Kıbrıs ve Türkiyede 1958 yılında yer alan mitinglerin gerçekleştirilmesi Enosis fikrine ve Rum-Yunan ikilisinin davranışlarına duyulan öfkeden kaynaklanıyordu.Gelinen noktada Adanın Yunanistanla birleşme taleplerine karşı Kıbrıs Türk Milliyetçiği oluşmuştu. 1958 yılı , Kıbrısta Türk ve Rum Milliyetçiliğinin doruk noktasına ulaşıldığı bir yıldır.1958 yılında Kıbrıs anavatanımız Türkiyede gündemin en üst sıralardaydı…
Türk Kamuoyu Taksim fikri etrafında bütünleşmişti. Anavatan Türkiyede 8 Haziran 1958de başlayan ve 6 Temmuza kadar devam eden mitinglerin esas amacı Kıbrıs konusundaki haklı davamızı dünya Kamuoyuna duyurmaktı. Bu mitinglerle Türkiyede Taksime dayalı halk desteği sağlanmıştı.
İstanbulda Beyazıt Meydanında 8 Haziran 1958 Pazar günü gerçekleşen mitingte Kıbrıs Türk Kültür Derneği Başkanı Mehmet Ertuğruloğlu , “Kıbrıs Anavatanla birleşmek için her fedakarlığı göze alacaktır. Türk milleti Kıbrıs meselesinde kararlıdır. Adanın tamamı üzerinde hak sahibi olmasına rağmen dünya barışı uğruna son fedakarlık olarak “Taksim”e razı olmuştur derken Türkiye Talebe Federasyonu eski Başkanı Yavuz Kadıoğlu :“Milli parolamız bir zamanlar “Ya İstiklal Ya Ölümdü” . Sonra “Yurtta Sulh Cihanda Sulh” oldu. Şimdi de “Ya Taksim Ya Ölüm” oldu diyordu.
Milli şairimiz Behçet Kemal Çağlar ve Kıbrıs Türk Kültür Derneği İstanbul Şube Başkanı Prof. Dr. Derviş Manizadenin de konuşma yaptığı mitingde Dr. Fazıl Küçük, “can vereceğiz , kan vereceğiz v e hür kalacağız” diyordu.
Miting sırasında “Dedem Koynunda Yattıkça benimsin Ey Güzel Toprak”, “Taksime Razı Olmazsan Hepsini Alırız”, “Kıbrısa Yol Anadoludan gider”, “Baş Verir Kıbrıs Vermeyiz”, “Ölmek Var dönmek Yok” , “Ya böleceğiz Ya Öleceğiz”, “Taksim Sulh İçin Son Fedakarlığımız”, “İnsan Kalpsiz Türk Kıbrıssız olmaz” gibi dövizler vardı…
8 Haziranda İstanbulda yer alan mitingin ardından 9 Haziranda Adapazarı, 12 Haziranda Ankara, 14 Haziranda Kayseri, Ordu, 15 Haziranda Adana, İzmir, Hatay, Kırıkkale, 16 Haziranda Malatya, 17 Haziranda Erzurum, 19 Haziranda Antalya, Samsun ve Elazığ, 21 Haziranda Eskişehir, Balıkesir, Maraş, 22 Haziranda Konya, Bursa ve İskenderun, 23 Haziran Kastamonu, 24 Haziranda Kars, 25 Haziranda Çorum, Sivas, Bingöl, 26 Haziranda Niğde , Ordu, Aydın, Tokat ve Afyon, 28 Haziranda Mersin , Nevşehir, 29 Haziranda Isparta, 2 Temmuzda Çankırı, 4 Temmuzda Gaziantep , Amasya, 5 Temmuzda Urfa, Sakarya , 6 Temmuzda Çanakkale, Zonguldak, Uşak, Diyarbakır ve Hakkaride mitingler düzenlendi…Türkiyenin her bir yanında düzenlenen bu mitinglerin yanında ayrıca 10 salon mitingi düzenlendi. Bu mitinglerde konuşmacı sayısı 790, mitinge katılanlar ise 2 milyon 700 bini aşmıştı…
Türkiyede düzenlenen mitinglere yönelik , Türk Ortodoks Kiliseleri Başkanı Papa Eftim, Türk Milli Federasyonuna bağlı gençlerle yapmış olduğu konuşmasının basına yansıyan bölümlerinde , İstanbul Rum Patriği Athenagorasın , Makariosla ayni gayeyi paylaştığını , onun ve etrafındaki papazların yurt dışına çıkarılması gerektiği, Patrikhanenin Megali-İdeaya hizmet ettiğini söylemiştir. Kaynak:Milliyet Gazetesi , 12 Haziran 1958; Fevzi Çakmak , Türk Kamuoyunda Kıbrıs Algısı, 1958 Mitingleri ; web.deu.edu.tr/ataturkilkeleri/ai/uploaded_files/file/Fevzi/Kibris%20mitingleri.pdf.
