Mustafa Kemal Paşa, 16 Mayıs 1919’da başlayacak Samsun yolculuğu öncesi İstanbul’da Şişli’deki evinde yol hazırlıklarıyla meşgul olurken bir taraftan da güvendiği arkadaşları ile görüşmelerini sürdürüyordu.
Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarını Samsun’a götürmek için eldeki olanaklara uyularak Bandırma Vapuru ayrılmış olup geminin kaptanı İsmail Hakkı Kaptan da iyi bir birikim sahibi ve Karadeniz’i çok iyi tanıyan bir kaptandı. Yolculuk öncesi Mustafa Kemal Paşa, İsmail Hakkı Kaptan’ı görüşmek için 01.05.1919’da Şişli’deki evine çağırır. Konuşmalarında Mustafa Kemal Paşa, Kaptan’dan gemi hakkında bilgi istemiştir. Gemi Kaptan’ın anlattıklarını sessizce dinledikten sonra Atatürk: Yol boyunca geminin mümkün olduğu kadar kıyıya yakın bir rota izlemesini istemişti.
Bundan amaç düşman savaş gemilerinin muhtemel saldırılarından korunup en hızlı yoldan karaya ulaşmaktı.. Yolculuk Samsun’da noktalanacaktı.. Muhtemel bir tehlike anında Sinop’a çıkabileceklerdi… Her şey gelişmelere bağlı idi. Kaynak:https://onedio.com/haber/19-maddede-ataturkun-samsun-a-yolculuk-ettigi-tarihi-vapur-bandirma-510688
Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a hareketinden birkaç gün önce eski ve yakın arkadaşlarından olup 1926 yılına kadar beraber olacakları Rauf Bey’in, aldığı bir habere göre işgal kuvvetleri komutanlığı tarafından vapurun geçişine izin verilmeyecekti.. Ya da Bandırma Vapurunun Karadeniz’e çıktıktan sonra batırılacağının haberini aldığı söylenmişti.. Kaynak: https://onedio.com/haber/19-maddede-ataturkun-samsun-a-yolculuk-ettigi-tarihi-vapur-bandirma-510688
16 Mayıs 1919’da Cuma selamlığında yanında Bahriye Nazırı Avni Paşa ve Erkan-ı Harbiye Reisi Cevat Paşa olduğu halde Padişah Vahdettin’e veda ziyareti yapmıştır. Ardından Beşiktaş/ Akaretlerde ikamet eden annesi Zübeyde Hanımefendi ve kız kardeşi Makbule Hanımefendi’ye veda ziyaretinde bulunduktan sonra İstanbul’dan ayrılmak üzere Galata Rıhtımına gitmiştir.
Galata Rıhtımından bir motorla Kızkulesi açıklarında bekleyen Bandırma Vapuru’na bindi. Karadeniz’e açılmalarından hemen önce bir devriye hücumbotuyla gelip Bandırma’nın Güvertesine çıkan İngiliz denizcileri vizeleri kontrol ettiler ve evraklarda eksiklik görmeyince vapur Samsun’a doğru yoluna devam etti. Kaynak:https://www.sabah.com.tr/yazarlar/erhan-afyoncu/2020/05/17ingilizin-gozu-acildiginda-ataturk-samsuna-cikmisti
Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşlarını Samsun’a götürecek Bandırma Vapuru Saat 16.30-16.40 sularında İstanbul’dan ayrılmıştır. Mustafa Kemal Paşa’ya rıhtımda uğurlama töreni yapılmaması kararlaştırılmış ve bu karar doğrultusunda tören yapılmamıştır. Mustafa Kemal Paşa’yı Samsun’a götüren Bandırma Vapuru’nun Kaptanı İsmail Hakkı (Durusu) Bey’dir. Mustafa Kemal Paşa hareketten önce Kaptan İsmail Hakkı Bey’i Şişli’deki evine çağırmış ve beraberce rotayı belirlemişlerdir. Kaynak: Mustafa Şahin, Cumhuriyet’in Temelinin Atılması Yolunda Atatürk’ün Mondoros Mütarekesi Şişli Günleri, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.231, Aralık 2015
Bandırma vapuru Galata Rıhtımı’ndan hareket ettikten sonra Kavaklar önüne gelince birkaç İtilaf Subayı gemiye motorla yanaşıp cephane ve silah aramışlardır. Durum, Yaver Muzaffer (Kılıç) tarafından Mustafa Kemal Paşa’ya bildirildiğinde: Hüsrev Gerede’nin hatıralarında aktardığına göre; Bandırma Vapuru’nu arayan İngilizlere bakarak “Budala herifler (aptallar), biz Anadolu’ya ne silah ne cephane götürüyoruz” demiştir. Kaynak: Mustafa Şahin, Cumhuriyet’in Temelinin Atılması Yolunda Atatürk’ün Mondoros Mütarekesi Şişli Günleri, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.232, Aralık 2015
