Maliye Bakanı Oğuz, maliyenin vahim durumunu rakamlarla açıkladı: Yerel bütçe giderlerinin yüzde 24.10’unun gelir karşılığı yok. Borç yükü Haziran 2021 itibariyle 12 milyar TL iç borç, 35 Milyar TL dış borç olmak üzere 47 milyar TL’ye yükseldi. Bakan Oğuz “Korkutucu bütçe açığı tedbir alınmazsa daha da artacak” dedi
2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda görüşülmesine dün başlandı.
Maliye Bakanı Dursun Oğuz, 2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısıyla ilgili yaptığı sunum konuşmasında, bütçenin Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde 70 milyon TL artırılarak 12 milyar 770 milyon TL gider, 11 milyar 240 milyon TL gelir, 1 milyar 530 milyon TL bütçe açığı olarak onaylandığını belirtti.
Oğuz, koronavirüs salgını, dövizde yüzde 50’lilere ulaşan artış ve Tüketici Fiyatları Endeksi'ndeki yükseliş nedeniyle giderlerin arttığını ve bütçe açığının büyüdüğünü söyledi.
Yerel bütçe giderlerinin yüzde 24.10’unun gelir karşılığı olmadığını ifade eden Oğuz, “Bu rakam ülkemiz bütçelerinde şu ana kadar yaşanan rekor bütçe açığı öngörüsüdür. Önümüzdeki aylarda yaşanacak seçimler ve seçim sonrası oluşacak hükümette hepimize düşen görev bu gerçeklikle hareket ederek insanlarımızın yaşamlarını zorlaştırmayacak şekilde gerekli tedbirlerin alınmasıdır” dedi.
Rekor bütçe açığı öngörüldüğünden ekonomik programları uygulamanın zorunluluğunun ve ihtiyacının arttığına dikkat çeken Maliye Bakanı Oğuz, “Bundan korkmamamız, sorunlarla yüzleşmemiz ve sürdürülebilirliği sağlamak açısından plan ve programlara bağlı kalarak mali disiplinden taviz vermeyecek çözümler üretmemiz gerek. Korkutucu bütçe açığı tedbir alınmazsa daha da artacak” dedi.
2021 yılsonu harcama tahminine göre 220 milyona ulaşması beklenen ek mesai ödemelerinin sürdürülebilir olmadığını da belirten Oğuz, bunun verimlilik, adalet ve istihdam açısından sorgulanması gereken bir konu olduğunu söyledi.
Oğuz, “Kamu borç yükünün kontrol altında tutulması ve azaltılması birinci önceliğimiz olmak zorundadır” dedi. Maliye Bakanı Oğuz, öngörüsüz ve plansızlıktan kaynaklanan ödenek ihtiyaçları konusunda taviz verilmeyeceğini de vurguladı.
Pandeminin reel sektör üzerindeki etkilerini azaltmak için alınan önlemlerin ve sağlanan muafiyetlerin bütçe gelirlerinin azalmasına neden olduğunu da belirten Oğuz, Maliye Bakanlığı’nın “Koronavirüsle Mücadele Projesi” bütçesinin 100 milyon TL’ye yükseltildiğini açıkladı.
Maliye Bakanı Oğuz, bütçe açığına rağmen mahalli yatırımlara özel önem verildiğini, 342.6 milyon TL tutarındaki 2021 ödeneğinin bu yıl 480 milyon TL’ye yükseltildiğini söyledi.
Aldıkları tedbirlerle sağlık sektörünün ve güçsüzlerle serbest meslek sahiplerinin desteklenmesine, işletmelere sosyal güvenlik ile vergi indirimleri, kredi ve hibe desteği, KOBİ’lerin desteklenmesi yönünde katkı sağlandığını belirten Oğuz, “Pandeminin reel sektör üzerindeki etkilerini azaltmak için alınan önlemler ve sağlanan muafiyetler bütçe gelirlerinin azalmasına neden oldu” dedi.
Maliye Bakanı Oğuz, şu bilgileri de verdi:
“Koronavirüsle mücadele için 2021 Yılı Bütçesinde öngörülen Korona Virüsü ile Mücadele Projesi’nin, 51,5 milyon TL olan ödeneği Ekim sonu itibari ile 458.1 milyona çıkarılmış ayrıca T.C. kaynaklı 50 milyon ödenek sağlanmıştır. 2021 mali yılı için ayrılan yedek ödenek kalemlerinin tümü salgına destek amacı ile kullanılmış bu da bütçe açıklarımızın artmasının en önemli nedeni olmuştur. Karantina otel ödemeleri 171,1 milyon, PCR, antijen kit bedeli ve hizmet bedeli 68,2 milyon, Reel Sektörün desteklenmesi amacıyla Yerel İşgücü İstihdam Destek Fonuna aktarılan 204,3 milyon, Muhtaç ve Yoksul ailelere yardım 6,7 milyon, Tarım Sektörüne arpa desteği ve çiğ süt desteği 37,8 milyon, elektrik teşvik ödemesi olarak 19,9 milyon bütçe ödeneklerinin üzerinde kaynak yaratılmıştır.”
