 5.99 |
| Aralık 2020 | 6.32 |
| Mart 2021 | 6.16 |
| Haziran 2021 | 6.09 |
| Eylül 2021 | 5.10 |
| Aralık 2021 | 4.96 |
| Nisan 2022 | 3.75 |
| Dönem | Demokrasi Puanı |
| Mart 2021 | 4.91 |
| Haziran 2021 | 3.74 |
| Eylül 2021 | 3.70 |
| Aralık 2021 | 3.95 |
| Nisan 2022 | 2.84 |
Ülke yönetimi tüm başlıklarda sınıfta kaldı
Bu dönemde ülke yönetimine verilen puanlar şu şekilde: (10 üzerinden)
| Aralık 2020 | Mart 2021 | Haziran 2021 | Eylül 2021 | Aralık 2021 | Nisan 2022 | |
| Üretime dayalı istihdam olanakları | 3,74 | 3,92 | 3.06 | 2.93 | 2.96 | 2,32 |
| Gelir dağılımında adalet | 3,50 | 3,50 | 2.79 | 2.48 | 2.87 | 2,03 |
| Eğitimde kalite ve eşit erişim | 4,78 | 4,31 | 4.06 | 3.53 | 3.69 | 3,17 |
| Sağlıkta altyapı ve eşit erişim | 4,26 | 4,47 | 3.50 | 3.17 | 3.24 | 2,52 |
| Çevre korumada duyarlılık | 4,55 | 4,44 | 3.36 | 3.65 | 3.74 | 3,00 |
| Kültürel ve sanatsal faaliyetlerin yaygınlığı | 5,93 | 4,35 | 4.49 | 4.25 | 4.15 | 3,55 |
| Barış ve huzur ortamı | 6,34 | 5,01 | 5.78 | 4.70 | 4.60 | 4,36 |
| Düşünce, İfade ve hak arama özgürlüğü | 6,11 | 4,72 | 5.57 | 4.57 | 4.71 | 4,13 |
Meclisteki Partiler:
| Çok başarılı | Başarılı | Başarısız | Çok başarısız | |
| UBP | 1.3 | 11.9 | 54.2 | 32.6 |
| DP | 0.6 | 6.7 | 59.4 | 33.3 |
| YDP | 0.9 | 5.4 | 57.1 | 36.7 |
| CTP | 3.9 | 17.3 | 50.7 | 28.1 |
| HP | 0.9 | 8.2 | 60.6 | 30.3 |
Meclis Dışındaki partiler:
| Çok başarılı | Başarılı | Başarısız | Çok başarısız | |
| TDP | 0.7 | 7.8 | 62.7 | 28.8 |
| TKP | 0.2 | 6.7 | 63 | 30.1 |
| YKP | 0 | 9.5 | 58.6 | 31.9 |
| BKP | 0 | 3.5 | 64 | 32.6 |
| Bağımsızlık Yolu | 1.2 | 5.3 | 63.8 | 29.7 |
| KSP | 0 | 2.1 | 66.3 | 31.6 |
| MDP | 0 | 1.2 | 66.7 | 32.1 |
Katılımcılardan önümüzdeki Pazar günü bir seçim olsa hangi partiye oy vereceklerini belirtmeleri istendi. Buna göre uzun bir zamandan sonra ilk kez CTP birinci parti olarak ortaya çıktı.
Ankete katılanların yüzde 38.41’i “oy kullanmam” yanıtı verirken, yüzde 14.75’i de “kararsız” olduğunu belirtti. Ankette CTP’nin oyu 19.67, UBP’nin oyu 8.9, DP’nin oyu 1.64, HP’nin oyu 1.41, TDP’nin oyu 1.41 ve YDP’nin oyu 1.17 olarak gösterildi.
