19 Mayıs 1919’da, Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının Samsun’a çıkışı Türk Kurtuluş Savaşı’nın en önemli aşamasıdır.
Ulusal Kurtuluş Mücadelesine giden yolda ilk adımın atıldığı Samsun yolculuğu 16 Mayıs 1919’da Bandırma Vapuru ile başlıyordu.. Mustafa Kemal Atatürk, kurtuluşa giden yolun başlangıcında 16 Mayıs 1919 Cuma günü saat 17.55 sıralarında “Bandırma Vapuru” ile Galata Rıhtımından yolculuğa başlamıştır.
17 Mayıs 1919 Cumartesi günü gecesi saat 23 civarında İnebolu Limanına, 18 Mayıs 1919 Pazar günü de öğle üzeri saat 12.00’de Sinop Limanına yanaşmıştır. 19 Mayıs 1919 Pazartesi günü sabahı saat 06.00 gibi Samsun-Tütün İskelesi’nde puslu bir havada yolculuğu tamamlamış ve saat 08.00 gibi Anadolu topraklarına ayak basmıştır…
Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadeleyi başlatmak için çıktığı yolda 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı. Bu tehlikeli yolculukta Atatürk’e 22 Subay/Astsubay, 25 Er ve Erbaş, 8 katip ve 21 mürettebat olmak üzere 75 kahraman eşlik etti.
19 Mayıs 1919 sabahı Mustafa Kemal ve arkadaşları Samsun’a geldiklerinde sandalla gemiye yaklaşan Kurmay Binbaşı Ekrem Bey’le birlikte iskelenin her iki tarafına sıralanmış halk ve işgal kuvvetlerince silahlarına el konmuş bir müfreze tarafından karşılanmışlardı..
O günde Mustafa Kemal Paşa Mantika Palas Oteli’ne yerleşirken otelin balkonuna da 9. Ordu Müfettişliğinin bayrağı asılıyordu. Mustafa Kemal Paşa’nın Karargahı ise Karadeniz Oteli’ne yerleşmişlerdi.
19 Mayıs 1919 günü sabahı Samsun’a ayak basan Mustafa Kemal Paşa ilk iş olarak Padişah’a, Sadrazamlığa, İçişleri ve Dışişleri Bakanlıkları ile Genel Kurmay Başkanlığı’na 5 ayrı şifreli telgraf çekerek göreve başladığını bildirdi. Kaynak: sabah.com.tr/yazarlar/erhan-afyoncu/2020/05/17 ingilizin-gozu-acildiginda-ataturk-samsuna-çikmişti
Türk Milleti I.Dünya Savaşı sonrasında kötüleşen koşullar içinde kurtuluş çareleri ararken büyük lider Mustafa Kemal Atatürk ortaya çıktı ve 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basarak “Kurtuluş” yolunu açtı. Dolayısıyla Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının 16-19 Mayıs 1919’da İstanbul’da başlayan yolculuğu bir kurtuluş dönemini simgelemektedir. Atatürk ve silah arkadaşlarının Samsun’a ayak basışının taşıdığı önem, Mustafa Kemal Atatürk’ün Büyük Nutku’nu 19 Mayıs 1919 Samsun’a çıkışı ile başlamasından anlaşılmaktadır.