Aramaların ardından 20.30’da Boğaz’dan çıkılmış ve Bandırma Vapuru bu önemli yolcularını Samsun’da karaya çıkarmak üzere Karadeniz’e açılmıştır. Mustafa Kemal Paşa , “Geminin İngilizler tarafından batırılacağı istihbaratını aldığından” Kaptan İsmail hakkı (Durusu) Bey’e “mümkün olduğu kadar sahile yakın rota tutmasını ve bir düşman tehlikesi anında gemiyi karaya oturtmasını” emretmiştir. Böyle bir durum nerede olursa olsunlar, karaya çıkmayı ve Samsun’a doğru karadan devam etmeyi kararlaştırmışlardır. Kaynak: Mustafa Şahin, Cumhuriyet’in Temelinin Atılması Yolunda Atatürk’ün Mondoros Mütarekesi Şişli Günleri, Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, s.232, Aralık 2015
Geminin İstanbul’dan hareketinden bir süre sonra İngiliz işgal kuvvetleri tarafından bir destroyer, Bandırma Vapurunu geri çevirmek ya da batırmakla görevlendirilmişti.. Fakat Bandırma Vapuru İngiliz işgal kuvvetlerinin planladığı rotayı takip etmediği için yakalanmamıştı. Kaynak:https://onedio.com/haber/19-maddede-ataturkun-samsun-a-yolculuk-ettigi-tarihi-vapur-bandirma-510688
Mustafa Kemal Atatürk’ün Milli Mücadeleyi başlatmak için çıktığı yolda 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktı. Bu tehlikeli yolculukta Atatürk’e 22 Subay/Astsubay, 25 Er ve Erbaş, 8 katip ve 21 mürettebat olmak üzere 75 kahraman eşlik etti. Kaynak: https://www.yenicayaggazetesi.comtr/101-yilonce-76-kisi-bir-vapurda-bir-ulusun-ozgurlugu-ne-acildi-279897h.htm
Bandırma Vapuru 18 Mayıs 1919 günü saat 12 civarı Sinop Limanına girmişti.. Bandırma Vapuru 19 Mayıs 1919 Pazartesi günü sabah 08.15’te Samsun’a demir atarken, İsmail Hakkı Kaptan yaşamının en büyük mutluluğunu yaşıyordu..
Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarının 16 Mayıs’ta Bandırma Vapuru ile İstanbul’da başlayan tarihi yolculuğu tüm engellemelere ve de olumsuz hava şartlarına rağmen 19 Mayıs 1919’da sabahın ilk ışıklarıyla Samsun’da tamamlanıyordu..
O günde Mustafa Kemal ve arkadaşları bugünkü Samsun Büyük Otel’i ve Yaşar Doğu Spor Salonu arasında bulunan İlk Adım Anıtının olduğu yerdeki Fransızlardan kalma Dil (Reji) İskelesi’nden karaya ayak basmışlardı..
19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkan genç Tuğgeneral Mustafa Kemal Atatürk’ün Kurtuluş Savaşını başlatmak amacıyla geldiğini kimse bilmiyordu…
Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ü 9. Ordu Müfettişi olarak kurmayları ile birlikte İstanbul’dan Samsun’a getiren Bandırma Vapuru , Bağımsız Türkiye Cumhuriyeti’ne giden yolda çok önemli bir görev yaparak tarihteki yerini almıştır..
19 Mayıs 1919 sabahı Mustafa Kemal ve arkadaşları Samsun’a geldiklerinde Kurmay Binbaşı Mahmut Ekrem Bey sandalla gemiye yanaştı. Ekrem Bey, güvertede bulunan Mustafa Kemal Paşa’nın yanına giderek askerce bir selam verdi. “Hoş geldiniz Paşam” dedi. Mustafa Kemal Paşa ve karargahı iskelenin her iki tarafına sıralanmış halk ve işgal kuvvetlerince silahlarına el konmuş bir müfreze tarafından karşılanmışlardı. Mustafa Kemal oradan Mantika Palas Oteli’ne yerleşti. Otelin balkonuna 9. Ordu Müfettişliğinin bayrağı asıldı. Karargahı ise Karadeniz Oteli’ne geçti. Kaynak:https://www.samsun2019.com.tr/içerik/78/ataturkun-samsun-gunleri/
Mondoros Mütarekesi’nin ülkenin üzerine karabasan gibi çöktüğü bir dönemde, 16 Mayıs’ta “Bandırma Vapuru” ile “Milli Mücadele” için yola çıkan Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün, 19 Mayıs 1919’da ayak bastığı Samsun, günümüzde bir milletin kaderini değiştiren tarihi olayda ilk adımın atıldığı yer olmanın haklı gururunu yaşamaktadır.. DEVAM EDECEK