Bunun sonrasında TBMM, 16 Haziran 1958de Kıbrısa yönelik yapmış olduğu gizli oturumda oy birliğiyle Kıbrıs Adasının Taksimi yolunda almış olduğu kararı tüm dünyaya ilan ediyordu. Kaynak: Milliyet Gazetesi, 17 Haziran 1958; Kaynak: Fevzi Çakmak , Türk Kamuoyunda Kıbrıs Algısı, 1958 Mitingleri.
Taksim tezi Türkiyede bir hükümet politikası olarak ön plana çıktığı dönemde Türkiye genelinde düzenlenen “Ya Taksim Ya Ölüm” mitingleri Taksim tezine yönelik olarak Türk Kamuoyunun desteğinin alınmasına ön ayak olmuştu…Başlangıçta Kıbrısın tamamının Türklere verilmesini hedeflerken daha sonra Taksimin ön plana ala Türk hükümetinin bu kapsamlı , politik değişiminin Türkiyede yaratacağı olumsuz tabloyu 1958 mitingleriyle Türkiye Hükümetinin içeride ve dışarıda Kıbrıs konusunda elini güçlendirmişti.
Sonuç olarak; 44 İlde gerçekleştirilen ve toplamda 2,5 milyonu aşkın kişinin yer aldığı Kıbrıs mitingleri Türk Kamuoyunu Kıbrısa yönelik duyarlılığının en önemli göstergesi olmuştu…Fevzi Çakmak , Türk Kamuoyunda Kıbrıs Algısı, 1958 Mitingleri ; web.deu.edu.tr/ataturkilkeleri/ai/uploaded_files/file/Fevzi/Kibris%20mitingleri.pdf.
Sonuç olarak;Bugünlere gelmemizde Mücahit halkımızın , aziz şehitlerimizin , Mehmetçiklerimizin canı ve kanı vardır. Anavatanımız Türkiyenin , Anadolu insanın unutulmaz , maddi ve manevi yardımları vardır.
Kıbrıs Türk halkına düşen görev , Doğu Akdenizdeki menfaatleri çerçevesinde Rum-Yunan ikilisinin Enosis hayallerine destek veren büyük güçlerin isteklerine ve vaatlerine inanarak, Birleşik Federal Kıbrıs gibi siyasi çözümlere ‘hayır demek; bağımsız ve egemen devletimiz KKTCne sahip çıkmaktır.
27-28 Ocak 1958de yaşananlarla ilgili daha geniş bilgilere ulaşmak isteyenler, Gazeteci-Yazar Ahmet Tolgayın 1958in Belgesel Öyküsü “Şahinler Yılı” ,Yazar Erten Kasımoğlunun Kurucu Cumhurbaşkanımız sayın Rauf Denktaşın anılarına yer verdiği “ Eski Günler Eski Defterler” ve Araştırmacı-Yazar Ahmet C. Gazioğlunun İngiliz Yönetiminde Kıbrıs III ,“Enosise Karşı Taksim ve Eşit Egemenlik” adlı kitabından okuma fırsatı bulabilirler…..
