Kemik erimesi tüm iskelet sistemimizi etkileyebilecek, kemik yoğunluğunun ve sertliğinin azaldığı, özetle kemik kalitesinin bozulduğu sistemik bir hastalıktır. Kemik yoğunluğu ciddi osteoporozlarda o denli azalır ki zayıflayıp kırılabilir hale gelir.
Osteoporoz (kemik erimesi) önlenebilir ve tedavi edilebilecek bir problemdir. Ancak ne yazık ki osteoporozu olan veya düşük kemik yoğunluğuna sahip bir birey bunun farkında değil ve farkına vardığında ise kemik erimesi ciddi boyutlara ulaşabilmektedir. Özellikle 50 yaşını geçmiş ve menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda yaşanılan en sık problem ise kemik erimesine bağlı gelişen kalça kırıklarıdır.
RİSK FAKTÖRLERİ
- 50 yaş üzeri ve menopoz dönemindeki kadınlar,
- Yaş faktörü,
- Kırık hikayeleri,
- Cinsiyet ve ırk,
- Genetik yapı,
- Aşırı alkol ve sigara tüketimi,
- Aşırı kafein tüketimi,
- İlaç kullanımı,
- Östrojen yetersizliği,
OSTEOPOROZ BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Ani ve şiddetli başlayan bel veya sırt ağrıları
- Omur, kalça, el bileği ve diğer kemiklerde görülen kırıklar
- Karın ve göğüs bölgesinde gelişen daralmalar ve buna bağlı bulgular
- Kamburluk
- Vücut imajının bozulması.
- Kemik mineral yoğunluğu ölçümü,
- Radyografi (sırt ve bel filmleri)
- Kan ve idrar Tahlili.
- Menopoz döneminde olan tüm bayanlar,
- 65 yaş veya üzeri tüm kadın ve erkekler
- Osteoporoz tedavisi planlanan bireyler,
- Kırığı olan menopoz sonrası dönemdeki kadınlar,
- Östrojen yetersizliği olanlar,
- Omurlarında şekil bozukluğu olanlar,
- Uzun süre kortizon tedavisi almış kişiler,
- Paratiroit bezi fazla çalışanlar mutlaka kemik –mineral yoğunluklarını ölçtürmelidirler.
OSTEOPOROZ VE BESLENME
Kemik yaşam boyu sürekli yapılan ve yıkılan canlı bir dokudur. 20-25 yaşlarına kadar yiyeceklerden alınan kalsiyumun kemiği yenileme kapasitesi kemiğin yıkım hızından yüksektir. 30’lu yaşlara gelindiğinde kemik yoğunluğunun en yüksek düzeye ulaştığı yaştır. 40 yaş ve sonrasında ise kemik kütlesi azalması başlamaktadır. Özellikle kadınların kemik yoğunluğu menopoz sonrası dönemde hızlanır ve azalır.
OSTEOPOROZU TETİKLEYEN NEDENLER;
- Yetersiz kalsiyum ve D vitamini alımı,
- Beslenme sorunları,
- Aşırı protein alımı,
- Yüksek tuz içeren diyetler,
- Çinko yetersizliği,
- Düşük Florid alımı,
- B ve C ve K vitamin yetersizliği
- Aşırı kahve ve alkol tüketimi,
25-50 Yaş grubunda olan erkek ve kadın bireylerin 1000 mg kalsiyum alması önerilirken, kadınlarda 50 yaş üzerindeki bireylerin 1000-1500 mg/gün, 60 yaş üzerindeki erkek bireylerde ise 1000-1200mg/gün kalsiyum alması önerilmektedir.
D vitamini ; Kalsiyumun bağırsaktan emilimine ve kemikler tarafından depolanmasına yardımcı olan bir hormondur. Güneş ışığının etkisi ile ciltte , karaciğer ve böbreklerde sentezlenerek aktif D vitamini haline dönüşür ve Kalsiyum emilimine destek olur.
KALSİYUM KAYNAKLARI
EN İYİ KAYNAK süt ve süt ürünleridir (süt, yoğurt, ayran,peynir, hellim,kefir ) orta kaynaklı sayılabilecekler arasında ise balık, sardalya, ıspanak, börülce, soya, yeşil salata, yeşil mercimek, nohut, zayıf kaynaklar arasında ise portakal, kivi muz, yumurta sarısı, fındık ve badem içi de kalsiyum açısından zengin sayılabilecek besinlerdir.
Aşırı miktarlarda kafein alımı, idrarla birlikte kalsiyum atımını artırır bu yüzden kafein alımınızı günde 150 mg olacak şekilde sınırlandırmanızda fayda vardır, proteinden zengin diyetlerin en büyük zararlardan biride aşırı protein alımı idrarla birlikte kalsiyum atımını artırıyor.
FİZİKSEL AKTİVİTE VE EGSERSİZ OSTEOPOROZDAN KORUYOR
Hareketsiz yaşam ve egzersizden uzak sedanter bir yaşam kemik yoğunluğunun azalmasına destek verir yapacağınız küçük egzersizler ve hareketli yaşam tarzı kemik eklem sağlığı için birincil rol oynuyor.
Egzersiz
- Kemik yağını azaltır, kemik şekillenmesine yardımcı, kas gücünü artırır, dengeyi düzeltir
- Duruşta fayda sağlar,
- Ağrı kontrolüne yardımcı olur,
- Yaşam kalitesini artırır,
- Tempolu yürüyüş, jogging, step, bisiklet çevirme, yüzme kemik sağlığı için sayılabilecek aktiviteler arasında en iyileridir.
HEM LEZZETLİ HEM DE KALSİYUM POMPASI BİR TARİF
- SEMİZOTU
- 200 mg yoğurt
- Yarım diş sarsmak
- 60 gram tavuk göğsü
- 10 gram badem içi
Sağlıklı günler dilerim…
