Rum-Yunan ikilisinin Megali-İdea hayalleri çerçevesindeEnosis’in gerçekleştirilmesi hedefiyle 1 Nisan 1955’te faaliyete geçen EOKA tedhiş örgütünün 67. Yıl dönümü Güney Kıbrıs’ta yapılan gösteriler ve etkinliklerle kutlandı. Bu çerçevede EOKA’nın lideri General George Grivas’a, Başpiskopos MakariosIII’e ve EOKA mensuplarına methiyeler düzüldü.
Öğrenci, asker ve eski EOKA mensuplarının yer aldığı gösterilere ilaveten, kiliselerde dini ayin düzenlendi ve EOKA’nın faaliyetlerini anlatan konuşmalar yapıldı. Bu çerçevede EOKA lideri Grivas’ın heykeli önünde de tören düzenlendi ve çelenk bırakıldı.
Ne yazık ki hala daha Kıbrıs’ı kana bulayan ırkçı, şoven, Helenist EOKA örgütünün Kıbrıs Türk halkına ve İngiliz yönetimine karşı bombalı, silahlı saldırıya geçtiği 1 Nisan 1955 tarihi Güney Kıbrıs’ta, Rum tarafında bayram olarak kutlanmaktadır!.
Rum tedhiş örgütü EOKA’nın açılımı; (E) Etniki, (O) Organis, (K) Kyprion, (A) Agonisto olup Türkçe açılımı ise “Kıbrıslıların Milli Mücadele Örgütü” dür. “Kıbrıslıların” anlamı ise “Kıbrıslı Rumlar” dır.
EOKA tedhiş örgütünün 67. yıl dönümü nedeniyle yapmış olduğu açıklamada EOKA kahramanlarını saygıyla selamlayan ve verilen mücadele sonunda bağımsız Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulduğunu ifade eden GKRY lideriAnastasiadis şimdilerde de BM kararlarının uygulanacağı bir siyasi çözüm istediklerini dile getirdi.
EOKA terör örgütünün faaliyete geçtiği 1 Nisan 1955’in 67. yıl dönümü nedeniyle yaptığı açıklamada ELAM lideri HristosHristu, EOKA’cıların 1955-1959 döneminde Yunan tarihinin altın sayfalarını yazdığını, kendi kaderini tayin ve Yunanistan’la birleşme ile başlayan mücadelenin kendilerini Kıbrıs Cumhuriyeti devletinin kurulmasına götürdüğünü ve onu korumaları gerektiğini” savundu.
EDEK Başkan Yardımcısı KostasEfstathiu, EOKA’ya çok şey borçlu olduklarını savunarak “Kıbrıs’ı ne Türklere bağışlarız ne İngilizlere, ne de herhangi başka birine. Kıbrıs Cumhuriyeti için savaşacak ve kazanacağız” dedi.
DİSİ Basın Sözcüsü YorgosHaciyeorgiu, EOKA’cıların anısını onurlandırmanın en iyi yolunun “Birlik içerisinde mücadelelerini devam ettirmek olduğunu” söylerken diğer yandan da DİKO Başkan Vekili HristianaErotokritu; “EOKA’cıların verdiği mücadelenin Rum halkına , elindeki en büyük kalkan ve en büyük hediye olan Kıbrıs Cumhuriyeti’ni hediye ettiğini” savundu.
EOKA tedhiş örgütünün kuruluşu ile ilgili 2 Temmuz 1952’de Atina’da, Başpiskopos Makarios başkanlığında yapılan ilk toplantıya, Kıbrıs kökenli E. Alb. George Grivas, YorgosStratos, Loizidis Kardeşler, yine Kıbrıs asıllı General Papadopullos, Alb. Aleksopoullos, bir hukukçu ve Atina Üniversitesinden 2 Profesör katılmışlardı. Bu gelişmenin ardından 21 Temmuz 1952’de 2. Bir toplantı yapılmıştı.
Atina’da EOKA’nın kuruluşu ile ilgili yapılan ilk toplantıda Enosis’e giden yolda, sadece uluslararası siyasi faaliyetlerin yapılmasının yeterli olamayacağını dile getiren Başpiskopos Makarios ve bu nedenle silahlı bir eylem örgütünün kurulmasının şart olduğunu dile getirmesinin ardından Kıbrıs’ın Yunanistan’a nasıl ilhak edileceği konusunda yapılacak çalışmalarla ilgili önemli kararlar alındı.
Konu ile ilgili olarak İngiliz Yönetimine ve Kıbrıs Türk Halkına karşı yapılacak silahlı mücadele için kurulacak silahlı örgütün adı EOKA olarak belirlendi. EOKA’nın başına Gayrı resmi Nizami Harp konusunda tecrübeli ve uzmanlaşmış bir General GeorgioGrivas seçildi. Bilindiği gibi Kıbrıs kökenli Grivas Türk İstiklal Savaşı yıllarında Anadolu’ya çıkan Yunan ordusunda Teğmen idi.
