"Krizi kişisel çıkara dönüştürmeye çalışanlara müsamaha göstermeyeceğiz"

Başbakan Tufan Erhürman, ülke olağan dışı koşullardan geçerken olağan dışı tedbirler almak ve toplumsal seferberlik duygusuyla hareket etmek zorunda olduklarını belirterek ekonomik krizi kişisel çıkara dönüştürmeye çalışanlara müsamaha göstermeyeceklerini vurguladı, vatandaşların ihbarda bulunmasını istedi.
Başbakan Erhürman, hükümetin açıkladığı ekonomik önlemler paketinde, ek mesailerle ilgili önlem konusunda sendikaların başka bir öneri getirdiğini, bunun amaçladıkları tasarrufu sağlayacağının görüldüğünü ve incelemenin sürdüğünü, uzlaşırlarsa kanun hükmünde kararnamenin değişeceğini açıkladı. 
BAYRAM ÖNCESİ HALKA SESLENDİ
Başbakan Tufan Erhürman dün akşam BRT'den ve özel televizyon kanallarından halka seslendi. Erhürman 45 dakikalık konuşmasında döviz krizi nedeniyle alınan önlemlere değindi, detaylar verdi. 
Başbakan Erhürman, ülke olağan dışı koşullardan geçerken olağan dışı tedbirler almak, toplumsal seferberlik duygusuyla hareket etmek zorunda olduklarını söyledi.
Toplumun tüm kesimlerinin de belli, adil ölçüler içinde özveride bulunmak zorunda olduğunu ifade eden Erhüman, "Hiç kimsenin bu özveriyi başka kesimden bekleme lüksü yok. Bu dönemin temel sorusu, 'ben değil biz bir halk olarak bu darboğazdan en az zararla çıkabilmemiz için ben ne yapabilirim, nerde özveri yapabilirim, neyimden feragat edebilirim' olmalıdır" diye konuştu.
Başbakan Erhürman, ülke kriz içindeyken, toplum maddi olanaklarından feragat ederken birilerinin krizi fırsata çevirmeye, kişisel çıkar ve rant elde etmeye çalışması halinde buna görülmemiş bir tepki göstereceklerini, en ağır cevabı vereceklerini açıkladı.
Erhürman, ülkenin olağan dışı koşullardan geçtiğini, 1 Şubat itibarıyla 3.75 olan Dolar kurunun bugün saat 18.00 itibarıyla 6.17'ye yükseldiğini; Euro'nun 4.66'dan 7.06'ya; Sterlinin de 5.34'ten 7.89'a çıktığını, TL'nin son altı ayda çok değer kaybettiğini söyledi.
504 MİLYON TL AÇIK
Bunun kamu maliyesine büyük olumsuz etki yaptığını; bütçede 504 milyon TL öngörülmeyen açık yarattığını kaydeden Başbakan Erhürman, dövizdeki artışın devlet gelirlerinde de bazı artışlar sağladığını ancak bunun sadece 245 milyon TL olduğunu açıkladı.
Başbakan Tufan Erhürman, dövizdeki artışın marketteki fiyatlara da yansıdığını, hayatın pahalılaştığını, tüketicinin alım gücünün düştüğünü ve ekonominin genelinde ciddi olumsuz havayı da beraberinde getirdiğini belirterek hükümetin yaptıklarına değindi.
Türkiye'de haziran sonu yapılacak seçimler öncesinde, genel olarak beklentinin seçim sonrası dövizin istikrar kazanacağı olduğunu, bu beklentiyle Fiyat İstikrar Fonu gelirlerinden feragat edilerek akaryakıt zammının defaatle engellendiğini; elektriğe haziranda yapılması gereken zammı da Maliye'nin üzerine alarak engellediğini anlatan Başbakan Erhürman, süte de hükümetin kurulmasından itibaren sübvansiyon uygulandığını bildirdi.
Erhürman, ekonominin daralmasını önlemek, halkın alım gücünü korumak için bunları yaptıklarını ancak haziran sonu beklentisinin gerçekleşmediğini, TL'nin değer kaybının devam ettiğini ve hükümetin ciddi tedbirler almak zorunda kaldığını ifade etti.