Oğuz , “Bütçenin ağırlıklı kısmı olan maaş ve maaş benzeri ödemeler için temel kıstas olan TÜFE endeksinin 1 Ocak 2022 maaşlarına yüzde 12.44 ve 1 Temmuz 2022 maaşlarına yüzde 6.77 oranındaki artış oranlarının aşılacağı, bütçe rakamları ve bu rakamlara bağlı korkutucu bütçe açığının tedbir alınmaması halinde daha da artacağını bizlere göstermektedir” dedi.
“2020 yılında; bütçe giderlerini 8 milyar 696,2 milyon TL, bütçe gelirlerini 8 milyar 153,7 milyon TL, bütçe açığını 542,5 milyon TL olarak gerçekleştiğini görüyoruz” diyen Oğuz, şunları ekledi:
“Son 10 yıla bakacak olursak; 2010-2015 döneminde, 2012 yılında Havalimanı’nın özelleştirilmesinden elde edilen 236,7 milyon TL sonrası 75,6 milyon TL Bütçe açığı, 2016-2018 döneminde 181 milyon TL bütçe fazlası ve 2019-2020 yılları için ise 828,4 milyon TL bütçe açığı söz konusudur. 2022 yılı bütçesinde öngörülen giderlerin yapılabilmesi için, taviz verilmeksizin bütçe açığını azaltacak yönde çalışma yapılması hususunda tümümüze önemli görevler düşmektedir .2021 Mali Yılı Bütçesinde 6.880,0 milyon TL olarak öngörülen yerel gelirler yüzde 2,03 artışla 7.019,4 milyon TL’ye, 8.860,0 milyon TL olarak öngörülen yerel giderler yüzde 0,5 azalışla 8.815,3 milyon TL’ye ve 1.980,0 milyon TL olarak öngörülen yerel bütçe açığının ise yıl sonu itibarıyla yüzde 9,3 oranında bir azalışla 1.795,9 milyon TL olarak gerçekleşeceği tahmin edilmektedir.”
“Ülkemizin kanayan yarası olan ve önceleri telaffuz bile edilmeyen ancak benden önceki Maliye Bakanları tarafından da özellikle hassasiyet gösterilen ve dile getirilen aşırı borç yükü Haziran 2021 itibariyle 12.261,5 milyar Türk Lirası İç Borç, 34.883,3 Milyar Türk Lirası Dış Borç olmak üzere 47.144,8 milyar Türk Lirasına yükselmiştir” diyen Oğuz, bu durumun kamu maliyesini ve ekonomiyi olumsuz etkilemeye devam ettiğini söyledi.
Oğuz, “Kamu borç yükünün kontrol altında tutulması ve azaltılması birinci önceliğimiz olmak zorundadır” dedi.
Maliye Bakanı Oğuz, 2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın Hükümet programında da yer alan politika ve hedefler doğrultusunda kamu kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesi ve kullanılması, hesap verebilirlik ve mali saydamlığın sağlanması yaklaşımı ile yerel gelirlerin yüzde 22,67, yerel giderlerin ise yüzde 25,51 artış öngörüsü çerçevesinde hazırlandığını söyledi.
Oğuz, Bakanlar Kurulu’nca 12 milyar 700 milyon Türk Lirası Gider, 11 milyar 240 milyon Türk Lirası Gelir ve 1 milyar 460 Milyon Türk Lirası Bütçe açığı olarak onaylanan 2022 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi’nde 70 Milyon TL artırılarak 12 milyar 770 milyon Türk Lirası Gider, 11 milyar 240 milyon Türk Lirası Gelir, 1 milyar 530 milyon Türk Lirası Bütçe açığı olarak onaylandığını belirtti.
Genel Bütçe açığını azaltan unsur olan TC Kredileri hesaba katılmadığında Yerel Bütçe açığının 2 milyar 680 milyon TL olduğunu belirten Oğuz, “Yerel bütçe giderlerimizin yüzde 24.10’unun gelir karşılığı yok. Bu rakam ülkemiz bütçelerinde şu ana kadar yaşanan rekor bütçe açığı öngörüsüdür. Önümüzdeki aylarda yaşanacak seçimler ve seçim sonrası oluşacak hükümette hepimize düşen görev bu gerçeklikle hareket ederek insanlarımızın yaşamlarını zorlaştırmayacak şekilde gerekli tedbirlerin alınmasıdır.
Bütçe giderleri içerisinde Personel Giderleri ile Cari Transferler, esnek olmayan büyük bir paya sahiptir. Devamlı surette artan ve adeta ikinci bir iş olarak karşımızda duran ve 2021 yılsonu harcama tahminine göre 220 milyona ulaşması beklenen ek mesai ödemelerinin kamu maliyesi yönünden sürdürülebilirliği olmayıp; verimlilik, adalet, istihdam açısından sorgulanmak zorunda olup hükümetimizin ivedi tedbir alması zorunluluk arz eden bir sorundur.”