2 Temmuz 1952 tarihinde Atina’da kurulan gizli “Kurtuluş Komitesi” Başpiskopos Makarios’un başkanlığında bir araya geldi.. Konu toplantıya o günde Makarios, E. General Grivas, YorgosStratos, LoizidisKardeşler, yine Kıbrıs asıllı General Papadopoullos, eski bir “X” örgütü üyesi, bir hukukçu ve Atina üniversitesinden iki profesör katıldı. Kaynak: https://www.sde.org.tr/mithat-isik/genel/eoka-ve-enosis-kose-yazisi-4341
Ekim 1952’de Adaya gelen ve 5 ay süreyle Kıbrıs’ta kaldığı süreçte E.Albay Grivasgerillanın dağlardaki muhtemel esas ve yedek üs bölgeleri için keşifte bulundu. Silah, mühimmat ve patlayıcı maddelerin depolanabileceği yerleri seçti..Bunun ardından 7 Mart 1953’te bir “İhtilal Konseyi” kurulmuş ve bu Konseyin kurucuları şu “EnosisYemini”ni etmişlerdi: “Enosis davası hakkında bildiklerimi ve bundan sonra bileceklerimi işkence altında ve canım pahasına bile olsa bir sır olarak gizli tutmaya Tanrı huzurunda yemin ederim.” Kaynak: https://.sde.org.tr/mithat-isik/genel/eoka-ve-enosis-köse-yazisi-4341
Bu gelişmelerin ardından 28 Ağustos 1954 Pazar günü sabahı, subay, devlet görevlileri, politikacı, öğretmen ve iş adamlarından oluşan yüzden fazla en üst düzeyde Yunanlı, Atina’nın Kifisia semtinde bir Kilisede toplanarak, büyük Enosis yemini ettiler. Kaynak: http:www.mdafaai-hukuk.com.tr/gundem190304.html
KitabındaAverof , EOKA’ya hangi yollardan silah sağlandığını şöyle anlatır. Alb. Eksindaris, Bnb. Gramatikos ve Yzb. Stavros’tan oluşan kurulu bir hücre vardı. Bu üç Yunanlı Subay , ellerindeki olanakları kullanarak, Yunan ordusunun sağlam silahlarını hurdaya çıkmış, cephaneyi kullanılmış gibi kayıtlarından düşürmek suretiyle Kıbrıs’a gönderilmesi için Azinas’a teslim ediyorlardı. Kaynak: http:www.mdafaai-hukuk.com.tr/gundem190304.html
9 Kasım 1954’te saat 10.00’da Baf kazasına bağlı Khloraka köyü yakınlarında adaya çıkan ve Mart 1955’e kadar geçen zamanda, örgüt elemanlarının eğitimini tamamlayan Grivas artık harekete geçmek ve adada terör faaliyetlerini icra etmek için Başpiskopos Makarios’un talimatını beklemekteydi. Yunan Dışişleri Bakanı Stefanopulos’un direktifi ile 27 Mart 1955’te Grivas’ı görüşmeye davet eden Makarios bu görüşmede Grivas’ın beklediği “Başla” emrini verdi. Kaynak: Turgay Bülent Göktürk, Rum Ortodoks Kilisesinin Kıbrıs’ta Karar Alma Sürecine Etkisi, s.35; dergipark.orgtr/tr/download/article-file/235779
Makarios, Şubat 1954’te Yunan Başbakanı AleksandrosPapagos ile görüşerek Enosis için Yunanistan’ın desteğini aldı..İlk silah ikmali Mart 1954’te gerçekleştirildi. Ardından adada silahlı mücadeleyi başlatmak üzere 7 Kasım 1954’te YorgosGrivas bir balıkçı teknesiyle Rodos’tan denize açıldı ve 9 Kasım’da Kıbrıs’a gelerek Baf açıklarında bulunan güvenli bir kıyıdan Adaya çıktı ve Makarios’tan gelecek ‘başla’ işaretini bekledi.
Grivas, bir balıkçı teknesiyle Kıbrıs’a gelerek Baf açıklarında bulunan güvenli bir kıyıdan Adaya çıktı. Rum Ortodoks Kilisesi Başpiskopos’u olan Makarios III ile irtibat sağladı. Rum Ortodoks Kilisesinin de yardımlarıyla yaklaşık bir yıl içerisinde güvenilir, idealist ve Helen milliyetçisi Rum gençleri bir araya getirerek EOKA’nın militanları olarak yetişmeleri sağlandı.
Makarios ve Grivas’ın birlikte verdikleri kararla 1 Nisan 1955’te EOKA tedhiş örgütü gece yarısından sonra Adanın çeşitli kentlerinde ayni anda tam 16 şiddetli patlama meydana geldi.
EOKA tedhiş örgütü, bu ilk eylemi ile birlikte EOKA’nın Lideri “Diğenis” imzası ile yayınlanan bildirilerinde “Uluslararası diplomasi haksız ve kalleş ise, Kıbrıslıların yüreğinin cesur olduğunu dünyaya gösterme zamanının geldi” deniliyordu..DEVAM EDECEK..