"Madem ortada ciddi darboğaz var, her bir yurttaşımın hükümetin neyi yapabileceğini neyi yapamayacağını, ekonominin sınırlılıklarını çok net bilmesi gerek" diyen Başbakan Erhürman,  akaryakıt fiyatlarının mevzuat gereği 21 günde bir belirlendiğini, fiyatta petrol fiyatları, döviz ve FİF'in etkili olduğunu, hükümetin inisiyatifinde sadece FİF bulunduğunu ve zammı engellemek için defalarca FİF'i kullandıklarını kaydetti.
Şu anda FİF'te alt sınıra ulaştıklarını, dövizdeki artış ve uluslararası borsalarda petrol fiyatlarındaki yükselme sürerse akaryakıta yeni zamlar gelebileceğini açıklayan Başbakan Erhürman, aynı şekilde elektrik fiyatlarında da KIBTEK'i zarara uğratmamak için mevzuatın düzenlendiğini, fuel-oille üretim yapan santrallerde fiyatların belirleyen bileşenin fuel-oil fiyatları olduğunu; uluslararası borsalar ve döviz yükselirse elektrik fiyatlarının da artacağını anlattı.
ELEKTRİKTE ÇOKLU TARİFE
Başbakan Erhürman, kısa süre içinde elektrikte çoklu tarifeye geçileceğini, böylece belli saatlerde elektrik fiyatlarında nispi ucuzlama sağlanacağını açıkladı.
Erhürman, hükümetin piyasadaki pahalılığı önlemede kullanabileceği enstrümanlardan birinin de KDV olduğunu, bu nedenle temizlik ürünleri, belli gıda ürünleri, beyaz eşya ve lokantalardaki KDV oranlarının tüketicinin alım gücünün korunması için aşağıya çekildiğini söyledi.
İthal ürünlerde antrepoya giriş tarihindeki döviz kurunu sabitleyerek piyasayı ucuzlatma girişiminde bulunduklarını ancak bunun başarıya ulaşması için firmaların da düşüşü tüketiciye yansıtması gerektiğini anlatan Başbakan Erhürman, bunu yapmayanlara karşı hükümetin müsamahası olmayacağı uyarısında bulundu. Erhürman, bazı malların denetimli mal statüsüne geçirilmesinde Bakanlar Kurulu'nun yetkili olduğunu hatırlattı.
"Hiç kimse toplumsal seferberlik duygusu içinde olmamız el ele vermemiz gereken bir dönemde, kişisel çıkarları için fırsata çevirmeye kalkmasın" diyen Erhürman, son altı ayda dahi dövizin yüzde yüz artmadığını ancak bazı ürünlerin fiyatlarının yüzde yüz artırıldığını kaydetti. 
"İHBAR EDİN"
Bu konuda denetim de başlattıklarını açıklayan Erhürman, yüzde yüz fiyat artışı yapılan ürünlerin alınmaması ve ihbar edilmesi çağrısı yaptı; "bu krizi kişisel çıkar için fırsata çevirmeye çalışanlara fırsat vermeyelim" dedi.
Başbakan Tufan Erhürman, alkol ve tütüne yapılan artışların nedenini de açıkladı ve daha çok tarım ve hayvancılık sektörünü desteklemekte kullanılan FİF'te, akaryakıt zammını önlemek için kullandığından dolayı şu anda 190 milyon TL açık bulunduğunu, bu açığın kapatılması için alkol ve tütüne fon koyduklarını anlattı.
Hükümetin kiralarla ilgili almayı düşündüğü önlemlerin de tartışma konusu olduğuna işaret eden Başbakan Erhürman, ülkede kira sözleşmelerinin çok önemli kısmının yazılı değil sözlü olduğunu ve Maliye'nin stopaj geliri elde edemediğini, vergi kaçaklarından birinin de burada ortaya çıktığını söyledi.
Erhürman, ikinci temel sorunun da kira sözleşmelerinin çok önemli kısmının döviz üzerinden yapılması olduğunu, yurt dışından KKTC'ye üniversite eğitimi için gelecek öğrencilerin karar verirken ev kiralarının miktarlarına baktığını, dolayısıyla bu dönemde hem kira sözleşmelerinin olabildiğince kayıt altına girmesini sağlamak hem de döviz cinsi kiralarda makul miktarda kur sabitlemesi yapmak gerektiğini vurguladı. 
