İstatistik Kurumu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla kadınlarla ilgili istatistikleri açıkladı.
İstatistiklere göre, KKTC’de nüfusun %46’sını kadınlar oluştururken; kadınların iş aradıkları halde iş bulmakta zorlanıyor ve istihdam konusunda nüfus oranında temsil edilmiyor.
İşgücüne dahil olmayanların % 59,2’si kadınlardan oluşuyor. İşgücüne dahil olmayan kadın nüfusu, belli başlı alt gruplara göre incelendiğinde; ev hanımları % 41,5 ile en büyük paya sahip. Bunu %17,9 ile öğrenciler, %17 ile emekliler ve %7,5 ile çalışamaz halde olanlar takip ediyor.
İstihdam edilen kadınlar, % 90,9 oranında en çok hizmetler sektöründe yer alırken, % 1,1 ile en az inşaat sektöründe çalışıyor.
Kadınların %86’sı ücretli, maaşlı ve yevmiyeli; %11,6’sı kendi hesabına ve işveren, %2,3’ü ise ücretsiz aile işçisi olarak çalışmakta.
İstatistik Kurumu Başkanı Türel Özer Öksüzoğlu tarafından yapılan açıklamada, “Böyle bir günde İstatistik Kurumu tarafından üretilen veriler ışığında, kadına ait ileriye dönük politikalarda yol gösterici olacak bazı istatistiklerin kamuoyu ile paylaşılmasının faydalı ve anlamlı olacağı inancındayız” denildi.
İstatistik Kurumu, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü dolayısıyla Kadın İstatistiklerini açıkladı.
Dünya Emekçi Kadınlar Günü her yıl 8 Mart’ta kutlanan ve Birleşmiş Milletler tarafından tanımlanmış uluslararası bir gündür. Böyle bir gündeİstatistik Kurumu tarafından üretilen veriler ışığında,kadına ait ileriye dönük politikalarda yol gösterici olacak bazıistatistiklerin kamuoyu ile paylaşılmasının faydalı ve anlamlı olacağı inancındayız.
Kadın Nüfusumuz ve Yaş Yapısı:
İstatistiklere göre Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde nüfusun%46’sınıkadınlar oluşturmaktadır.
Özellikle sosyo-ekonomik planlamalar yaparken nüfusun yaş yapısı çok önem kazanmaktadır. Nüfusu yaş gruplarına ayırıp analiz ederken,başta çalışma çağındaki nüfus ve çalışma çağında olmayan nüfusun incelenmesinde yarar vardır. Birleşmiş Milletler ‘in belirlediği ölçütlere göre 0-14 yaş grubundakiler çocuk, 15-64 yaş grubundakiler yetişkin veya çalışma çağındaki nüfus, 65 ve üzeri yaş grubu ise yaşlı nüfus olarak sınıflandırılmaktadır.
KKTC ‘de Kadın Nüfusun Yaş GruplarınaGöre Dağılımı:
| Yaş grupları | Kadın Nüfus 2020 | Kadın Nüfus içindeki Oran% |
| Toplam | 174869 | 100.0 |
| 0-14 | 25586 | 14.6 |
| 15-64 | 129659 | 74.2 |
| 65+ | 19624 | 11.2 |
Kadınlar Daha Uzun Yaşıyor
2019 yılı için doğuşta beklenen yaşam süresi, erkeklerde 81.1 ve kadınlarda 84.4 yıl olarak hesaplanmıştır. Genel olarak kadınlar erkeklerden daha uzun süre yaşamaktadır.
Kadınlardaki ortalama evlenme yaşı:
| Yıl | Kadın Ortalama Evlenme Yaşı | |
| 2015 | 29,4 | |
| 2016 | 29,9 | |
| 2017 | 29,7 | |
| 2018 | 30,0 | |
| 2019 | 30,4 |
Ülkemizde kadınlardaki ortalama evlenme yaşı gittikçe yükselmektedir. Kadınlarımızın önceki yıllara oranla daha eğitimli olmaları, eğitim süresinin uzayıp evlilik süresinin gecikmesinde bir sebep olabileceği gibi çeşitli nedenlerle değişen bakış açıları daevlilik yaşlarının yükselmesinde belirleyici olabilmektedir.
