Devletteki kadrolar siyasi istihdamlarla dolduruluyor

KKTC Maliye Bakanlığı’nın en son açıkladığı Aralık 2020 dönemini kapsayan “kamudan maaş alanların listesine” göre kadrolu memur, öğretmen ve işçi sayıları azalırken, geçici ve sözleşmeli memur ile işçilerin sayısı ciddi oranda artış gösterdi.
Ocak 2020-Aralık 2020 arasındaki 12 aylık dönemde kamudan maaş alanların sayısı %1.2 oranında artarak, 41 bin 600 (41,600) kişiden, 42 bin 096 (42,096) kişiye ulaştı. Söz konusu rakamlara 2021 yılının başından beri devam eden sözleşmeli, geçici istihdamları dahil değil.
Maliye Bakanlığı’nın rakamlarına göre 2020’de kadrolu memur sayısı 55 kişi, kadrolu işçi sayısı 92 kişi ve öğretmen sayısında 65 kişi azalırken, sözleşmeli memur sayısında 31 kişilik, geçici işçi sayısında da 142 kişilik artışlar yaşandı.
Sözleşmeli memur ve geçici işçi sayılarında %10’u aşan oranda istihdam yapılması, bu iki istihdam başlığı altındaki kişilerin devlete olan mali yükünün de %17 oranında artmasını beraberinde getirdi.
Başta devlette açılacak kadrolar için sınavlara giren veya girmeyi bekleyen çok sayıda genç münhalsiz, sorgusuz, sualsiz istihdamlara kızgınlıklarını belirtirken, sendikal çevreler ile muhalefet partileri bu başlıklar altında yapılan tüm istihdamların “siyasi ve partizanca” yapıldığını iddia ediyor.
RAKAMLARLA İSTİHDAMIN GÖRÜNÜMÜ
Maliye Bakanlığı’nın maaş ödenenlerle ilgili Aralık 2020 verilerine göre toplam memur sayısı 15 bin 493 kişi. Siyasiler (51) ve dış temsilcilik görevlileri (76) çıkarıldığı zaman rakam 15 bin 366’ya iniyor.
Memurların %26.1’ini öğretmenler, %32.8’ini kadrolu memurlar, %20.9’unu ise diğer kadrolu memurlar oluştururken, geçici-sözleşmeli memurların oranı %18.5’i aştı.
Kamuda istihdam edilen “geçici işçilerde” durum daha da vahim. Tüm kamu işçilerinin (2,760) %56 gibi (1,540) yüksek bir oranda “geçici işçilerden” oluştuğu dikkati çekiyor. Rakamlara göre, devletteki kadrolu işçi sayısı azalırken, geçici işçi sayısı hızla artıyor.
Devlette aktif olarak görev alan memur ve işçilerin toplam rakamı 18 bin 126 kişi olarak hesaplanırken, bu rakamın %24.21’ine denk gelen 4 bin 387 (4,387) kişilik kısmının sözleşmeli veya geçici statüde olması dikkat çekici bir veri olarak değerlendiriliyor.
SÖZLEŞMELİ MEMURLAR DAHA ÇOK KAZANIYOR
Maliye Bakanlığı verilerine göre devletin kasasından çıkan en yüksek brüt maaş dış temsilcilik çalışanlarına gidiyor. Aralık 2020’de 76 dış temsilcilik çalışanının ortalama brüt maaşı 41 bin 352 TL’yi buluyordu. Bunların arkasından gelen 51 siyasinin ortalama brüt maaşı 28 bin 828 TL düzeyinde. Ancak, Cumhurbaşkanı, Meclis Başkanı ve bakanların maaşı diğer siyasilere göre hatırı sayılır oranda daha yüksek.
Ortalama brüt maaş sıralamasında bu iki ana grubun arkasından “siyasi istihdamlardan” sözleşmeli memurların gelmesi başka ilginç bir veriyi oluşturdu.
2020 sonu itibarıyla 358 sözleşmeli memurun her biri devlete ortalama 15 bin 825 TL’ye mal oluyordu. Bu miktara %10.65’lik hayat pahalılığı ödeneği de eklenince sözleşmeli memurların ortalama brüt maaşı 17 bin 511 TL’yi buluyor. Söz konusu miktar, dördüncü sırada yer alan öğretmenlerin ortalama brüt maaşından 2 bin 600 TL daha fazla.