Kitaplar, hayal kurmamızı ve bambaşka dünyalara seyahat etmemizi sağlar. Bizlere bir yandan yeni şeyler öğretirken, diğer yandan da hayal gücümüzü genişletir. Bu nedenle kitaplar, insanlık için önemlidir. Ancak kitaplara iyi bakılmazsa, zamanla zarar görmeye başlarlar. Hal böyle olunca kitaplar eski formlarını kaybedip kullanılamaz hale gelirler. Kitaplara iyi bakarak temiz ve dayanıklı olmalarını sağlayabiliriz. Bu sebeple kitap bakımı ve temizliği nasıl yapılır ve kitap nasıl korunur anlattık.
1. Ayraç kullanın ama onu kitabın içinde uzun süre bırakmayın
Kitap okurken kaldığımız yeri işaretlemek için ayraç kullanırız. Bu oldukça normal bir şey. Ancak, okumaya ara verdiğinizde ayracı kitabın içinde uzun süre bırakmak yapılan en büyük hatalardan biridir. Çünkü ayracı kitabın içinde uzun süre bıraktığınızda kitapta lekelenme, solma ve kabarma gibi istenmeyen zararlar meydana gelir. Ayrıca şunu da belirtelim; son okuduğunuz sayfayı işaretlemek için sayfanın kenarını katlamayın! Bunlar iyi bir kitap bakımı için yapmanız gereken ilk şeylerdir.
2. Gazete ve post-it gibi şeyleri ayraç olarak kullanmayın
Gazete kağıdındaki asitlik oranı oldukça yüksektir. Bu da kitaba çok büyük bir zarar verecektir. Gazete kağıdı veya post-it kullanmak, sayfaların sararmasına ve kağıdın aşınmasına neden olur.
3. Kitaplara yazı yazmayın ya da yazmanız gerekiyorsa kurşun kalem kullanın
Kitaplara yazı yazmak oldukça kötü bir alışkanlıktır. Ancak birçoğumuz, kitapların ilk veya son sayfasına adımızı yazarız veya okuduğumuz sayfalarda not tutarız. Bu kitap için çok zararlıdır. İlla yazı yazmanız gerekiyorsa, dolma ve tükenmez kalem yerine kurşun kalem kullanmaya özen gösterin.
4. Kitabı okurken katlamayın
Kitap okuduğunuz sırada onu tamamen açarak katlamaya çalışmanız çok büyük bir hatadır. Bunu yaptığınızda kitapta aşınma, esneme ve yırtılma gibi zararlar oluşur. İyi bir kitap bakımı için en temel nokta, kitaplara nazik davranmaktır.
5. Kitaplara dokunmadan önce kesinlikle ellerinizi yıkayın
Kitaplara dokunmadan önce ellerinizi yıkayın ve kurulayın. Çünkü kitapların kirlenmesine neden olan şey, çoğunlukla kitap okuyan kişinin elinde bulunan kir ve yağdır. Bu nedenle iyi bir kitap bakımı için onlara temas etmeden önce elleri yıkamak çok önemlidir.
6. Kitap bakımı ve temizliği denince akla gelen ilk şeylerden biri de toz almaktır
Belirli aralıklarla kitapları temizleyerek tozlarını almak kitap bakımı için çok önemlidir. Uzun süre tozu alınmayan kitaplarda renk solması ve sararma gibi çeşitli sorunlar görülür. Ayrıca küf oluşumu da kitaplar için oldukça tehlikeli bir durumdur, özellikle de eski kitaplar için. Küf sorununu ortadan kaldırmak için ise ara sıra kitaplarınızı açıp kontrol edin ve küflenme varsa erkenden müdahale edin. Aksi takdirde kitabınız kullanılamaz hale gelecektir. Ayrıca kitapları temizlerken tozu iyi tutan mikrofiber bir bez kullanmak çok daha faydalı olacaktır.
7. Kitaplarınıza güneş ışığı gelmesini engelleyin
Güneş ışığı, zamanla kitaplara zarar vermeye başlar. Bu nedenle kitapları güneş ışığından korumak gerekir. Unutmayın, binlerce yıl bozulmayan bal bile güneş ışığına maruz kaldığında bozulmaya başlar. Özellikle okumadığınız kitapları plastik bir kutunun içinde yatak altında saklayabilirsiniz. Böylece kitaplarınızı güneş ışığından, kemirgenlerden ve böceklerden korumuş olursunuz.
8. Kitapları oda sıcaklığında ve nem oranı düşük yerlerde saklayın
Kitapları çok soğuk veya çok sıcak odalarda tutmak yıpranmalarına neden olacaktır. Kitaplar için en ideal ortam oda sıcaklığıdır. Ayrıca kitapları nem oranı düşük olan yerlerde saklamak gerekir. Çünkü yüksek nem, kitabın sayfasını deforme eder veya tamamına zarar verir. Kitaplar için ideal nem oranı %35’tir.
9. Kitapları çok sıkışık bir şekilde istiflemeyin
Kitapları raflara veya herhangi bir yere sıkışık bir şekilde yerleştirmek yapılan en büyük yanlışlardan biridir. Kitaplar arasında biraz boşluk olması ve hava almaları gerekir. Aksi takdirde şekilleri bozulur ve bazı deformasyonlar ortaya çıkar. Bu, iyi bir kitap bakımı için uygulanması gereken kolay bir adımdır.
10. Büyük kitapları yatay bir şekilde yerleştirin
Büyük kitapları dikey bir şekilde yerleştirirseniz, zaman içinde zarar görmeye başlarlar. Bunu engellemek için büyük ve ağır kitapları yan yatırın. Bu kitapları üst üste koyarak istifleyebilirsiniz, ancak üst üste olan kitap sayısını abartmamak da fayda var.