Samsun’a çıkışını Mustafa Kemal Atatürk , Nutuk’ta şöyle anlatmıştır:
“1919 yılı Mayıs’ının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. Genel durum ve manzara: Osmanlı devleti içinde bulunduğu durum, Dünya Savaşı’nda yenilmiş, Osmanlı ordusu her tarafta zedelenmiş, şartları ağır bir ateşkes antlaşması imzalamış, Büyük Harbin uzun yılları boyunca, millet yorgun ve fakir halde. Milleti ve memleketi Dünya Savaşı’na sokanlar, kendi hayatları endişesine düşerek memleketten kaçmışlar. Saltanat ve Hilafet makamında bulunan Vahdettin, soysuzlaşmış, şahsını ve yalnız tahtını emniyete alabileceğini hayal ettiği alçakça tedbirler araştırmakta. Damat Ferit Paşa’nın başkanlığındaki hükümet aciz, haysiyetsiz, korkak, yalnız Padişah’ın iradesine tabi ve onunla beraber şahıslarını koruyabilecek herhangi bir duruma razı, ordunun elinde silahları ve cephanesi alınmış ve alınmakta . İtilaf Devletleri, ateşkes antlaşmasının hükümlerine uymaya lüzum görmüyorlar. Birer vesileyle İtilaf Donanmaları ve askerleri İstanbul’da, Adana vilayeti Fransızlar, Urfa, Maraş Gaziantep İngilizler tarafından işgal edilmiş…
…Antalya ve Konya’da İtalya askeri birlikleri, Merzifon ve Samsun’da İngiliz askerleri bulunuyor. Her tarafta yabancı subay ve memurlar ve ajanlar faaliyette . Nihayet başlangıç kabul ettiğimiz tarihten dört gün önce 15 Mayıs 1919’da İtilaf Devletleri’nin uygun görmesiyle Yunan ordusu İzmir’e çıkartılıyor. Bundan başka, memleketin her tarafından Hristiyan azınlıklar gizli, açık milli emel ve maksatlarını gerçekleştirmeye, devletin bir an evvel çökmesine, çalışıyorlardı.” Kaynak: https://www.yenicayaggazetesi.comtr/101-yilonce-76-kisi-bir-vapurda-bir-ulusun-ozgurlugu-ne-acildi-279897h.htm
19 Mayıs 1919, günümüzde İtilaf Devletlerinin Türk Yurdunu işgaline karşı Türk Kurtuluş Savaşını başladığı gün olarak kabul edilir..
19 Mayıs 1919’da, Atatürk’ün ulusal egemenliğe dayalı yeni Türk devleti kurma ülküsünü yaşama geçirmek amacıyla Samsun’a çıkışı şanlı tarihimizde önemli bir dönüm noktasıdır..
19 Mayıs 1919, atalarımızın uğrunda binlerce şehit vererek vatan yaptıkları toprakların yeniden kazanılmasının yolunu açan Ulusal Kurtuluş Savaşı’nın başlangıç günüdür.
19 Mayıs 1919, Mustafa Kemal Atatürk’ün, I. Dünya Savaşı’nda yenik düşen , yorgun ve bitkin bir milletin Türk vatanını sahiplenerek geleceğini yeniden kurmaya giriştiği, bağımsızlık ve özgürlük için aydınlık geleceği için umutlarının inanca dönüştüğü, Türk Milletinin kendi kaderini kendi eline aldığı, Türk Milletinin “Ulusal Bağımsızlık Savaşı” için örgütlenmeye başladığı bir gündür..
19 Mayıs 1919, Türk Ulusunun emperyalizme karşı başkaldırdığı, “Tam Bağımsızlık” için “Milli Egemenlik” için Türk yurdunun işgaline karşı “Direniş ve Kurtuluş” Mücadelesi ile Türk Milletinin kaderini değiştirdiği bir gündür.
19 Mayıs 1919, Mustafa Kemal Atatürk’ün Ulusal Egemenliğe dayanan kayıtsız şartsız ve tam bağımsız , modern, uygar ve çağdaş yeni bir Türk Devleti’ni kurma ülküsünü yaşama geçirmek amacıyla Samsun’a çıktığı bir gündür..
19 Mayıs 1919 tarihi Türk İstiklal Harbi’nin hukuken ve siyaseten ve de bir anlamda fiilen başladığı bir tarihtir..
19 Mayıs 1919,Türk milletinin kendi istiklalini kurtarmak yönünde kendi azim ve kararını ortaya koyduğu bir tarihtir. Bu tarihten sonra Anadolu’da Kuva-yı Milliye derlenip toparlanacak ve Hakimiyet-i Milliye’nin idamesi için mücadeleye başlanacaktı. Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkmadan önce tasarladığı veçhile yıkılan bir imparatorluktan yepyeni ve milli bir Türk devleti hayat bulacaktır. Bu itibarla 19 Mayıs 1919 tarihi, Türk tarihinde mümtaz bir mevkie sahiptir.
Mustafa Kemal Atatürk’ün Samsun’a çıkışı ile birlikte Anadolu’da Kuva-yı Milliye derlenip toparlanacak ve Milli hakimiyetin idamesi için mücadeleye başlanacaktı.. Nitekim verilen mücadeleyle milli bir Türk devleti hayat bulacaktı.. Bu itibarla 19 Mayıs 1919 tarihinin Türk tarihinde mümtaz bir yeri vardır… DEVAM EDECEK..