En çok iş kazası şantiyelerde

Kıbrıs Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği KTMMOB İMO İş Sağlığı ve Güvenliği Komitesi Üyesi, İSG Uzmanı Gülcan Kulle Yalınca, İş Sağlığı Güvenliği Yasası’nın 2008’de geçtiğini belirterek, bu Yasa’ya göre devlet de dahil her tür işverenin İSG risk değerlendirmesi yapması, iş yerindeki riskleri belirlemesi ve bunlarla ilgili önlemler tasarlayıp uygulaması gerektiğini vurguladı.
İMO olarak düzenledikleri ve Çalışma Dairesi de dahil inşaat sektörünün bütün paydaşlarının katıldığı Çalıştay ışığında kurgulanacak bir plan program çerçevesinde, eylemler tasarlayacaklarını kaydeden Yalınca, “Bir soru vardı… ‘İş sağlığı ve güvenliği uygulamaları içinde kendi yetkinliğinize bir not verin’ dedik. 5 üzerinden 1 verdiler, 2 verdiler…” diyerek, paydaşların yeterli sorumluluğu üstlenmediği düşüncesini aktardı.
İş Sağlığı Güvenliği Yasası’nın ve altındaki tüzüklerin doğru uygulanmadığından yakınan Yalınca, “Mevcut tüzükler birebir uygulanabiliyor mu?” ve “Eksik tüzükler mevcut tüzüklerin uygulanmasına engel mi?” sorularına “Hayır” yanıtını verdi, “mevcut yasa ve tüzükler uygulansa sorunların büyük oranda giderileceğini” vurguladı.
En tehlikeli iş yerlerinin başında inşaat şantiyelerinin geldiğini ve en çok yüksekten düşme ve malzeme çarpması kazalarının yaşandığını bildiren Yalınca, “Üç metre ve üzerinden düşen insanların yüzde 80’i ölür.” dedi. Yalınca, “Ceza alınmasın diye örtbas etme gibi eylemler de oluyor” iddiasında da bulundu.
“En kolay çözülecek konu” olarak değerlendirdiği yapı denetimi sorunundan da bahseden Yalınca, “Yapılar denetlenmiyor… Zaten iş sağlığı ve güvenliği yapı denetiminin bir parçasıdır. Oda olarak biz, yapı denetiminin doğru şekilde iş piyasasına girmesini istiyoruz. Çünkü deprem yaşadık, başımıza yıkılabilir kalitesiz yapılırsa… Hem yapı denetimine hem iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarına iş dünyasından bir direnç var” diye konuştu. Bunun maliyet de dahil olmak üzere birçok sebebi olduğunu kaydeden Yalınca, esas sebep olarak ise ülkede iş sağlığı güvenliği kültürünün oluşmamasını ve insan haklarına saygının olmamasını gösterdi.
“İş sağlığı ve güvenliği kültürü oluşmamış bir ülkede güvenli yer yoktur.” diyen Yalınca, “kültür eksikliğinin devletin memuru, bakanı hatta cumhurbaşkanında da olduğu” görüşünü ifade ederek, “Onlar başka yerden gelmediler… Ülkede kültür eksikliği var. Sadece işçide var diyemeyiz”. Yalınca, “Çalışana tehlikesiz işyeri sağlamak işverenin görevidir” vurgusunda da bulundu.
İşverenin ise Yasa’yı bilmediğini ve bilgi eksikliğinin cesaretiyle davrandığını ifade eden Yalınca, “Kaza, ‘bu kadar zaman olmadı, şimdi mi olacak?’ dendiği zaman yaşanır.” dedi.
3. Uyruklu iş gücünde yaşanan dil problemine de değinen Yalınca, bu kişilere yönelik oryantasyonun önemine işaret etti.
 “Ramak kala” tanımından bahseden Yalınca, bunun “neredeyse kaza olması” anlamına geldiğini belirtti ve “300 tane ramak kala olur, sonra hafif yaralanmalı kazalar olur, sonra ölüm olur.” diye konuştu. Yalınca, Yasa’ya göre “ramak kalaların” da kaydının tutularak incelenmesi gerektiğini ama bugüne kadar “tek bir ramak kalanın rapor edilmediğini” aktardı.
KTMMOB İMO İş Sağlığı ve Güvenliği Komitesi Üyesi, İSG Uzmanı Niyazi Yurtseven de 3. Uyruklu iş gücüne yönelik yapılması gereken oryantasyon süreci ile ilgili “Yasa gereği eğitimlerini işveren karşılamak zorundadır. Devlet de denetleyip gereken yaptırımları koymak zorundadır.” dedi ve işçilerin ise işini kaybetme endişesi ile sessiz kaldığını kaydetti.
İSG kurallarını önce devletin kendi kurumları içinde uygulaması ve sonrasında özel sektörden beklemesi gerektiğini vurgulayan Yurtseven, “Şu an dairelerin kaç tanesinde İSG vardır veya personel eğitilmiştir?” diye sordu.