Maliye Bakanlığı müsteşarının bu konuda bir çalışma yürüttüğünü, bayramdan sonra sonuçlanacağını kaydeden Erhürman, "Kira sözleşmelerinin daha çok kayda geçmesiyle Maliye'nin stopaj geliri artacak. Hem öğrencileri, hem de dar gelirli kiracıları korumamız lazım. Bu dönemde daha dar gelirli olanları biraz daha fazla korumamız lazım" dedi.
"EK MESAİLER BÜTÇEDE 140 MİLYON TL...SENDİKALAR BAŞKA ÖNERİLER GETİRDİ, İNCELİYORUZ, UZLAŞIRSAK KHK DEĞİŞECEK"
Başbakan Erhürman, bütçede bu yıl 140 milyon TL ek mesai yükü bulunduğunu ve bunun azımsanacak bir yük olmadığını da ifade ederek, özetle şöyle konuştu:
"Son günlerde açıkladığımız tedbirlerin hemen hemen tümü kısa dönemlidir. Buradaki öngörü 4-6 ay içinde bu istikrarsız ortamı geçeceğiz. Tedbirler, bu dönem geçene dek özveridir. Bu da sadece 4 ay süreyle geçerli bir çalışma olacak. Kanun hükmünde kararname cuma günü yayımlandı. Cumartesi sendikalarla yapılan görüşmede bizim ek mesailerde öngördüğümüz tasarruf kadar tasarruf sağlayacak başka önerilerle gelmişlerdir. Yapıcı tavırları için kendilerine teşekkür ederim. Bizim amacımız gelir artışı veya gider azaltımıdır. Sendikacılar bizim öngördüğümüz kadar tasarruf sağlayacak bir öneri sundu. Bayramda da çalışmak kaydıyla bayramdan sonra bu önerileri inceleyelim, uzlaşma olursa, cuma günü yürürlüğe giren KHK'yı hemen değiştirelim..."
"CUMHURBAŞKANI, BAŞBAKAN VE BAKAN TAHSİSATLARI KESİLDİ"
Bu konudaki sürece "hükümet veya sendikalar geri adım attı" şeklinde yaklaşmanın içinden geçilen sürecin ciddiyetine uygun olmadığını vurgulayan Başbakan Tufan Erhürman, "Bu ülkenin Cumhurbaşkanı, Başbakanı, bakanları da kendilerinin tahsisatlarından kesinti yapılmasını kabul etti. Dar gelirli olmayanlara da bazı vergi uygulamaları getirildi" dedi.
Başbakan Erhürman, kamu görevlilerinin de bu çorbada elbette tuzu olması gerektiğini kaydederek toplumsal seferberlik duygusunun önemine işaret etti ve kamu görevlilerinin de bu seferberlik duygusunu göstereceklerinden kuşku duymadığını, sendikalarla cumartesi yaptığı görüşmede bunu gördüğünü kaydetti ve bu nedenle sendikalara teşekkür etti.
Küçük işletmelerin dar boğazdan geçerken kepenk indirmemesi için vergi ve sosyal sigorta borçlarının ödenmesi ve bilançolardaki bozukluğun giderilmesini sağlayacak önlemler aldıklarını kaydeden Erhürman, inşaat sektöründe de tapu devir harçlarıyla ilgili birtakım düzenlemelere gittiklerini, yabancıların mal alımlarında sadece apartman dairelerinde ve 6 ayla sınırlı olmak kaydıyla bir esnemeye gittiklerini hatırlattı.
Başbakan Erhürman, Merkezi İhale Komisyonu tarafından yapılan tüm ihalelerde, müteahhitlere, avans alma olanağı sağlandığını ve böylece döviz kaynaklı sıkıntıların bir nebze giderilmesinin amaçlandığını ifade etti.
"İçinde bulunduğumuz problemler büyük ölçüde TL'in değer kaybetmesinden kaynaklanır" diyen Erhürman, toplumsal seferberlik çağrısının ise başka nedenlerden kaynaklandığını belirtti.