Pedagog-Yazar Ayşen Oy, deprem haberlerinden çocukların uzak tutulması yönünde uyarıcı bir yazı kaleme aldı.
Ayşen Oy’un yazısı şöyle:
Kahramanmaraş’ta 6 Şubat sabahı 04.17’de en az 10 ili etkileyen 7.7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. İlk depremden 9 saat sonra aynı bölgede 7.4 büyüklüğünde ikinci bir deprem oldu.
Bu iki depremde 10 il fiilen tüm Türkiye ve KKTC duygusal anlamda büyük bir yıkıma uğradı. Televizyonlar, radyolar ve sosyal medya organları durmaksızın bu konuda haberler yayınladı. Tüm yayınlar durdu ve günlerce enkaz altlarından tanıdığımız ya da tanımadığımız insanların sağ salim çıkması için dua ettik. Zaman zaman umutlandık, çoğu zaman da ağladık. Depremlerin insanlarda yarattığı travma üçe ayrılır; 1.bölümde olanlar; Depremi fiilen yaşamış, yakınlarını kaybetmiş ,ya da yaralanmış insanların yaşadığı deprem travması, 2. bölümde depremi yaşamamış fakat yakınlarını kaybetmiş insanlarda yaşanan yas travması 3. bölümde depremi yaşamamış ,yakınlarını kaybetmemiş ya da yaralısı olmadığı halde tanıdığı tanımadığı insanların vefatlarından, haberlerden etkilenen insanların yaşadığı duygusal travma Etkileri gittikçe azalsa da bu 3 kitle de deprem travmasını bir şekilde yaşamıştır. Bu gerçeği unutmayalım. Elbette psikolojik yardım sıralaması da öncelikli olarak sırasıyla 1,2 ve 3. Bölümde yer alanlar. Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisi doğrultusunda önceliğimiz canları kurtarmak, barınma ve su/gıda gibi temel ihtiyaçları karşılamak, giysi yardımı yapmak oldu. Bu bölümü birlik olarak ve dünyadan gelen yardımlarla da kısa zamanda kısmen giderebildik. Şimdi ki hedef kısa zamanda depremi yaşayan insanları normal hayata geri döndürebilmek. Ve önceliğimiz çocuklarımız…. *Depremde yakınlarını kaybetmiş çocuklarımızın hayata sıkısıkı bağlanmaları için bir an önce kalan yakınlarıyla yeni yaşantılarına adaptasyonları sağlanmalı, yakınları yoksa onlara şefkat ve sevgiyle yaklaşacak koruyucu ailelerine bir an önce kavuşmaları için acil destek verilmelidir. *Depremi yaşamış tüm çocukların en az 18 yaşına kadar düzenli olarak başta sık sonra da belirli periyodlarla psikolojik rehabilitasyon hizmetleri organize edilmelidir.
PEKİYİ SADECE DEPREM HABERLERİNDEN ETKİLENEN ÇOCUKLAR? Ülkemizde maalesef radyo,televizyon ve sosyal medya organları,yayınlanan haberlerden çocukların uzak tutulması ile ilgili bir önlem almadı. Bu konuda anne ve babalara büyük görev düşmekte;Lütfen deprem haberlerinden özellikle de göçük çalışmaları sahnelerinden çocukları uzak tutunuz. *Kendinizi tutamadığınız anlarda elbette ağlayabilirsiniz. Fakat sürekli ağlayarak neler olduğunu idrak edemeyen çocukların hayatını zindan etmeye gerek yok. Lütfen çocuklarınızın günlük rutinlerini bozmamaya özen gösteriniz. Oyun oynamak ve gülmek sizin içinizden gelmez fakat çocuklar için bunlar birer ihtiyaçtır. Lütfen engellemeyiniz, Çocukları “Neden gülüyorsun?” “Oyunun şimdi sırası mı !”vb. şeklinde azarlamayınız. *Okullar açıldığında önceliğimiz ders değil duygusal sağaltım olmalı. Çocuklarımıza ; Depremi yaşayan ,ailelerinden ya da yakınlarından vefat eden çocuklara karşı daha duyarlı olmalarını öğretiniz. *Yardımlaşma ve paylaşmanın önemini mutlaka çocuklarımıza anlatmalı, kendi harçlıklarından az ya da çoka bakmadan depremzedeler için bağış yapmaları, destek olmaları konusunda onları yönlendirmeliyiz. Bugünün küçüğü yarının büyüğüdür, unutmayalım. * Okullarda yaşadığımız bu doğal afetten sonra değerler eğitimi ve doğal afet eğitimlerinin daha da yoğun verilmesini öneriyorum. Depremde kendimizi nasıl korururuz, deprem çantası hazırlama(ev ve araba için ) sevgi,saygı,merhamet,hoşgörü,yardımlaşma ve dayanışma konularının milli eğitim müfredatında daha da ağırlıklı ve hatta uygulamalı ders olarak konmasını önermekteyim. *ölüm kavramı ile çocuklarımızın sıksık konuştuğu bugünlerde Okul rehberlik servislerinin “Yas ve milli yas” konularını çocuklarla mutlaka konuşması ,psikolojik olarak fazla etkilenmiş çocukları uzmanlara hiç vakit kaybetmeden yönlendirmesi gerekmektedir. *Çocuğunuzda tırnak yeme, parmak emme, içe kapanıklık, dikkat dağınıklığı vb davranışlar gözlemlerseniz bunlar haberlerden etkilenerek gelişen duygusal travma belirtileri olabilir. Lütfen bir uzman yardımı alınız.
Birlik,dirlik ,yardımlaşma ve dayanışma duyguları içinde ulusça ve dünyaca çocuklarımıza yaşanabilir bir dünya bırakmak dileğiyle!
Bu yazıyı tüm çocuklar adına yazıyorum: “Sesimizi duyan var mı?”
