Bu savaşın yaşandığı yıllar boyunca Adolf Hitler’in gözüne kestirdiği coğrafyalardan biri de şüphesiz Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin topraklarıydı.
1941 yılında Hitler’in ilk saldırısıyla başlayan iki ülke arasındaki savaş 1945 yılında Berlin’e giren Stalin’in askerlerine teslim olmak istemeyen Hitler’in intihar etmesiyle fiilen sona ermişti.
Savaş yıllarına dönecek olursak konumuzu ilgilendiren kısmın Sovyet tarafında kaldığı söylenebilir.
İşte Nazi askerleri arasında türlü efsanelerin başrolünü oynayan ve Hitler’in askerlerini fazlasıyla rahatsız eden “Gece Cadıları” ve bu birliğin seçkin pilotları…
Gece Cadıları av peşinde Hitler’in askerleri tetikte
Adolf Hitler’in ordusu hız kesmeksizin ilerlemeye devam ederken Stalin sonunda ikna edilir ve sadece kadınlardan oluşturulan ve üç timden meydana getirilecek bir hava birliği fikri hayata geçirilir. Bu birlik (Night Witches) 20’li yaşlarındaki kadınların birkaç ay sürecek eğitim ardından doğrudan uçuşlara katılması sonrasında Gece Cadıları unvanını alacak olan 586., 587. ve 588. birliklerdi.
Bu birliklerin kurulma amacı ağır bir zayiat vermektense taciz amacı taşıyordu çünkü uçaklar modern anlayıştan uzaktı. Detaya inmek gerekirse bu uçakların ne telsizi ne de yön bulma teknolojisi yoktu ve üstüne uygun iklimlendirme koşullarının da var edilmemesi nedeniyle yalnızca uçan birer ağaçtan ibaretti. Ağaçtı çünkü uçakların yapıldığı malzemelerin ham maddesi ağaç ve kumaştı.
Naziler’in korkulu rüyası
Geceleri uçmalarının salt nedeni de uçakların bu iptidai haliydi. Uçaklar bu şekilde gündüz uçmaları halinde illa ki vurulacak ve birliğin var olma amacı kalmayacaktı.
Motor sesinden uçakların geldiği yön bir süre sonra Nazi askerlerince tayin edilmeye başlanır. Bunun üzerine Gece Cadıları önlem olarak hedeflere yaklaştıklarında motorları kapatmaya ve süzülmeler eşliğinde bombalamaya Nazi hedeflerini yine bombalamaya başlarlar.
Vızıltıyla uçan bu uçaklar gece karanlığında nereden geldiği bilinmeyen korku yaşatan bir düşmana dönüşür ve Naziler’in kendi aralarında bu korkulara dayanarak ürettikleri çeşitli efsanelere konu olur.
İddialara göre savaş bitimine kadar görev alan Gece Cadıları yaklaşık 30 bin civarında sortiye ve yine tahminen 23 bin tonluk bombalamaya imza atar.
Gece Cadıları bizzat Stalin’in isteği üzerine savaş sonrasında dağıtılır. Savaş boyunca da birliğin kayıp sayısı gayri resmi verilere göre 36’dır.
Gece Cadıları’nın fikir sahibi ve Sovyetler kahramanı Marina Raskova
Raskova, Hitler’in ilerleyişini durdurmak ya da en azından bu ilerleyişi yavaşlatmak adına kadın pilotlardan oluşan bir birliğin oluşturulması fikrini Stalin’e teklif eden Sovyet subayı. Albay Raskova, Stalin’i bir süre sonra ikna eder ve birlik kurulur.
Kaynaklara göre erkek askerlerden farksız bir askeri eğitim aldığı için disiplinliniyle ün salan Raskova kendisine eğitilmek üzere gönderilen kadın pilot adaylarına da tavizsiz bir eğitim programı uygular ve onları Gece Cadısı yapar. Pilot adayı olan genç kadınlar tıpkı erkek askerler gibi katı bir disiplinle yoğrulur ve hatta saçları dahi kısacık kesilir, duygulardan mümkün olduğunca arındırılır.
