Kültür - Sanat

Türksoy Kurumu Mahmut İslâmoğlu Hocanın Kıbrıs Türk Folklorunu yeniden bastı

Abone Ol

Mahmut İslâmoğlu hocanın doğum günü şerefine Türksoy kurumu hocanın Kıbrıs Türk Folkloru eserini yeniden yayımladı. Alanının ilk eseri olan bu kitap, bu alanda araştırma yapan yerli ve yabancılara önemli bir kaynak eser olma özelliğini taşırken, Kıbrıslı Türklerin bu alanda araştırmalar yapmalarına da öncü olmuştur. O günden bugüne bir çok eser yayınlanmış ve büyük bir külliyat oluşmuştur. Unutulmaya yüz tutmuş bir çok folklor malzemesi derlenmiş kayıt altına alınmıştır. Bugün Kıbrıs Türk halkbiliminin kökleşmesinin ilk tohumunu hocanın bu ilk eseri olmuştur. Hocamıza sağlıklı günler dilerken, Türksoy Kurumuna da bu vefadan dolayı çok teşekkür ederiz.

Mahmut İSLÂMOĞLU hoca eseriyle ilgili önsözde şöyle diyor: “Elinizin altında bulunan bu kitabın ilk yayını 1969 yılında gerçekleşmiştir. Alanının ilk ve kapsamlı eseri olması nedeniyle günümüzde de konunun bilincinde olanlarca beğenilip, takdir görmektedir. Ancak, gerek yıllardan beri piyasada bulunmayışı, gerekse bir kısım bölümlerin daha detaylı verilebilmesi ve de günümüz yaşamını da yansıtabilmesi amacıyla, bu eseri ilâveli olarak yeniden kaleme almak zorunluluğu hasıl olmuştur. 1969 yılındaki yapıttan sonra bu alanda kalem oynatan ve günümüzde de etkin olan birçok değerli arkadaşımızın varlığını görmek, gerçekten büyük mutluluktur. Bunların başında; 1969 yılında ‘Maniler’ adı altında yayın yapan Sn. Oğuz Yorgancıoğlu, daha sonra folklorcular kervanına katılarak bir dönem hayli etkin olan Sn. Erdoğan Saraçoğlu, İlter Veziroğlu, pek çok kitaba imza atma mutluluğuna eren Sn. Harid Fedai, Sn. Mustafa Gökçeoğlu,Ali Nesim’i, Mustafa Kemal Sayın’ı ve son yıllarda, kısa bir zaman dilimi içerisinde pek çok yayın yaparak öne çıkan Samtay Vakfı kurucu ve yazarları Suna Atun ile Bülent Fevzioğlu’nu unutmamak gerek. Sn. Altay Sayıl, Sn. Bener Hakkı Hakeri, Sn. Tuncer Bağışkan ve Sn. Gülgün Serdar’ı da anımsamadan geçemeyeceğiz. Özellikle Lefkoşa’yı adım adım gezerek bizlere tanıtan ve de ğerli yapıtlarıyla kültürümüze katkı koyan merhum, Sayın Haşmet Gürkan’la, ‘Dağarcık’ adlı ilginç yapıtıyla kırsal yaşamı anlatan ve bu alanda ilklerden sayılan merhum, Sn. Kutlu Adalı’yı da rahmetle anmak gerek.