Evlenmeler ve Boşanmalar:
| Yıl | Evlilik | Boşanma |
| 2015 | 1254 | 798 |
| 2016 | 1204 | 841 |
| 2017 | 1205 | 864 |
| 2018 | 1144 | 937 |
| 2019 | 1151 | 897 |
2015 yılında evlenen çiftlerin sayısı 1254 iken bu sayı 2019 yılında 1151’e düşmüştür. Boşanmalarda ise 2015 yılında 798 boşanma gerçekleşirken bu sayı 2019 yılında 897’ye yükselmiştir. Oransal olarak beş yıllık sürede evliliklerde %8,2’lik bir düşüş yaşanırken boşanmalarda ise %12,4 ‘lük bir artış olmuştur.
Hanehalkı İşgücü Anketine(2020) Göre Kadınların Çalışma Hayatındaki Durumu:
| İşgücü Göstergeleri | Toplam (%) | Erkek (%) | Kadın (%) |
| İşgücüne katılma oranı | 51,1 | 62,6 | 37,9 |
| işsizlik oranı | 10,1 | 9,0 | 12,2 |
| istihdam oranı | 45,9 | 57,0 | 33,3 |
| genç işsiz oranı | 29,3 | 25,6 | 34,8 |
İstihdamdaki gelişmeyi açıklayan önemli bir gösterge olan istihdam oranı ülkemizdekikadınlarda erkeklere oranla daha düşük kalmaktadır. Bunun tam tersine işsizlik oranlarının kadınlarda yüksek olması KKTC‘de kadınların iş aradıkları halde iş bulmakta zorlandıklarını göstermektedir. KKTCnüfusunun%46’sını kadınların oluşturmasına rağmen bu oranın istihdam konusunda aynı oranda temsil edilmediği görülmektedir.
İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus:
HanehalkıİşgücüAnketi sonuçlarına göre işgücüne dahil olmayanlardan %59,2 ‘si kadınlardan oluşmaktadır.
İşgücüne dahil olmayankadın nüfus, belli başlı alt gruplara göre incelendiğinde; Ev hanımları %41,5 ile en büyük paya sahiptir. Bunu %17,9 ile öğrenciler, %17,0 ile emekliler ve %7,5 ile çalışamaz halde olanlar takip etmektedir.
Ekonomik Faaliyet:
İstihdam edilen kadınlar %90,9 ile en çok hizmetler sektöründe yer alırken,%1,1 ile en az inşaat sektöründe çalışmaktadır.
| EKONOMİK FAALİYETLER | Toplam % | Erkek % | Kadın % |
| Tarım | 3,1 | 3,4 | 2,4 |
| Sanayi | 10,2 | 12,5 | 5,7 |
| İnşaat | 7,6 | 10,9 | 1,1 |
| Hizmetler | 79,1 | 73,1 | 90,9 |
İşteki Durum:
| İşteki Durum | Toplam | Erkek | Kadın |
| Toplam | 100,0 | 100,0 | 100,0 |
| Ücretli veya maaşlı /yevmiyeli | 83,0 | 81,5 | 86,0 |
| Kendi hesabına ve işveren | 16,2 | 18,5 | 11,6 |
| Ücretsiz aile işçisi | 0,8 | 0,0 | 2,3 |
Kadınların %86,0’ı ücretli, maaşlı ve yevmiyeli,%11,6’sı kendi hesabına ve işveren, %2,3’ü ise ücretsiz aile işçisi olarak çalışmaktadır.
İstihdam edilen erkeklerin ise %73,1’i hizmetlersektöründe çalışmaktadır. Erkeklerin %81,5’i ücretli, maaşlı ve yevmiyeli,%18,5’i ise kendi hesabına ve işveren olarak çalışmaktadır.
