Mesarya’da zeytin hüsranı

Ülkede zeytin hasadı başladı, yağ değirmenleri açıldı. 
“Bu sene ağaçlar boş” diyen üreticiler de var, “Zeytinlerin dalları yükten kırılıyor” diyen üreticiler de. Uzmanlara göre bu yıl ne iyi ne de kötü ancak rekolteyle ilgili tahmin yapmak için henüz erken.
Kuraklıktan nasibini alan Orta Mesarya’da bu yıl zeytin az. Güzelyurt-Lefke ile İskele-Karpaz bölgelerinde durum daha iyi.
“Zeytin olsa bir dert, olmasa başka dert” diyen Güzelyurtlu-Lefkeli üreticiler, ürünlerinin ellerinde kalmasından, fiyatların ucuzluğundan şikayetçi. Gündemlerindeyse zeytinlerini sökme var. İskeleli-Karpazlı üreticilerse Büyükkonuk’ta kurulan kooperatiften umutlu.  Bununla birlkte dönümlerce yeni zeytin fidanı dikenler de dikkat çekiyor. 
Sulanan, budanan, bakımı yapılan ağaçlardan daha iyi verim alındığını ifade eden üreticiler, girdi ve hasat maliyetlerinin yüksekliğine dikkat çekerek teşviklerle ilgili düzenleme istedi. Zeytinin hak ettiği değeri görmesini talep eden üreticiler ithal zeytin ve zeytinyağının da pazar paylarını etkilediğini söyledi.
Değirmen/fabrika sahipleri de sıkıntılı. Pandeminin iç piyasadaki tüketim dengeleriyle birlikte zeytin ve zeytinyağı sektörünü de etkilediğini, pazar sorununun bu nedenle büyüdüğü ifade eden işletme sahipleri Tarım Bakanlığı’nın girişimleriyle bu yıl gerçekleşen zeytinyağı ihracatının sektörü bir nebze olsun rahatlattığını söyledi.
Zeytinyağıyla ilgili dile getirilen bir başka sorunsa piyasadaki kalitesiz yağlar. Etiketteki içerikle satılan yağın içeriğinin çoğu zaman aynı olmadığını belirten fabrika sahipleri hileli yağlarla ilgili denetimlerin artırılmasını talep etti.



Zeytin ve zeytinyağı konusunda atılan bazı önemli adımlar da var. Zeytinyağının pestisit analizlerinin Devlet Laboratuvarında yapılabilmesi, zeytinin de Genel Tarım Sigortası Fonu kapsamında alınması için çalışma başlatıldığı açıklandı. Tarım Bakanlığı’nın girişimleriyle de bu yıl 85 ton zeytinyağı ihraç edildi.
Ziraat mühendisleri, zeytin üreticileri, zeytin ve zeytinyağıyla ilgili işletmesi olanlar bu yılki üretim sezonunu değerlendirdi. Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürü İpek Kızılduman Tarım Bakanlığı’nın bu alandaki verilerini paylaştı. 
Genel Tarım Sigortası Fonu Müdürü Kızılduman, KKTC’de 10 bin 826 dönümlük alanda zeytin ekili olduğunu, Tarım Sigortası’na kayıtlı bin 940 zeytin üretici bulunduğunu kaydetti.
Kızılduman, zeytin üreticisine dönüm başına 150 TL Doğrudan Gelir Desteği verildiğini, destekten yararlanılabilmesi için bir dönümde en az 12 zeytin olması gerektiğini ifade etti. 
Zeytin için verilen Doğrudan Gelir Desteğinin her yılın sonunda ödendiğini belirten İpek Kızılduman, zeytinin dönümüne 11 TL’lik mazot desteği verildiğini de söyledi. Bu yıl zeytinyağının yurtdışına ihraç edildiğini belirten Kızılduman, bugüne kadar 85 ton zeytinyağının ihraç edildiğini, yağın büyük oranının Türkiye’ye, az miktarının da İngiltere’ye gönderildiğini kaydetti. Kızılduman, ihracatçıya kilo başına 5 TL destek verildiğini de söyledi.