Urkiye Mine Balman ülkemizin ilk kadın şairlerinden birisidir. İlk şiir kitabını elli yıl önce 1952 yılında çıkarmıştı. O yıllarda sanatla iç içe olan hocamız öğretmenlik mesleği ile şairliğini iç içe sürdürmüş, daha sonra öğretmenlik mesleğine daha sıkı bir biçimde sarılmış ve sanat ortamında pek görülmemişti, ama onun bu ortada görülmemesi onun şiirden koptuğu anlamına gelmez. O her zaman şiir yazmış fakat bu şiirleri pek ortaya çıkarmamıştı, çünkü Urkiye Mine Balman görüp tanılan insanlar içerisinde belki de en mütevazisi, kendisini hiçbir zaman ön plana çıkarmayan dünya iyisi bir hocamız ve şairimiz.
Gerçek anlamda ilk çağdaş şiir akımı olarak kabul edilen Hececi Romantik akımını 1940–1950 yılları arasında bizler görebilmekteyiz. Bu dönemin en etkili şairlerinden birisi olan Urkiye Mine Balman ilk olarak okuyucunun karşısına 1940 yıllarında çıkar. Özellikle ilk antoloji ve seçki diye kabul edebileceğimiz “Çığ seçkisi'nde” (1943) bizler şairin şiirlerini görebilmekteyiz.
Dönemin gazetelerinde ve dergilerinde şairin şiirlerini okumaktayız. Bunlar: Söz, Hürsöz Gazetesi, Gençlik ve Dünya Dergileridir. Urkiye Mine Balman'ın şiirlerini değerlendirirken veya okurken onun bu şiirleri yazdığı dönemi de çok iyi bilmek lazım çünkü her şair kendi döneminin ortamına göre yazar veya yazmaya çalışır. Şairimizin yaşadığı dönemde ada İngilizlerin Egemenliği altında idi ve insanlar bir baskı dönemi içerisinde yaşıyorlardı. O dönem kuşağı hemen hemen hepsi Kemalist, folklorik ve romantik şiirler yazarak duygularını dile getiriyorlardı.
Urkiye Mine Balman'ın ilk şiirleri okunduğunda Türkiye'ye duyulan özlem teması dışında tüm şiirlerinde insanı, doğayı, çevreyi seven, bu temaları şiirin içine yerleştiren, insanlarımızın duygularına inebilen bir şair olduğunu belirtmeliyim.
Urkiye Mine Balman'ın sözlerinden de kesit vermek isterim: Vatandan ayrı düşmek bahtsızlığına uğrayarak birçok haklarımız elimizden alınmış olmakla beraber, Türk yaratılmanın heyecanı içinde çırpınan kalbimiz her gün bir parça daha Vatan için çarpıyor. O vatan ki bizim için her şeyden aziz ve kıymetli; Türk milleti de en büyük en mukaddes varlıktır. Bundan kuvvet alarak milli gururumuzla, benliğimizi parçalamak isteyenlere karşı azim ve imanla korunmağa çalışmak en büyük ödevimizdir” Diyen Urkiye Mine Balman’ı sevgi ve saygıyla anıyoruz.
“Ağaç yoksulu olmak sevgi yoksulu olmaktır,
Ağaç yoksulu olmak güzellik yoksulu olmaktır,
Ağaç yoksulu olmak “insanlık yoksulu “ olmaktır.
Ancak onlar bu gerçeği bir türlü anlayamadılar”.
ALİ NESİM
10 Mayıs’ta kaybettiğimiz Ülkemizin en usta yazarı, piri Ali Nesim hoca ölümünün 10.yılında sevgi ve saygıyla anıyoruz. Kıbrıs Türk Edebiyatı’nın ilk sosyologlarından birisi olan Ali Nesim hoca; yazınımıza farklı bir bakış getirmiştir. Yazınımı sosyoloji olarak ele alarak bu konudaki ilk kaynak eser olan “Kıbrıs Türk Edebiyatı’nda Sosyal Konular” adlı eserini yayımlamıştır. Hemen hemen yayımladığı tüm eserler ve makaleler alanında bir ilk ve öncü olmuştur. Eğitim tarihinden Kıbrıs Türklerin Kimliği’ne, öyküden,denemeye vb. alanlarda ürettiği ürünler hala daha güncelliğini koruyarak hep aranan kaynak yayımlardır.
Ali hoca sadece kitap yayını yapmadı; Kıbrıs Türk Edebiyatı,sosyolojisi,kimliği, üzerine yayımladığı bilimsel makaleler ve bildirileri ile ülke yazını ve kültürünü yurt dışında da tanıtmıştır. Unutulmadı, yüreklerimizde hep yaşıyor. Ali Nesim hoca büyük bir donanımıyla Kıbrıs’ın büyük bir filozofuydu. Onunla ilgili o kadar çok şey yazılabilir buralara sığmaz. Ama o evine çekilmeyi sevmeyen hep insanlarla, öğrencilerle iç içe olan bir eğitimciydi. Yanlış tedavi sonucu zamansız ölümü onun üretimlerini yarım bırakmıştır. Onun öğrencileri ve dostu olarak her zaman kalbimizde olan hoca ülkemizde ilklerin yazarı olarak bilinerek belleklerde yaşayacaktır.
