Kaliteli ve deliksiz bir uyku sağlıklı yaşam için büyük önem taşıyor. Bebeklerden yetişkinlere kadar herkesin günlük olarak uyuması gereken belirli bir saat var. Günlük yeterli miktarda uyku alımı, organların ve beynin düzgün çalışması için son derece önemli. Ancak bazı kişiler uyku problemi yaşayabiliyor. Bazıları geceleri uykusuzluk çekerken bazıları ise deliksiz bir uyku uyuyamıyor, bazı kişiler ise çok fazla uyuyor. Bu durumların hepsinin tıpta bir adı bulunuyor. Bu hastalıklar tedavi edilmediği takdirde kişinin yaşam kalitesini düşürüyor. Uyku problemlerinden biri olan gece terörü de her yaşta insanda görülebilmesine rağmen çocuklarda, özellikle de 5-7 yaş arasında daha sık görülüyor. Peki gece terörü nedir? Belirtileri nelerdir? Detaylara birlikte bakalım.
Özellikle bebekler deliksiz bir uyku uyumakta zorluk çekebilirler. Ancak yaş ilerledikçe gece uykusu da giderek daha rahat bir hal alır
Fakat uyku bozuklukları yaşayan kişilerde bu durum değişiklik gösterebilir. Uyku bozuklukları birçok alt kategoriye ayrılmakla beraber gece terörü hastalığı bunlardan birisi. Gece terörü nedir?
Gece terörü, uyurken anormal davranışlara neden olan parasomnia isimli uyku bozukluğunun alt türü. Parasomniada anormal davranışlar, uyanıklıktan uykuya geçiş ve bunun tersi de dahil olmak üzere, uykunun herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir. Her yaşta kişiyi etkileyen bu rahatsızlık ağırlıklı olarak ise 5-7 yaş aralığındaki çocukları etkiler. Gece terörüründe kişi uykuya dalarkan, uyku esnasında ya da uyanma esnasında anormal hareketler ve davranışlar sergileyebilir. Gece terörü ataklar şeklinde kendini gösterir.
Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalarda beş ay ile altı yaş arasındaki çocukların yüzde 88’inde en az bir kez parasomnia hastalığının görüldüğü belirlendi
Parasomniada ayrıca; yatak ıslatma, uyurgezerlik, sayıklamalar, diş gıcırdatma, uyku sırasında yemek yeme gibi durumlar da görülebiliyor.
Gece teröründe birey, uykudan korkarak uyanıp etrafa boş gözlerle bakabilir. Bu esnada bağırmaya ya da çığlık atmaya başlayabilir. Gece terörü atağında ortaya çıkan diğer belirtiler ise şu şekilde;
– Kişi, çığlık atarak derin uykudan uyanabilir
– Uyanmanın beraberinde genellikle çarpıntı, hızlı soluma, ciltte kızarıklık, terleme, kas kasılmaları da gelişebilir
– Kişi; istemsiz el kol hareketleri sergileyebilir ya da çok sıklıkla görülmese de korkuyla yatağı ve yatak odasını terk edebilir
– Ataklar, genellikle uyku başladıktan 2-3 saat sonra ortaya çıkar. Yaklaşık 20 saniye ile 5 dakika kadar sürer
– Genellikle sabah uyandığında atak hatırlanmaz
Gece terörü hastalığının nedenleri arasında ise genetik faktörü ve beyin hastalıkları yer alıyor
Uyku problemlerinin çoğunlukla genetik kaynaklı olduğu biliniyor. Bunun yanı sıra birçok REM uyku davranışı bozukluğu gibi, gece teröründen de beyin hastalıkları sorumlu olabilir. Öte yandan psikolojik rahatsızlıkların da uyku bozuklukları üzerine etkisi bulunuyor.
Gece terörü tedavisi nasıl olur?
Parasomnia herkesi etkileyebilir. Ancak genellikle çocuklarda bu durum gözlemlenir. Rahatsızlık, ergenlik çağından sonra azalma eğilimi gösterir. Yapılan çalışmalarda ergenlik çağında ve sonrasında parasomnia ortaya çıkan bireylerin birçoğunda çocukluk döneminde de bu hastalığın görüldüğü tespit edildi. Gece terörü 2-3 aydan uzun bir süre devam ederse, mutlaka bir çocuk psikiyatri ya da çocuk noroloji uzmanına danışılması gerekir. Eğer yetişkinlik çağında bu durumu yaşıyorsanız aynı şekilde nöroloji uzmanına ya da psikiyatriye gidebilirsiniz. Bunun yanı sıra; kaliteli bir uyku ortamı oluşturabilir, uykudan önce rahatlamak için sakinleştirici müzikler dinleyebilir ya da her gece aynı saatte uyanıyorsanız, o saatten 15 dakika önce kendiliğinizden kalkarak durumun önüne geçmeye çalışabilirsiniz.
