Hayati bir vitamin olan B12 (siyanokobalamin) bu hafta HALKIN SESİ gazetesi sağlık köşesinde mercek altında. Eksikliği bebeklikten yaşlılığa hemen her yaşta önemli sağlık sorunlarına yol açıyor.
B12 vitamini vücut tarafından üretilmez dışardan alınır. Vücut içinde hemen her hücrenin ihtiyaç duyduğu bir vitamindir. B12 vitamini suda çözünebilen DNA sentezi, yağ asitleri ve amino asitlerin vücutta kullanımı gibi önemli bileşenlerde rol oynar.
Karaciğerde depolanan B12 ısıya dirençli, ışığa duyarlıdır. Sinir kılıfının korunması, kemik iliğinde alyuvar (eritrosit) yapımının artışı, demirin depolanması, ağrı eşiğinin düşürülmesi, enerji sağlama, tepkime zamanını kısaltarak beyin etkilerine destek olma, toksinlerin atılması, homosistein yapımını engelleyerek kalp-damar sistemine destek olma B12 nin başlıca görevleridir.
B12 vitaminin temel besin kaynakları proteinlerdir. Karaciğer, böbrek, et, tavuk, balık, kabuklu deniz ürünleri, süt ürünleri, peynir altı suyu ve yumurta sarısı B12 kaynaklarıdır.
Ayrıca bağırsaklarımızda yaşayan probiyotik bakterilerde bir miktar B12 üretebilmektedir ancak bu insan vücudu için yeterli değildir.
Eğer mide probleminiz varsa ve yeteri kadar ‘interensek faktör’ üretemiyor ve B12 onunla bağlanamıyorsa veya bağırsaklarınız da B12 emilimini aksatacak hasar varsa veya geçirilen mide-bağırsak bölümü ameliyatlarına bağlı olarak B12 ‘den engin beslenmesiniz bile emilim problemlerine bağlı olarak yetersizlik görülebilir.
Vejeteryen Ve Veganlar Dikkat ; Hiçbir şekilde hayvansal kaynaklı gıda tüketmeyen vegan kişilerde ayrıca vejeteryan bireylerde B12 eksikliği yaygındır. Kansızlık, huzursuzluk, depresyon, yorgunluk unutkanlık gelişebilir.
Yaşlılıkla birlikte yavaşlayan mide hareketlerine bağlı interensek faktör üretimi azalır. Dolayısıyla yaşlılığa bağlı yorgunluk, unutkanlık uyku sorunları artar.
Yetişkin bir bireyde bulunması gereken B12 seviyesinin en güvenli yani optimal seviyesinin alt sınır 500 olması gerekiyor. B12 vitamini hücre sinyalizasyonlarında işlevliğini yerine getirebilmesi ve metilasyon adı verilen vücut sağlığı açısından çok önemli bir görev yapabilmesi için B12 seviyesi en az 500 olması gerekiyor.
B12 EKSİKLİĞİNDE
halsizlik,
güçsüzlük,
denge bozuklukları,
el-ayak uyuşukluğu- karıncalanma,
yürüme güçlüğü
unutkanlık
konsatrasyonda azalma
ileri derece eksikliğinde bunama ve psikiyatrik sorunlar
kramp
hızlı kilo alma
zor kilo verme
iştah bozukluğu gibi belirtileri vardır.
B12 özellikle sinir sistemi fonksiyonları için önemli bir yapıtaşıdır. Bu vitamin olmadan hücreler arası bilgi aktarımı için gerekli olan ‘asetil kolin’ maddesi üretilemez.
Özellikle hamilelikte yoğurt, ayran, kefir, peynir, et, tavuk, yumurta tüketimi B12 depolarını korumak adına önemlidir.
Eğer B12 değeriniz 300’ün altında ise önlem almakta fayda var. B12 500 ve üzeri ise sorunumuz yok. Mide- bağırsak probleminiz yoksa B12’yi tablet olarak, emilimi etkileyecek unsurlar varsa enjeksiyon olarak B12’yi almalısınız.
Son olarak B12 vitamini iştah açmaz aksine iştah kontrolünü sağlar. Zayıflamanıza yardımcı bile olur. B12 vitamini karbonhidratların yakılmasını hızlandırır.
Önemli; mide asidini azaltan ilaçlar B12 emilimini de durdurur. Özellikle sabah aç karnına alınan mide ilaçları mide asidini iyice azaltır. Dolayısıyla B12 vitamini emilmeden bağırsağı terk eder. Özelikle metformin içeren haplar gerekli ve faydalı olsa da bilinçsizce kullanımında b12 vitamini eksikliğine yol açar.
