Ekonomist Prof. Dr. Mustafa Besim, “Kuzey Kıbrıs, Güney Kıbrıs Gelir Yakınsaması - Ayrışması (1)” başlıklı değerlendirmesinde geçmişten günümüze gelir farklarının nasıl büyüdüğünü verilerle ortaya koydu.
Besim’in değerlendirmesi şöyle:
KUZEY KIBRIS, GÜNEY KIBRIS GELİR YAKINSAMASI - AYRIŞMASI (1)
1980-90larda görece sınırlı olan kişi başı gelir farkı, zaman içinde yapısal bir uçuruma dönüşmüştür. 2000’li yılların başında kişi başı gelir farkı 10 bin ABD$ iken 2024 yılında bu rakam 20 bin ABD Doları’nı aşmıştır.
Güney Kıbrıs, özellikle 1990’lar sonrası ve 2004 AB üyeliği ile birlikte finans, turizm ve hizmetler üzerinden yüksek katma değerli büyüme yakalamıştır.
Kuzey Kıbrıs’ta ise siyasi tanınmama, dışa açılamama, dış finansman ve doğrudan yatırım kısıtları, kur şokları ve bağımlılık büyüme potansiyelini sınırlamıştır.
2008 küresel kriz ve 2013 Euro Bölgesi / Güney Kıbrıs Rum Yönetimi bankacılık krizi Güney’de geçici gelir kayıpları yaratsa da uzun dönem büyüme trendini kalıcı olarak tersine çevirmemiştir.
2018 sonrası kur şokları ve enflasyonist süreç Kuzey’de reel gelirleri aşındırmış, kişi başı gelir farkının yeniden açılmasına katkı yapmıştır.
Sonuç olarak iki ekonomi arasında yakınsama değil, kurumsal kapasite, dış ekonomi ilişkileri ve para rejimi farklılıklarının da etkisiyle belirgin bir ‘ekonomik ayrışma’ gözlenmektedir. Artık tüm enerjimizle bu farkın, bu ayrışmanın azaltılması ve ortadan kaldırılması içi radikal siyasi ve ekonomik politikalar üretme ve hayata geçirme zamanıdır.”