KENDİ KENDİNİ ÜRETMEK
“Kendini üretmek” konusunda kısır kalmış insanlar sürüsü içerisinde yaşamanın baskısını gördüm gözlerinde. Onlar sana “bu da kim” diye alık alık bakarken, sen de onlara “ah bu geri kafalılar, ölmeden ölenler” diyerek bakıyordun.
Ve yarın bu insanlar arasında fakat onlardan daha da uzaklaşmış hissedeceksin kendini. “Kendi-üretmen” arttıkça yalnızlığın daha da derinleşecek. Gevşeyen ve kopan tinsel zincirlerinin yerini alık bakışlar, haykırışlar, iftiralar alacak. Zaman zaman boğulur gibi olsan da sakın yılma. Bu bir başkalaşımdır sudan karaya çıkan kurbağa gibi. Bu yeni bir yaşamdır çimlenen tohum gibi. Bu bir fırlayış yaydan çıkan ot gibi.
Durma çek tetiği; kendi tetiğini!
Bu bir maya. Süt mayası gibi... yoğurt mayası gibi... şarap mayası gibi. Düşmüş bir kez içimize. Artık dönüşü yok: başkalaşacaksın ve kendi kendini ürete ürete hep yeni bir insan... hep yeni bir us... hep yeni bir tin; başkalaşan, gelişen, büyüyen fakat asla yok olmayan bir varlık olarak kalmaya devam edeceksin.
ALİ NESİM HOCA KİMDİR
(Zeytinlik,1941-)
1941 Temblos (Zeytinlik) doğudu. Ankara Üniversitesi Dil, Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümünde okudu. İlkokul, lise öğretmenliği; Milli Eğitim Ve Kültür Bakan¬lığı'nda Talim Terbiye Kurulu üyeliği yaptı. Devlet Tiyatroları Müdürü görevinde bulundu. Yakın Doğu Üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve tiyatro yönetmeni olarak çalıştı. 1972'de Ulusal Öykü Yarışması'nda üçüncülük, Lefkoşa Türk Belediyesi'nin öykü yarışmasında mansiyon (1983), Ulusal Öykü Yarışması'nda (1983) ikinciliği yanında ulusal ve uluslar arası bir çok ödülü vardır. KIBATEK(Kıbrıs-Balkanlar-Avrasya Türk Edebiyatları Vakfı kurucularından ve bu vakfın Mütevelli Hayeti Başkan yardımcılığı ve Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği Başkanlığı’nı görevlerini yürüttü.
YAYIMLANMIŞ ESERLERİNDEN BAZILARI
1.Kıbrıs Türk Edebiyatında Sosyal Konular (1986),Araştırma
2. Batmayan Eğitim Güneşlerimiz (1987) ,Araştırma
3.Şahmaran (1989) ,Öykü
4. Kıbrıslı Türklerin Kimliği (1990) ,Araştırma
5. Kıbrıs Türk Gençlik Hareketi (1999) ,Araştırma
6-1999'da Ah Şu Bizim Gençler adlı oyunu yazdı ve YDÜ Tiyatro Kulübü'nde sahnelendi.
7-Kıbrıs Efsaneleri,Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği,Lefkoşa,2006. (İki dilli Türkçe-İngilizce , Şevket Öznur’la birlikte ) ayrıca bu eser 2012 genişletilerek Türkçe- İngilizce- Almanca olarak tekrar basıldı.
8- Yaşamın Güzelliklerini Keşfetin, (2006), Araştırma , Gökada Yayınları, Lefkoşa.
9- Kıbrıs Türk Kültür ve Kıbrıs Efsaneler, Halkbilimi, Gökada Yayınları. Lefkoşa, 2010. Şevket Öznur’la birlikte ) ayrıca bu eser 2012 genişletilerek tekrar basıldı.
10-Templos-Zeytinlik, 2011, Araştırma.
11-Bir Zeytin Ağacının Feryadı, 2011, Şiir. İngilizce- Türkçe olarak yayımlanan kitap daha sonra İngilizce-Türkçe-Rumca ve Almanca olarak yeniden basıldı.
12-Kıbrıs’ta Namık Kemal Efsanesi Mağusa’da Bir Özgürlük Anıtı,2014, Araştırma, Şevket Öznur’la birlikte )
Ayrıca Şevket Öznur’la birlikte Yazarlar Birliği yayını olarak “Osman Türkay- Bildiriler” adlı bir de kitap yayımladılar. Yine şiirlerinin ve öykülerinden bir kısım Azarbeycan’da kitap olarak yayımlandı.
