Ülkemizin önde gelen fotoğraf sanatçısı ve araştırmacısı üstad Kadir Kaba’nın İngilizce ve Türkçe olarak 127 sayfa olarak yayımlandı. Her iki dildeki ayrı ayrı baskılar yayımlandığı haftadan itibaren büyük ilgi gördü. İnternet üzerinden de e-kitap olarak okuyucuyla buluşan eser ülkemizin 100 yıllık sürecini ele alırken, her bir fotoğrafın ne kadar ayrı bir hikayesi ve tarihi olduğunu bu eserle gözler önüne seriliyor. İngiliz, Ermeni,Türk vb. fotoğrafçıların değerli eserleri buradan okuyucularla buluşurken çok önemli bilgilerle okuyucuyla buluşuyor. Kültür tarihimiz açısından önemli olan bu çalışmayı mutlaka edinin. Yazar eseriyle ilgili şunları diyor: “1887 yılına kadar fotoğrafın Kıbrıslılar arasında uygulama bulduğuna dair herhangi bir veri ile karşılaşılmamaktadır. Kıbrıs'ta fotoğraf yabancılar tarafından uygulanır ve gelişirken nasıl olur da Kıbrıslılar fotoğrafçılığa yönelip, olanak bulup bu mesleğe başlarlar? Osmanlı topraklarından gelen fotoğrafçıların elinde doğan Kıbrıs Fotoğrafı hangi koşullarda Kıbrıslılar tarafından uygulama bulur? Kıbrıslılar arasında fotoğrafçılık ne zaman, hangi koşullarda başlar? İlk Kıbrıslı fotoğrafçılar İçimlerdir? Kıbns Fotoğrafı'nın kökenini oluşturup yükselişini sağlayan fotoğrafçılar kimlerdir? Estetik anlayışları nedir? Yerleşik fotoğrafçılarla hiçbir bağı olmayan bu fotoğrafçıların estetik ve teknik anlayışı nasıl başlar ve nasıl bir gelişim izler?
Kıbrıs Fotoğrafı'nı anlayabilmek, fotoğrafın dünyada pratik olarak uygulanmaya başladığı yıllarda fotoğrafın gelişim süreci ve bu sürecin yanında Kıbrıs özelinde yaşanan ekonomik, politik, sosyal ve kültürel gelişmeleri ve sonuçlarını bilmeyi gerektirir.
Kapitalist sistemin doğusuyla başlayıp, Yunanistan Bağımsızlık Savaşı, İngiliz Sömürge idaresi, I. Dünya Savası, Anadolu topraklarının emperyalist işgali, antiemperyalist Türk Kurtuluş Savaşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşu ve Ada'nın İngilizlere devri sürecinde yaşanan politik gelişmeler Kıbrıs Adası'nı derinden etkiler ve geleceğini şekillendirir. Bu süreçte yaşananlar, Kıbrıs nüfus yapısını bir arada tutan birleştirici paydayı ortadan kaldırır. Yüzyılın sonuna gelindiğinde İngiliz politikasının da etkisiyle Kıbrıs nüfusunun Türkler ve Rumlar olarak kutuplaştığı görülür. Kıbrıs Fotoğrafı'nın sosyal niteliği, kutuplaşmış bu nüfus yapısının etkisi altında şekillenmiş olur.
Yabancı fotoğrafçıların elinde doğmuş olan Kıbrıs Fotoğrafı'nın Kıbrıslılar tarafından benimsenişi bu ayrışmanın yaşandığı yıllarla aynı döneme rastlar. Bu süreçte Kıbrıslı Rumların giderek şiddetlenen Kıbrıs'ı Yunanistan'a bağlama istemleri ve bu çerçevede sürdürdükleri politika kutuplaşmayı derinleştirir. Bu koşullar Kıbrıs'ın geleceğini belirler. Bundan sonra Kıbrıs’ta oluşacak olan her şey gibi fotoğraf da Türk ve Rum olmak üzere varlık bulur.
Sözü edilen dönemin Kıbrıs'ı etkileyen bir diğer olgusu da Anadolu topraklarında yaşanan Ermeni sorunu olur. Anadolu topraklarının bölüşülme kavgasında emperyalist devletler yanında kendi ülkelerine karşı savaşan Ermeniler, Emperyalizmin yenilgisi ile kendilerini vatansız olarak boşlukta bulurlar. Sığınacak yer ararlar. Sığındıkları ülkelerden biri de Kıbrıs olur.
Kıbrıs'a yerleşen Ermeniler, fotoğraf alanındaki yetenekleriyle bir yandan Kıbrıs Fotoğrafı'nı niteliksel ve niceliksel olarak yükseltirken, diğer yandan da ticari ve kültürel ilişkileriyle Türk ve Rum fotoğrafını kendi yörüngelerine oturturlar. Böylece Kıbrıs'ta fotoğraf Türk - Rum - Ermeni fotoğrafçıların bu yörüngede oluşturdukları ahenk içerisinde seyreder.
Sözü edilen yaşanmışlıklar nedeniyledir ki Kıbrıs'ın fotoğraf tarihi yazılmamıştır. Rum yazarlar Kıbrıs Kilisesi'nin Kıbrıs'ı Türksüzleştirme politikalarından dolayı yaptıkları yayınlarda Kıbrıslı Türk fotoğrafçılarını yok saymışlardır. Türk yazarlar ise toplumların ayrılmış olmasından kaynaklanmak üzere Ada sathında araştırma yapabilme olanaklarına sahip bulunmadıklarından, zorunlu olarak Kıbrıs Türk Fotoğrafı üzerine çalışmak durumunda kalmışlardır.
Bu çalışma ile Kıbrıs Fotoğrafı ilk kez etnik temellere dayandırılmadan bir ülke fotoğraf tarihi olarak ele akmış ve kaydedilmiş olmaktadır. Kıbrıs Fotoğrafı kendisini çevreleyen ve şekillendiren bu yaşanmışlıklar içerisinde ele alınmış ve değerlendirmiştir. Bunu yaparken de konunun anlaşıla bilirliği için Anadolu'da yaşanan Ermeni olayları ve Kıbrıs'ta yaşanan Yunanistan'a bağlanma (Enosis) mücadelesi çerçevesinde yaşanan politik olaylara yer verilmiştir.
Bu kitabın araştırma süreci, Kıbrıs'ın Türk ve Rum olmak üzere iki kesimli olmasından kaynaklanmak üzere Kıbrıs Türk toplumunda otuz sekiz, Kıbrıs Rum toplumunda on altı yıl sürmüştür. Rum toplumunda araştırmalara geç başlanabilmiş olunması bazı kaynaklara ulaşamamak sonucunu doğurmuştur. Diğer yandan dil sorunu ve elli altı yıllık ayrılığın getirmiş olduğu tedirginlikler Rum fotoğrafı üzerine var olan bilgilerin eksik kalmasına neden olmuştur. Ancak bu eksiklilerin genel tarihsel yapıyı etkileyecek boyutlarda olmadığı çalışmanın bütünü içerisinde görülmektedir.”
