Asgari ücret 13 günde eridi
KKTC’de kötü giden ekonomiye bir de Türk Lirası’nın astronomik oranlardaki değer kaybı eklenirken, asgari ücretli yeni ücretini daha bir kez bile alamadan reel alım gücünün yüzde 5’inden fazlasını yitirdi
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun üç kez toplanarak 15 Eylül’de brütte 4 bin 970 TL, nette 4 bin 324 TL olarak belirlediği asgari ücret; daha ay çıkmadan Türk Lirası‘nın değer kayıplarına bağlı olarak 14 günde eridi. 1 Eylül itibarıyla yürürlüğe sokulan asgari ücret 28 Eylül’e kadarki sürede ise dolar karşısında yüzde 6.18 oranında azaldı.
Komisyonun ay ortasında belirlediği asgari ücret geriye doğru kararla 1 Eylül tarihi itibarıyla yürürlüğe sokulurken, 1 Eylül’de 595 ABD Doları’na denk gelen brüt asgari ücret 28 Eylül itibarıyla 559 dolara, 518 dolara denk gelen net asgari ücret ise 486 dolara düştü.
Net asgari ücret ayrıca, Euro karşısında yüzde 5.02’lik erimeyle 428 Euro’dan 416 Euro’ya, sterlin karşısında da yüzde 5.59’luk erimeyle 376 sterlinden 355 sterline kadar indi.
KKTC’de kötü giden ekonomiye bir de Türk Lirası’nın astronomik oranlardaki değer kaybı eklenirken, asgari ücretli yeni ücretini daha bir kez bile alamadan reel alım gücünün yüzde 5’inden fazlasını yitirdi.
KKTC Merkez Bankası, Çalışma Bakanlığı ve Başbakanlık verilerinden derlenen bilgiler; özellikle 2010 yılından bugüne kadarki süreçte brüt asgari ücret ile döviz karşılığı arasındaki makasın her geçen gün arttığını gösteriyor.
2008 yılının başında asgari ücrette ilk kez Türk Lirası ile ABD Doları karşılığı (2000’ler sonrası) tarihteki en yakın noktaya gelmişti. 1 Ocak 2008 itibarıyla geçerli olan 1,060 TL’lik asgari ücret 151 birimlik farkla 909 dolara denk geliyordu.
Doların “BİN” sınırını aşması ise bir sonraki asgari ücrette gerçekleşti. 1 Eylül 2008’den itibaren geçerli olan 1,190 TL’lik asgari ücret o günkü resmi kurdan 1,007 dolara denk geliyordu.
2008 krizinde asgari ücretin döviz karşılığı en yüksek noktada olduğu için ülkede fazla tahribat yaratmazken, 2010’dan itibaren sendikaların “azdır”, işverenlerin “çoktur” şikayetleri eşliğinde “devlet tarafının da işveren yana tavrıyla” sürekli olarak aşağıya doğru inmeye başladı.
Yasaya göre yılda iki kez belirlenmesi gereken asgari ücret için haftalarca süren “artsın-artmasın” tartışmaları içinde brüt 4 bin 400 TL’den 4 bin 970 TL’ye (nette 3,828’den 4,324 TL’ye) çıkarıldı.
Henüz çalışanın eline geçmeyen yeni ücret 595 dolarlık (1 Eylül’e göre) karşılığıyla 2009’daki 1,007 dolarlık ücretten yüzde 40 oranında daha düşük. 28 Eylül’e göre ise bu fark yüzde 45’i buldu.
