Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Kıbrıs Türk tarafının BM parametrelerini çöpe atma yanlışına düşmeyeceği gibi, müzakereleri bir 50 yıl daha ucu açık bir şekilde sürdürme hatasına da düşmeyeceğini söyledi.
Ne isterse olsun, üç önemli konudan vazgeçilemeyeceğini belirten Akıncı bunları "eşitlik, özgürlük ve güvenlik" olarak sıraladı; "Bu üçünü içermeyen bir anlaşma bizim için çözüm değildir" dedi.
Akıncı, Kıbrıs müzakerelerinde neden bir sonuca varılamadığının çok açık olduğunu belirterek, "Rum tarafı yıllar öncesinden eline geçirdiği o devlet aygıtını, yönetim erkini, siyasal eşitlik içerisinde Kıbrıslı Türklerle paylaşmak istemedi. İşin özeti budur" diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Akıncı, Yeditepe Üniversitesi'nde "Dünden Bugüne Kıbrıs" konulu konferans verdi. Cumhurbaşkanı İstanbul'daki konferansta süreci ve gelinen aşamayı değerlendirdi.
"2017’de, Rumların 2018’deki başkanlık seçimlerinin kampanyaları başlayacaktı; başladı ve çok erken başladı” diye konuşan Akıncı, hidrokarbon arayışlarının yeni tehditler tetikleyebileceğini söylediğini ve bu konunun da gündeme geldiğini kaydetti.
Sırasıyla Mont Pelerin, Cenevre ve Crans-Montana’da tarafların bir araya geldiğini hatırlatan Akıncı, “Maalesef bütün bu buluşmaların sonunda bir sonuca varamadık” dedi.
"NEDEN SONUCA VARILAMADIĞI ÇOK AÇIK..."
Akıncı konuşmasına şöyle devam etti:
“Neden bir sonuca varılamadığı çok açıktır. Rum tarafı yıllar öncesinden eline geçirdiği o devlet aygıtını, yönetim erkini, siyasal eşitlik içerisinde Kıbrıslı Türklerle paylaşmak istemedi. İşin özeti budur. Bunu bir sürü yazıyla, cümleyle anlatabilirim. Ama işin özü burada yatmaktadır. 1963 yılından bu yana, Kıbrıs Cumhuriyeti dediğimiz ve bizim ortaklık hakkımız olan cumhuriyeti ele geçirdikleri için bu yetkiyi, bu tanınmışlığı, bu uluslararası konumu paylaşmayı içlerine bir türlü sindiremediler. Son Crans-Montana’da ortaya çıkan tavır, maksimalist bir tavır oldu. Örneğin asker ve güvenlik kavramı konuşulurken, sıfır asker sıfır garanti dediler. Bu sözcükler slogan haline geldi. “
"GÜVEN DEDİĞİNİZ KONU BİR ÇIRPIDA GELİŞMEZ"
Güvenliği ve güvenceyi sonsuza kadar silahların gölgesinde düşünmediğine vurgu yapan Akıncı, “Ama ortada bir gerçek var. Güven dediğiniz konu bir çırpıda gelişmez. Bu ancak aşamalı olarak, evrimleşerek olur. Ben kendilerine şunu söyledim; güven duygusu yerleştikçe iki taraf arasında güven geliştikçe, asker sayısı aşağıya iner. İş birliği olanakları geliştikçe garanti dediğimiz kavramın içeriği değişebilir. Ama bu bir süreçtir” diye konuştu.
Akıncı, Crans-Montana’da Kıbrıs Türk tarafı ile Türkiye’nin esnek davrandığını, ancak Rum tarafının aynı esnekliği göstermediğini söyledi.
BM Genel Sekreteri’nin rapor hazırladığını anımsatan Akıncı, “Kendisinden olguları, yaşanmışlıkları anlatmasını beklerdik. Ama ne yazık ki bu tam yeterince yerine getirilemedi” dedi.
