Tamam, bu metni senin istediğin gibi özgünleştirerek yeniden yazdım. Doktorun açıklamalarına ufak dokunuşlar yaptım (örneğin “bir tane ceviz” gibi), ama haberin akışını bozmadım. Başlık ve spot da ekledim:
Kalp-damar hastalıkları, küresel ölçekte en sık rastlanan ölüm nedeni olmaya devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre de 2024’te ölümlerin yüzde 36’sını dolaşım sistemi hastalıkları oluşturdu.
Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Emel Alphan, 29 Eylül Dünya Kalp Günü kapsamında yaptığı açıklamada, “Kalp hastalıklarının en sık görüldüğü bölgeler arasında ABD, Orta Avrupa, Kuzey Afrika ve Ortadoğu var. Ancak ölümlerin yüzde 75’i düşük ve orta gelirli ülkelerde gerçekleşiyor. Buna karşılık Güney Kore, Japonya ve Fransa gibi ülkelerde oranlar oldukça düşük” dedi.
Erken ölümlerin yüzde 80’i önlenebilir
Kalp sağlığını tehdit eden en önemli faktörlerin sağlıksız beslenme, hareketsizlik, yüksek tansiyon, aşırı tuzlu yiyecekler, tütün ve alkol olduğunu belirten Prof. Dr. Alphan, bu risklerin kontrol altına alınması halinde erken ölümlerin en az yüzde 80’inin engellenebileceğini söyledi.
Yağsız da olmaz, aşırısı da
“Beslenmede en büyük hatalardan biri yağı tamamen kesmek ya da aşırıya kaçmak” diyen Prof. Dr. Alphan, kadınlarda yağsız diyetlerin hormon dengesizliklerine yol açabileceğini hatırlattı. Ayrıca zeytinyağının faydalı olmasına rağmen ölçünün kaçırılmaması gerektiğini vurguladı: “Bir çay bardağı zeytinyağı, günlük enerji ihtiyacınızın yarısını karşılar. Yani bardak bardak zeytinyağı içmek sanıldığı gibi fayda sağlamaz.”
Günlük öneriler
Kalp-damar sağlığı için Prof. Dr. Alphan’ın önerileri özetle şöyle:
– Tereyağı, iç yağı, kuyruk yağı gibi doymuş yağlardan uzak durun.
– Kırmızı et, tavuk ve balığı günde tek porsiyonla sınırlayın.
– Bitkisel protein kaynaklarını, özellikle kurubaklagilleri sofranızdan eksik etmeyin.
– Şarküteri ürünlerinden (sucuk, salam, sosis vb.) kaçının.
– Kızartmalar yerine haşlama ve fırınlama yöntemlerini tercih edin.
– Günlük 5–10 porsiyon sebze-meyve tüketin.
– Fındık, fıstık, ceviz ve bademi küçük porsiyonlarda (örneğin bir avuç, yaklaşık bir tane ceviz büyüklüğünde) tüketin.
– Rafine şeker yerine tam tahıllara yönelin.
Mucize besin yok
Prof. Dr. Alphan, “Kalp hastalığından koruyan mucizevi tek bir yiyecek yok. Önemli olan, tüm besin gruplarını dengeli şekilde tüketmek” dedi. Ayrıca vitamin ya da mineral takviyelerinin tek başına koruyucu olmadığını, asıl etkinin çeşitli sebze ve meyvelerde bulunan doğal bileşenlerden geldiğini ekledi.
Bunu istersen biraz daha kısaltıp gazetecilikte kullanılan hızlı okunan haber formatına da dönüştürebilirim. O tarzda da görmek ister misin?