Kıbrıs Türk folkloruna hayli emek veren Türkiyeli Profesör Dr. Sn. Saim Sakaoğlu’nu ve hemşehrimiz değerli araştırmacı - yazar Sn. Dr. Servet Sami Dedeçay’ı da her zaman takdirle yâdetmek borcumuzdur. Konu halkbiliminden açılmışken, düzenlemiş olduğu sempozyumlar, paneller ve yapmış olduğu yayınlarla;YDÜ-DAÜ. Kıbrıs Araştırmaları Merkezi,HAS-DER’i ve de Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği’ni unutmamız olası değildir. 5 Mahmut İSLÂMOĞLU : Kıbrıs Türk Folkloru Ayrıca, hazırladıkları tezleriyle Kıbrıs Ağzını ve folklorunu inceleyen pek çok meslektaşımızı da anmamak vefasızlık olur. Bu arada Lefkoşa, Girne, Mağusa, İskele ve Alayköy belediyelerinin de gerek yurt içinde, gerekse yurt dışında yapmış oldukları etkinliklerle halk oyunlarımızı, müziğimizi, geleneksel giysilerimizi sergileyip ülkemize ödüllerle dönmeleri de iftihar vesilemiz olmaktadır. ‘Kıbrıs Türk Folkloru’ isimli 1969 basımı yayınımızla atmış olduğumuz bu ilk adımdan sonra, bunca meslektaşımızın başarılı çalışmaları sayesinde toplumumuzun pek çok değerleri gün ışığına çıkarılmıştır. Bu çalışmaların tam zamanında yapılmış olduğuna inanmakta yım. Hepimizin de bildiği gibi Kıbrıs Türk toplumunun yaşantısında, bilhassa son elli yıldan bu yana hayli değişiklikler olmuş, göçler yaşanmış, özellikle dıştan gelen yeni yurttaşlarımızın da etkisiyle pek çok farklılaşma başlamış, otantik değerlerin çeşitli nedenlerle hızla kaybolma tehlikesi gün be gün artmıştır. Her şeyden önce Kuzey Kıbrıs’ta Türkçe’nin yanında farklı dillerin kullanılmaya başladığına tanık olunmuştur. Dili farklı olan bu kitlelerin kültür değerlerinin de farklı olması doğaldır. Bu nedenle, zaman içinde Kıbrıs Türk halk bilimini araştıracak olanların bu konularda çok duyarlı davranmaları gerekecektir. Yazıma burada son verirken, 90.yaş günümü anısına bu eserimi yeniden yayımlayan TÜRKSOY’a bu alanda emeği geçen tüm yazarlarımız ve kültürümüz adına teşekkür etmeyi bir borç bilirken, yaş günüm dolayısıyla, benim için uğraş veren birlikte birçok eser yazdığımız meslaktaşım,oğlum gibi sevdiğim Prof.Dr.Şevket Öznur’a ayrıca sonsuz teşekkür ederim. Hepinize sağlık ve esenlikler dilerim.”

MAHMUT İSLÂMOĞLU

l Mart 1934 tarihinde Limasol'da doğdu. İlk öğrenimini doğduğu kentte tamamladıktan sonra, Amerikan Akademi adlı kolejde orta öğrenimini bitirdi. Yüksek tahsilini Ankara Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde yaptıktan sonra Ada’ya döndü ve çeşitli lise ve yüksek okullarda Türk Dili ve Edebiyatı hocalığı yaptı .

Lefkoşa'daki Türk Maarif Koleji’nin ilk üç kurucusundan biri olan Mahmut İslâmoğlu hoca, 1976 yılından itibaren Milli Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nda Türk Dili ve Edebiyatı Müfettişliği, Gençlik ve Kültür Dairesi Müdürlüğü, Turizm Dairesi Müdürlüğü görevlerinde bulundu. 1986 yılında emekliye ayrıldı. Emeklilik sonrası Yakın Doğu Koleji ve Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde hocalık yapmaya devam etti. Birçok yabancı diplomata Türkçe dersleri verdi.

1969 yılından bu yana halkbilimi alanında kaleme alıp kitap halinde yayımladığı eserlerinin yanında, çeşitli yarışmalarda dereceye giren şiirleri de bulunmaktadır.

1981 yılından bu yana gerek ulusal, gerekse uluslararası kongre, seminer ve sempozyumlara çoğu zaman ülkesini temsilen katılmakta olan İslâmoğlu, ulusal ve uluslararası birçok ödülü bulunmaktadır. Kıbrıs’ın ilk başhemşirelerinden birisi olan Sayın Firdevs İslâmoğlu ile evli olan hoca. Akademisyen Mehmet İslâmoğlu’nun babası olup iki torun sahibidir. İngilizce ve Yunanca bilmektedir.

