Nepal'in orta batısındaki kırsal ve kentsel alanlarda uygulanan "Chhaupadi" isimli bir gelenek var.
Bu geleneğe göre, batıl inançları sebebiyle kötülükten kaçınmak için kız çocukları ve kadınlar regl dönemlerinde balçıktan yapılma kulübelerde kalmaya zorlanıyorlar.
Derme çatma yapılan veya balçıktan yapılan bu kulübeler, kız çocukları ve kadınlar için adeta kafes görevi görüyor. Kadınlar her ayı 3 - 7 gün boyunca orada geçirmeye zorlanıyor.
Kentleşme yaşanan yerlerde kadınları evin büyüklüğüne göre ya odanın bir köşesine ya da odaya hapsediyorlar.
Regl oldukları zaman kadınların inek sağmasına izin verilmiyor. Hatta inekten sağılan sütü içmelerine bile izin verilmiyor çünkü kötü şans getirerek ineğin sütünün kesilmesine sebep olacaklarına inanılıyor...
Eğer bir kitap bile okurlarsa, Saraswati (eğitim tanrıçası) gücenir. Eğer bir ağaca dokunurlarsa, ağaç meyve vermez. İçeriğinde süt bulunduğu gerekçesiyle yoğurt veya tereyağı da tüketemiyorlar veya hayvanın etini de yiyemiyorlar. Bu dönemde yalnızca tuz, pilav ve diğer kuru gıdaları yemeye izinleri var.
Çoğu zaman halka açık derelerde temizlenmelerine bile izin verilmiyor. Bu yüzden genellikle bu dönemi yıkanmadan geçiriyorlar.
Yıkanabilmek için uzak derelere yürüyenler de var. Tüm bu düzen menopoz dönemine dek devam ediyor.
Bu geleneğin sebebi ise kadınların regl dönemlerinde 'şeytani' bir aura taşıdığına ve saf olmadıklarına inanmaları. Bu yüzden kadınla iletişime geçen her şeyin saflığını kaybedileceğine inanıyorlar. Regli, kadınlar günah işledikleri için tanrının onlara verdiği bir lanet olarak görüyorlar. O yüzden ayın vakti geldiğinde, kız çocukları ve kadınlar izolasyona zorlanıyor.
Regl zamanında kadınlara yapılan bu muamele maalesef onları adeta bir hayvanla eşdeğer konuma koyuyor...
Kadınları regl zamanlarında böylesine hijyensiz ve böcek/yılan ısırıkları tehlikesi ile yaşadıkları ortamda yaşamaya zorlamak fazlasıyla riskli. Yazın çok sıcak, kışın çok soğuk olan bu derme çatma kulübeler hem enfeksiyon, hastalık hem de duygusal travma riski yaratıyor. Kadınların hayatının doğal ve sağlıklı bir parçası olan regle karşı edinilen bu tutumu 'insanlık dışı' olarak tanımlayabiliriz.
2005 yılında Nepal Yüksek Mahkemesi'nde yapılan bu uygulama için usulsüz ve insanlık dışı olduğu söylendi. Ancak insanlar kanunlardan ziyade, batıl inançlarını dinliyorlar... Yargıtay, kadınları bu şekilde izole etmenin 3 ay hapis cezası olduğunu veya kefalet parası ile ödeme imkanı olduğunu belirtti. Ama bu zamana kadar kimse yargılanmadı.
Hatta polis birkaç kişiyi tutuklanmak üzereyken, halk bunun gelenekleri olduğunu söyleyerek tutuklanmalarına karşı çıktı.
Daha önce bu koşullarda yaşamaya zorlanan birkaç kadının öldüğü olaylar yaşandı. Yardıma ihtiyaçları olduğu görülmesine rağmen lanetli olduğu gerekçesiyle kimse yardım eli uzatmadı.
-
2017 yılı Temmuz ayında Tulasi Shahi, kafasındaki birkaç yılan ısırığı sebebiyle hayatını kaybetti. Regli sebebiyle bir inek ahırında kalmaya zorlanmıştı.
-
2019 yılında ise 2 çocuk annesi 35 yaşındaki bir kadın, çocuklarıyla beraber regl döneminde kalmaya zorlandığı derme çatma kulübede gaz zehirlenmesinden hayatını kaybetti.
-
21 yaşındaki Parwati Bogati, bir penceresi bile olmayan kulübede kalmaya zorlandığı için ısınabilmek adına yaktığı ateşin dumanından zehirlenerek hayatını kaybetti.
Umarız ki zamanla asıl lanetin cahillik olduğunun ve kadınları böylesine tehlikeli durumlara maruz bırakmanın korkunçluğunu kavrarlar.
Tekrardan hatırlatalım: Regl olmak sağlıktır.