Raskova Sovyet askerleri arasında gıpta ile izlenen bir kadın asker olarak şanını yürütür.
Gece Cadıları’nın en başarılı iki pilotundan biri olan Yekaterina Budonova
Budonova’nın savaş yılları boyunca tek başına birçok harekata ve irili ufaklı çokça temasa dahil olduğu biliniyor.Bazı kaynaklara göre 5 takım ve 6 tek uçuş gerçekleştiren Budonova, toplamda 11 Nazi uçağını düşürmüş. ÜBaşarıları ve katkıları nedeniyle üst düzey nişan ve ödüllere layık görüldü
Savaştaki katkısı gereği kendisine 2 kez Sovyet Vatanseverlik Nişanı verilen Budonova, aktif görev aldığı yıllarda ismi telaffuz edildiği halde kendisine verilemeyen Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı yerine 1 Ekim 1993 tarihinde Rusya Kahramanı Madalyası verilmiş.
Gece Cadıları’nın en büyük diğer ismi olan Lidiya Litvyak
Litvyak, girdiği muharebelerde 12 Nazi uçağını düşürmüş. En azından iddia edilen bu…
Kendisi Sovyet ordusundan efsaneleşen bir başka isimdir.
Alman saldırısının hemen ardından Haziran 1941’de gönüllü olarak orduya katılmak isteyen Litvyak’ın bu talebi ordu tarafından reddedilir. Çünkü yetkinlikleri yeterli görülmez. Bunun üzerine 100 uçuş saatine ulaşmak için uğraşan Litvyak amacına erişir ve Marina Raskova’nın kurduğu 586. Alay’a katılır.. Burada Yakovlev Yak-1uçakları ile becerilerini geliştirerek göze girer.
Hızlı yükselir genç ölür
Litvyak, yetenekleriyle göz kamaştırır ve hızlı yükselmesini sürdürür. 23 Şubat 1943 tarihinde Kızıl Yıldız Nişanı ile ödüllendirilen efsane pilot 22 Mart ve 16 Temmuz 1943 tarihlerinde olmak iki kez de yaralanır.
21 Mayıs 1943 tarihinde 23 yaşındaki sevgilisi Aleksey Solomatin ile gerçekleştirdiği eğitim uçuşunda keskin dönüş yaparken irtifa kaybederek yere çakılır. Onun ani ölümü birlikteki ve ordudaki geniş bir kesimi şoke etse de adını ordu tarihine yazılır.
Seçkin birliğe gönüllü yazılan ilk pilotlardan Nadezha Popova
Gönüllük esası dönemin şartları Gece Cadıları’nın personel artışı için oldukça önemliydi. Bu sayede hızlı bir şekilde sayısı artan kadın pilot ve diğer personellerden oluşturulan birlik amaca hizmet etmek için zaman kaybetmemişti.
Popova da birliğin oluşturulmasıyla ilk dahil olan isimlerden biri ve adı efsaneleşen bir başka pilot. Görev yılları boyunca 852 kez uçan Popova savaştan sonra Yarbay rütbesini alır.
Yıllar sonra bir röportajında ilginç bir özlem ve kafasındaki soru işaretinden bahseder Popova:” “Bazen gözlerimi gencecik bir kız, küçük bir pilot olduğum eski günleri görüyorum ve kendime soruyorum: ‘Nadia tüm bunları nasıl yaptın?”
Evdokia Pasko
Gece Cadıları’nın dillere destan pilotlarından Pasko, Moskova Devlet Üniversitesi, Mekanik-Matematik Fakültesi 3. sınıf öğrencisiyken öğretimini yarıda keser ve orduya yazılır.
800 civarında uçuşa katıldığı iddia edilir. Başarılı bir dönemin ardından inzivaya çekilse de orduda ismi uzun sürer yad edilir.
Savaştan sonra Moskova Üniversitesinden mezun olmakla yetinmeyen efsane pilot, matematik alanında doktora yapar ve Bauman Üniversitesinde kırk yıldan fazla ders verir.
Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı ve madalyasını alan Evdokia Pasko 27 Ocak 2017 tarihinde hayatını kaybeder.