Mahmut İslâmoğlu hoca 1969 yılında yayımladığı “Kıbrıs Türk Folkoru” adlı eseri alanındaki ilk çalışma özelliğini taşımaktadır. Kıbrıs’ta Halkbilimi alanında ilk onursal doktora alan kişidir.

Yayımlanan Kitapları

Yayımlanan Kitapları

1) Kıbrıs Türk Folkloru, Lefkoşa 1969, Halkın Sesi Matbaası. (Bu eser, alanındaki ilk çalışmadır).

2) Kıbrıs Çocuk Oyunları, Lefkoşa 1979, Yarın Ofset Tes. Matb.

3) Kıbrıs Türküleri ve Oyun Havaları, Lefkoşa 1979, Yarın Ofset Tesisleri Matb. (Yılmaz Taner’le birlikte)

4) Ülkemiz ve Kültürümüz, Lefkoşa 1984, Kema Ofset Matb. (Bu eser; Türkçe, İngilizce, Almanca’dır)

5) Kıbrıs Türk Kültür ve Sanatı, Lefkoşa 1994, Yakın Doğu Üniversitesi Matb. (226 sayfalık eserin sonunda Kıbrıs Türk Folkloru Bibliyografyası yer almaktadır. 31 sayfalık bu ilk kaynakça daha önce, 1992 yılında T.C. Kültür Bakanlığı HAKAD'ın 171’nci yayını olan kitapta da yayımlanmıştır.)

6) Kıbrıs Türk Folkloru Genişletilmiş 2. Baskı 2004.

7) Kıbrıs Rum Halk Edebiyatı’nda Türkler İçin Yakılan Ağıtlar (Üç dilli Türkçe-İngilizce Rumca) ,Halkbilimi, Lefkoşa, 2006. (Şevket Öznur’la Birlikte)

8)Karşılaştırmalı Kıbrıs Türk ve Rum Masalları((Üç dilli Türkçe-İngilizce-Rumca), Halkbilimi, Lefkoşa, 2007. (Şevket Öznur’la birlikte)

9)Kıbrıs Türk ve Rum Halk Edebiyatlarından Örnekler, Gökada Yayınları. Lefkoşa, 2010. (Üç dilli Türkçe-İngilizce-Rumca), (Şevket Öznur’la birlikte).

10)Karşılaştırmalı Kıbrıs Türk ve Rum Düğünleri, Halkbilimi, Gökada Yayınları. Lefkoşa, 2010. (Üç dilli Türkçe-İngilizce-Rumca), (Şevket Öznur’la birlikte).

11)İzler Silinmeden, (Belgesel,VCD-kitap.), (Şevket Öznur, Altay Burağan, Eralp Adanır’la birlikte). Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği,Lefkoşa,2010.

12)Pamuk Çiçekleri, Şiirler, Gökada Yayınları, Lefkoşa,2010.

13) Kıbrıs Yaşamına Işık Tutan Ağıtlar,Cilt II, Halkbilimi, Gökada Yayınları. Lefkoşa, 2012. (Üç dilli Türkçe-İngilizce-Rumca), (Şevket Öznur’la birlikte).

14) İzler Silinmeden II, (Belgesel,VCD-kitap. ), (Şevket Öznur, Altay Burağan, Eralp Adanır’la birlikte). Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği,Lefkoşa,2012.

15) İzler Silinmeden III, (Belgesel,VCD-kitap. ), ( Altay Burağan, Şevket Öznur,Eralp Adanır’la birlikte). Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği,Lefkoşa,2013.
16)Geleneksel Kıbrıs Türk Mutfağı,Gökada Yayınları, Lefkoşa. 2013.

17)Kıbrıs Rum Halk Edebiyatı’nda Türkler İçin Yakılan Ağıtlar (Üç dilli Türkçe-İngilizce-Rumca) ,Halkbilimi, Lefkoşa,2020.Kıbrıs Türk Yazarlar Birliği (Genişletilmiş 2.Baskı)(Şevket Öznur’la Birlikte)