Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Başkanı Caner Arca, “14 Kasım Dünya Diyabet Günü” nedeniyle düzenlediği basın toplantısında, toplumun yüzde 11,5’inde diyabet olduğunu kaydederek, devlet ve hükümet yetkililerine, “Ülkede sağlık, buna bağlı olarak da diyabet politikası geliştirin” çağrısı yaptı.
“Son kullanım tarihine 2-3 hafta kala insülin getirilip diyabetlilere dağıtılarak sağlık problemleri çözülebilir mi?” diye soran Arca, “Daha ucuz ilaçlar, son kullanım tarihleri nerdeyse sona eren insülin ve şeker ölçüm çubuklarının diyabetlilere dağıtılması, doktorlar arasında rantın paylaşılması kavgasına dönen ve neticede hasta vatandaşın başında patlayacak tartışmalar, devlet hastanelerinde çalışan doktorların istifaları kendi haline bırakılmış diyabetlilerin sayısını her geçen gün çoğaltıyor” dedi.
Kıbrıs Türk Diyabet Derneği’nde”14 Kasım Dünya Diyabet Günü” nedeniyle basın toplantısı düzenledi.
Basın toplantısında konuşan Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Başkanı Caner Arca, diyabetle ilgili verilerin yanı sıra, ülkedeki bazı uygulamalar konusunda da açıklama yaptı.
Arca, “İlaç olmayan tabletler, nasıl yapıldığı, sağlığı nasıl etkilediği bilinmeyen çaylar satılıyor. Doktor olmayanlar hastalara tıbbi müdahalelerde bulunuyor. Diyabetli kişilere güzellik salonlarında, hem de hijyen olmayan ortamlarda, steril olmayan aletlerle müdahale ediliyor. Üstelik tüm bunların korkusuzca reklamları da yapılıyor. Denetleme yok, tedbir alan yok” dedi.
Basın toplantısında ilk sözü alan Caner Arca, diyabetin yayılma hızının ve maliyetinin hem dünyada hem de KKTC’de arttığına dikkat çekti.
Sağlık Bakanlığı’nın 2008’de yaptığı taramaya göre, toplumun yüzde 11,5’inin diyabetli olduğunu söyleyen, diyabetlilerin sadece yüzde 45’inin doktor teşhisi aldığını kaydeden Arca, “Diyabetlilerin yüzde 55’i diyabet teşhisi almadan, yani diyabetli olduğunu bilmeden yaşıyor. Bu insanlar diyabet tedavisini çoğu kez iş işten geçtikten sonra komplikasyonla hastaneye gelince almaya başlıyor” dedi.
Yetişkin nüfusun yüzde 18’inde gizli şeker olduğunu, bu insanların yüzde 10-12’sinin her yıl diyabet hastası olduğunu belirten Caner Arca, “Diyabet toplumumuzda AB ülkelerinin ortalama yayılma hızının 4 katı hızla yayılıyor” dedi.
Kıbrıs Türk Diyabet Derneği Başkanı Caner Arca şunları da kaydetti:
“Toplumun, sağlıklı bir toplum olması yolunda eğitilmesi, Kuzey Kıbrıs’taki otoritenin ne yazık ki yasal olarak sorumluluğunda bile değil. Ne sağlıktan ne de eğitimden sorumlu bakanlıkların yasalarla düzenlenmiş, uygulanabilir böyle bir sorumluluğu yoktur. Avuç içi kadar Kuzey Kıbrıs’ta onlarca televizyon kanalı, radyo istasyonu ve gazeteler varken, geceleri okul salonları boş dururken toplumun sağlıklı olma, sağlıklı kalma konularında aydınlatılması, bilgilendirilmesi ve doğruya yönlendirilmesi sağlanmalıdır. Hastalıklı bir toplum olmamız hiç kimsenin umurunda değil mi?
Son kullanım tarihine 2-3 hafta kala insülin getirilip diyabetlilere dağıtılarak sağlık problemleri çözülebilir mi?
Nedir yapılamayan? Neden her gün artan bir hızla büyüyen sağlık problemlerine çözüm üretilemiyor? Neden sağlıkta doğru dürüst bir istatistik tutulmuyor? Neye göre ilaç ihalesine çıkılıyor?
Soruları ve sorunları istersek düzinelerce çoğaltabiliriz ama gereksiz. 14 Kasım Dünya Diyabet Günü’nde dile getirmek istediğimiz sağlık ve buna bağlı olarak diyabet politikası oluşturulması gerektiğidir. Bu politika, yürütmede salt bazı uygulamaları değiştirerek gerçekleştirilemez. Ne yazık ki bizler kendimizi, her yıl bir dizi problemi sıralayıp durarak, işimizi yapmış gibi rahat hissetmiyoruz.”
“DENETLEME YOK, TEDBİR ALAN YOK”
Ülkedeki bazı uygulamalara dikkat çeken Caner Arca, “İlaç olmayan tabletler, nasıl yapıldığı, sağlığı nasıl etkilediği bilinmeyen çaylar satılıyor. Doktor olmayanlar hastalara tıbbi müdahalelerde bulunuyor. Diyabetli kişilere güzellik salonlarında, hem de hijyen olmayan ortamlarda, steril olmayan aletlerle müdahale ediliyor. Üstelik tüm bunların korkusuzca reklamları da yapılıyor. Denetleme yok, tedbir alan yok” dedi.
Arca şunları da ekledi:
“Ayak bakımı uzmanlığı 4 yıllık geçerli bir okuldan podiatri okuduğunu gösteren diploma alınmasını gerektirir. 3-5 günlük, 1-2 haftalık kurslarda alınan katılım belgeleri uzmanlık belgesi değildir. Bu okullar şu anda Türkiye’de bile yoktur. 1-2 haftalık kurslarda alınan katılım sertifikaları ile diplomalı uzmanların yapacağı işleri yapmak, cinayet işlemekten farksızdır. Bu davranışlara göz yumulması hükümetler için acizliğin, politikacılar için yetersizliğin, dar görüşlülüğün bir göstergesidir.”
Arca, istenmeyen bazı virüs ve bakterilerin bu merkezlerde hastadan hastaya geçebilme ihtimallerine de dikkat çekti.
Basın toplantısındaki konuşmasında diyabetin kontrolü üzerine de açıklama yapan Arca, “Diyabetlilerin sadece yüzde 2,5-3 kadarı gerçek anlamda diyabetini kontrol edebiliyor” dedi.
Arca, “Toplumun yüzde 65’i aşırı kilolu ve obez” dedi. Çok zayıflığın ya da kilolu olmanın beslenmede bilinçsiz davranıldığının göstergesi olduğunu söyleyen Arca, “Maalesef toplum olarak doğru beslenemiyoruz” şeklinde konuştu.
