''En Büyük Sorun Kural Tanımamazlık''

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Adli Yıl dün düzenlenen törenle başladı. 
2023-2024 Adli Yıl başlangıcı için Lefkoşa Açık Öğretim Fakültesi’nde düzenlenen törende Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, KKTC Barosunu Temsilen Baro Konseyi Başkanı Hasan Esendağlı, Başsavcı Sarper Altıncık ve Cumhurbaşkanı Vekili Zorlu Töre de konuştu.
Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Yılın açılış töreninde yaptığı konuşmada ülkede hukuk, ceza, idari davaların sayısının azalmamasındaki en büyük nedenin yaygın hale gelen kural tanımamazlık olduğunu söyledi.
Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, ülkede en büyük sorunun kural tanımama olduğuna vurgu yaparak, bunun kişilerin trafikte araba kullanma, gelişi güzel park etme alışkanlıklarından yola çöp atma, inşaat molozlarını ortada bırakma ve çevre kirletmekten görülebildiğini söyledi.
Bunlar için gerekli denetim olmadığı gibi kuralsız davranan kişilerin tespiti konusunda da zafiyet yaşandığına işaret eden Şefik, caydırıcı müeyyide uygulanamadığını söyledi.
Kişilerin kendilerini kuralların üzerinde gördüğünü ifade eden Şefik, kural tanımamanın sadece kişilerde değil idari mekanizmalarda da ciddi bir sorun olduğunu vurgulayarak, örnekler verdi.
Ülkede hukuk, ceza, idari davaların sayısının azalmamasındaki en büyük nedenin yaygın hale gelen kural tanımamazlık dolduğuna dikkat çeken Şefik, bir ülkede kurallara yasalara uyulması gerektiğinin küçük yaştan öğretilmesi gerektiğini kaydetti.
Kural tanımamanın örneklerinin Ağır Ceza Mahkemesi huzurundaki dava sayılarından görüldüğünü belirten Şefik, KKTC’de Ağır Ceza Mahkemeleri’nde yargılanan kişi sayısının 2020, 2021, ve 2022 yıllarında belirli suçlar için karşılaştırmasını yaptı.
Şefik, tedbirsiz ve dikkatsiz fiil neticesinde ölüme sebep olma suçundan 2020 yılında 15, 2021’de 20, 2022’de 33 dava olduğuna işaret ederek, ağır ceza davalarının çeşitlerine bakıldığı zaman ise cinsel tecavüz, ırza geçme, çocuğun cinsel istismarı, 16 yaşından küçük çocuğa taciz gibi suçlarda da ciddi artış gözlemlendiğine dikkat çekti.
Şefik, 2020 yılında bu sayının 38, 2021’de 36, 2022’de ise 63 olduğuna vurgu yaparak, sahtekarlık suçlarının, resmi evrak sahteleme, sahte kimlik düzenleme, başkanının kimliğine bürünme, sahte çek düzenleme, sahtekarlıkla mal, para temini gibi suçlarla ilgili 2020’de 55, 2021’de 69, 2022  ise 113 dava olduğunu kaydetti.
Belirgin artış gösteren suçlarla ilgili tedbirlerin sadece kişilerin yargılanmasıyla alınamayacağına işaret eden Şefik, değişen nüfus yapısının bu tür suçların artmasındaki katkısının büyük olduğunu kaydetti.
Narin Ferdi Şefik, bazı kazalarda bina sorunlarının devam etmekle birlikte, Lefkoşa’da eski polis binalarının restorasyon hizmetlerinin tamamlanmasıyla mukayyitliğin bugünden itibaren artık orada hizmet vereceğini kaydetti.
Yargıda en büyük sorunlardan birinin personel eksikliği olduğunu belirten Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Kamu Görevlileri Yasası’nın ehil eller tarafından tekrar gözden geçirilmesi gerektiğini, kamuya alınacak kişilerle ilgili prosedürde bir değişiklik yapılması ve kişilerin girdikleri dairede belirli bir süre devam etmesinin sağlanması gerektiğini ifade etti.
Kamunun bu zafiyetinin erken zamanda yasalar gözden geçirilerek giderilmesini isteyen Şefik, başka kurumlara geçebilme sorunu çözülmedikçe personel sorunun devam edeceği, yargının halka verdiği hizmetin yeterli olmayacağını kaydetti.
Mecliste yeni yasa ve mevcut yasaları tadil etme konusunda güçlük yaşandığını, Mecliste hali hazırda yeterince mevzuatı hazırlayacak personel bulunmadığına değinen Şefik, meclise istihdam edilmesi planlanan hukukçuların mevzuat hazırlama noktasında gerekli eğitime tabi tutulmalarını temenni etti.

“Dava sayılarıyla başa çıkacak yeterli yargıç yok”

Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Ceza davalarında artış, hukuk davalarında düşüş olduğu görünse de mahkeme huzurunda mevcut dava sayılarıyla başa çıkacak yeterli yargıç bulunmadığına dikkat çekti. Narin Ferdi Şefik, yargıçların yapabileceklerinden fazla dosya sayısıyla ezildiklerini vurguladı.
Bu konuda alınan önlemlere de değinen Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, 2020 yılında Referandum ile yargının önünün açılması ve halka hizmetin arttırılması düşüncesiyle Yüksek Mahkeme’nin yargıç sayısını 8’den 16 çıkarmak istediğini, ancak bunun halk tarafından kabul edilmediğini anımsattı.
Yargıç sayısının aynı kaldığını, dava sayıları yükseldikçe de davaların hızlı bir şekilde neticelenmesinin mümkün olamadığını ifade eden Şefik, bu durumda halkın yargıya olan güveninin azaldığını belirtti.

“Poliste 37 bin mazbata bekliyor”

Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, 1 Eylül 2023’e kadar neticelenen 3 bin 106 icranın 73’nün kısmen, 177’sinin tamamen, 421’nin de tamamen ödendiğini, dosyalanan icralarda yüzde 21.6’sının hükümlü borçları tahsilat getirdiğini gösterdiğini söyledi.
Poliste ise, 1 Eylül 2023 tarihinde 21 bin 436 hukuk mazbatası, 15 bin 587 ceza mazbatası beklediğine dikkat çeken Narin Ferdi Şefik, KKTC’deki sitemin mazbata tahsilini geciktirmeye ve bu konuda adaletsizliklerin olmasına yönelik çalıştığını kaydetti.
Polis Genel Müdürlüğü’nün görevinin aleyhine mazbata çıkan kişiyi sadece cezaevine götürmek olduğunu, para tahsilatı yapmak olmadığını ifade eden Şefik, para tahsilatının cezaevinde yapılması gerektiğini, ancak sistemin bu şekilde çalışmadığını kaydetti.

“Ülkeye giriş çıkışlar kontrol altına alınmalı”

Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, Ülkeye giriş çıkışların kontrol altına alınması, öğrenci adı altında ülkeye araştırılmadan girmesi veya girdikten sonra ne tür faaliyetlerde bulunduğunun takip edilmemesinin doğru olmadığına işaret etti. Şefik, bu konuda acil tedbir alınması gerektiğini vurguladı.  
Kendi içimizde de bu tür suçların oluşmaması için çocukların ne tür tehlikelere maruz kalacakları konusunda eğitilmesi gerektiğini vurgulayan Şefik,  özellikle çocuklara karşı cinsel suçlarla ilgili acil tedbir alınması gerektiğini vurguladı.