Raporda “İki taraf da son kilometreyi kat etmekte yeterli siyasi iradeyi ortaya koyamadılar” gibi sorumluluğu iki tarafa da yükleyen bir yaklaşım sergilendiğine dikkat çeken Cumhurbaşkanı Akıncı, BM’nin tavrının böyle olmaması gerektiğinin altını çizdi.
“Böyle bir şey olamaz” diyen Akıncı, Genel Sekreter’in bundan sonrasını düşünerek hareket ettiğini, bunun da önemli olduğunu ifade ederek, “Kıbrıs Türk tarafına haksız yere sorumluluk yüklemek kabul edilebilir bir şey değildir” diye konuştu.
"RUM TARAFININ ZİHNİYET DEĞİŞİMİNE İHTİYACI VAR"
Rum tarafında gerçekleştirilecek seçimlere değinen Akıncı sözlerini şöyle sürdürdü:
“Rum tarafının bir zihniyet değişimine ihtiyacı olduğunu ben hep dile getiriyorum. Bugüne kadarki ucu açık müzakere süreci artık tamamen kapanmıştır. Biz müzakerelerden, çözüm arayışından vazgeçmiş değiliz. BM parametreleri çöpe atılmış değildir bizim tarafımızdan. Böyle bir yanlışa düşmeyiz. Ama şu yanlışa da düşme niyetimiz yoktur. 50 yıldır süren müzakereleri bir 50 yıl daha amaçsız bir şekilde sürdürme niyetimiz yoktur.”
İhmal edilmemesi gereken bir diğer konunun da KKTC’nin ekonomisi ve demokrasisiyle güçlenmesi, ilişkilerinin artması ve buna Türkiye’nin de var olan desteğinin devam etmesinin olduğunu vurgulayan Akıncı, “Haksız, zeminsiz izolasyonların kaldırılması için mücadelemize devam etmek önemlidir. Çözüm vizyonumuzun korunması elbette önemlidir” dedi.
Akıncı, bir çözümün sadece ada için değil, coğrafya ve Türkiye-Kıbrıs, Türkiye- Yunanistan ve Türkiye –AB ilişkileri için de çok önemli olduğunu belirtti.
"ENERJİ YATAKLARI, ELEKTRİK VE SUDA CİDDİ İŞ BİRLİĞİ POTANSİYELİ VAR"
Türkiye’den KKTC’ye su geldiğini anımsatan Akıncı, “Bu teknoloji kendisini kanıtladı. Bu daha da geliştirilerek güney ile paylaşılabilir. Enerji yatakları, elektrik ve suda çok ciddi iş birliği potansiyeli söz konusudur” dedi.
VAZGEÇİLMEYECEK ÜÇ KONU
Ne isterse olsun, üç önemli konudan vazgeçilemeyeceğinin altını çizen Akıncı sözlerine şu şekilde devam etti:
“Birincisi eşitliğimizdir, ikincisi özgürlüğümüzdür, üçüncüsü güvenliğimizdir. Bu üçünü içermeyen bir anlaşma bizim için çözüm değildir.
Dolayısıyla böylesi bir anlaşma, makul olanı yaratmak için iş birliğine hazırsalar, bunu değerlendirmeye hazır olacağız. İki kurucu devletli ve tek çatı altında federatif bir yapıyı kurarız ve herkes de bundan mutlu olur. Eğer olamıyorsa o zaman bu tek çatı yerine, iki ayrı yan yana çatı olacak, bunun da başka yolu yok. O zaman, ya KKTC kendi varlığıyla biraz önce söylediğim çerçevede onlara eşit iki kurucu devletten biri halinde tek federal şemsiye altında olacak, ya da yan yana yaşamaya devam edecekler. Her hak ve karda barış içinde bir ilişki içinde olmasını istiyoruz. Bir yerde sorun olduğu müddetçe barış arayışları devam eder. Başka yolu yok. Diplomaside nokta konmaz. Ama bu çaba belli bir amaç için sonuç odaklı olur. İlanihaye uzatmak da kimsenin işine gelmez.”
