Hocalı Katliamı, 26 Şubat 1992 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyetinin Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı Kasabasında yaşanan ve Azeri sivillerin Ermenistana bağlı silahlı kuvvetler tarafından toplu şekilde öldürülmesi olayıdır.
“Memorial” İnsan Hakları Savunma Merkezi, İnsan Hakları İzleme Örgütü, The New York Times Gazetesi ve Time dergisine göre katliam, Ermenistanın ve 366ncı Motorize Piyade Alayının desteğindeki Ermeni Güçleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Kaynak: https://tr.wikipedia.org/wiki/Hocalı_katliamı
İnsan Hakları İzleme Örgütü , Hocalı Katliamını Dağlık Karabağın işgalinden bu yana gerçekleşen en kapsamlı sivil katliamı olarak nitelendirmiştir.
Katliamdan birkaç yıl önce 25 Temmuz 1990da Gorbaçov yayınladığı bir kanun ile Dağlık Karabağda av tüfekleri dahil olmak üzere tüm ateşli silahlar toplandı. Karabağda bu toplama işlerini bizzat Rus askerleri yönetti. Ağustos 1990dan itibaren direkt olarak Azerileri hedef alan Ermeni saldırıları başladı. Aslında plan göstere göstere uygulanmaya başlamıştı. Toplu taşıma araçları taranmaya , evler yakılmaya velhasıl terör yapılmaya başlanmıştı. Kısa bir süreçte 186 bin Azeri Azebaycana gitmeye zorlandı. Amaç topyekün olarak o coğrafi alanda bir tek Azerinin kalmaması , Karabağ topraklarının tamamen Ermeni ve Ruslarca iskan edilmesi şeklindeydi. Kaynak: Bojidar Cipof, 21.Yüzyıl Türkiye Üniversitesi
Dağlık Karabağ bölgesinin en önemli tepelerinden birisinde olan Hocalı kasabası Ermeni güçleri için önemli bir askeri hedef niteliğini taşıması yanında bölgenin tek hava alanı için de üs konumundaydı. Katliam öncesi 1991-1992 Kış aylarında Hocalı Kasabası sürekli olarak bombalanmıştır. Saldırı öncesi aylardan beri kasaba elektrik ve gazdan yoksundu…
Hocalı kasabası top ateşine tutularak insanlar öldürülmüştür. Kaçmaya çalışan Azeriler ise Ermenilerin önceden hazırladıkları tuzağa düşerek kadın, erkek, yaşı, genç , çocuk demeden feci şekilde katledilmişlerdir. Yaklaşık 11 bin kişinin yaşadığı Hocalı Kasabası 26 Şubat 1992 tarihinde yer alan saldırılar sonucu kasaba tamamen yok edilmiştir. Uzun süre cesetlerin alınması bile mümkün olmamıştı.
Azeri kaynaklarına göre 83 çocuk, 106 kadın, ve 70den fazla yaşlı dahil olmak üzere 613 kişi öldürülmüş, 487 kişi ağır yaralanmış, 150 kişi kaybolmuş ve de 1275 kişi rehin alınmıştı. Cesetler üzerinde yapılan incelemelerde , cesetlerin birçoğunun yakıldığı, gözlerinin oyulduğu , başlarının kesildiği gözlemlenmiştir.
Temmuz 1994e kadar Karabağda Ermeni-Azeri Savaşı devam etti. Temmuz 1994de ateş-kes imzalandı.1 milyona yakın Azeri Karabağdan ve Ermeniler tarafından işgal edilen kentlerden Azerbaycana göç etmek zorunda kaldı….
Hocalı Katliamı insanlığa karşı yapılmış bir saldırı olmasına karşın bu katliamların sorumluları bugüne kadar cezasız kalmışlar. Ermenilerin yapmış olduğu bu katliamların unutulması mümkün değildir. Günümüzde Azerbaycan topraklarının %20si Ermeni işgali altındadır.
Dağlık Karabağın işgali ile ilgili olarak BM Güvenlik Konseyi üyesi ülkelerin aldığı 29 Ocak 1993 tarih ve 822 sayılı, 23 Temmuz 1993 tarih ve 853 sayılı, 14 Ekim 1993 tarih ve 874 sayılı , 11 Kasım 1993 tarih ve 884 sayılı kararları almalarına rağmen , Azerbaycanın egemenliği ve toprak bütünlüğünü savunmalarına rağmen alınan konu kararları dikkate bile almayan Ermeniler aleyhine uygulanması gereken yaptırımlar bugüne kadar uygulanmamıştır. Maalesef ABD, BM ve AB Ermenistanı sadece kınamışlar ve daha ileri yaptırımlarda bulunmamışlardır.
Sonuç olarak ; Ermeniler Azeri Türk halkına ; tıpkı Kıbrısta Rumların Kıbrıs Türk halkına Türkelide, Atlılarda, Muratağada, Sandallarda , Taşkentte yapmış oldukları acımasız katliamları yapmışlardır.
Günümüzde de Ermeniler ve Rumlar birlikte hareket etmektedirler. Ermenilerin ve de Rumların Türke karşı düşmanlıkları devam etmektedir.
Hocalı Katliamı insanlığa karşı işlenen bir suçtur, bu bir insanlık ayıbıdır. Batılı ülkelerin , işgal altındaki Azerbaycan toprakları ve Hocalı katliamı konularını sadece kınamakla geçiştirmeleri düşündürücüdür.
Ermenistan işgal ettiği Azerbaycan topraklarından çekilmelidir. Türk dünyasına düşen görev haklı mücadelesinde Azerbaycanı yalnız bırakmamaktır….
Bu vesileyle 20 Ocak 1990da Baküde Sovyetler Birliği askerlerince gerçekleştirilen ve “Kara Ocak” diye bilinen katliamda ve de 26 Şubat 1992de Ermeniler tarafından gerçekleştirilen “Hocalı Katliamı”nda hayatlarını kaybedenlere Allahtan rahmet dileriz….