Eğitim Durumu:
Uluslararası karşılaştırmalarda ekonomik göstergelerin yanında sosyal göstergeler de önemlidir. Eğitim sektörü, sosyal göstergeler içinde, ekonominin ihtiyaç duyduğu kaliteli nüfusu yetiştiren temel kaynaktır. 2020 Hanehalkı İşgücü Araştırma sonuçlarına bakıldığı zaman 15 ve daha yukarı yaştaki kadınların en son bitirdikleri eğitim durumları ile ilgili aşağıdaki yapı ortaya çıkmaktadır:
| En Son Bitirilen Eğitim Durumu | 15 ve daha yukarı yaştaki kurumsal olmayan nüfus | ||||
| Toplam | Erkek | Erkek % | Kadın | Kadın % | |
| Toplam | 289348 | 154380 | 53,4 | 134967 | 46,6 |
| Bir okul bitirmedi | 9363 | 4295 | 45,9 | 5068 | 54,1 |
| İlkokul | 64966 | 33508 | 51,6 | 31458 | 48,4 |
| İlköğretim | 5615 | 3421 | 60,9 | 2193 | 39,1 |
| Ortaokul veya mesleki ortaokul | 41110 | 23725 | 57,7 | 17385 | 42,3 |
| Genel lise | 79692 | 40924 | 51,4 | 38767 | 48,6 |
| Mesleki veya teknik lise | 18608 | 12324 | 66,2 | 6284 | 33,8 |
| 2 veya 3 yıllık yüksekokul | 6721 | 3713 | 55,2 | 3008 | 44,8 |
| 4 yıllık yüksekokul veya fakülte | 51179 | 27515 | 53,8 | 23664 | 46,2 |
| Doktora ve Yüksek lisans (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil) | 12094 | 4955 | 41,0 | 7138 | 59,0 |
2020 İşgücü anketi sonuçlarına göre ülkemizde en son bitirilen eğitim durumu “Doktora ve Yüksek lisans” (5 veya 6 yıllık fakülteler dahil) olanların oranı erkeklerde %41 iken kadınlarda bu oran %59 olarak hesaplanmıştır. Bu durumda Doktora ve Yüksek lisansını tamamlayan kadınlar erkeklerden %1,8 daha fazladır.
Kamu Sektöründeki Kadın Öğretmen ve Kadın Polislerin Oranı (2019)
| Kadın % | |
| ÖĞRETMEN | 69,2 |
| POLİS | 5,8 |
| POLİS SİVİL | 40,9 |
Kamu ve Özeldeki Kadın Doktor Oranları (2019):
| Kadın % | |
| Kamu Doktor | 48,8 |
| Özel Doktor | 41,0 |
Okullardaki Kadın Yönetici Oranları (2021):
| Kadın % | |
| Müdür | 41,4 |
| Müdür Muavini | 62,0 |
Kadınların Siyasal Yaşamda RakamsalTemsiliyeti:
| 2021 | ||
| Erkek | Kadın | |
| Cumhurbaşkanlığı | 1 | 0 |
| Başbakan | 1 | 0 |
| Bakanlar Kurulu | 9 | 1 |
| Milletvekili | 41 | 9 |
| Belediye Başkanı | 28 | 0 |
| Belediye Meclis Üyeleri | 188 | 92 |
| Muhtar | 169 | 15 |
| KKTC Üniversite Rektörleri | 17 | 5 (3’ü vekalet) |
Üst Kademe Yöneticileri:
| Kadın | % | Erkek | % | |
| 2015 | 44 | 28,9 | 108 | 71,1 |
| 2016 | 49 | 30,4 | 112 | 69,6 |
| 2017 | 50 | 31,6 | 108 | 68,4 |
| 2018 | 51 | 31,9 | 109 | 68,1 |
| 2019 | 48 | 31,0 | 107 | 69,0 |
| 2020 | 47 | 31,3 | 103 | 68,7 |
Ülkemizde üst kademe yöneticileri arasındaki kadın oranının sürekli yükselmesi de eğitim seviyelerinin yükselmesinin bir yansımasıdır. 2015 yılında Üst kademe yöneticilerinin sadece %28,9’u kadınken bu oran 2020yılında %31,3 seviyesine yükselmiştir.
Belediye Meclis Üyeliğindeki Cinsiyet Dağılımı:
| Yıl | Erkek | Kadın |
| 2014 | 203 | 69 |
| 2018 | 188 | 92 |
Ülkemizde kadınların siyasete katılımı yasa ile desteklenip adayların belirlenmesi aşamasında %30 kota şartı konmuş olmasına rağmen bu oranın meclisteki temsiliyeti %18 olarak gerçekleşmiştir(41 Erkek 9 Kadın).
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde kadınların siyasete katılımlarında önceki dönemlere göre artış gözlenmiş olsa da, bu oran, hem arzu edilen eşit temsilden çok uzak, hem de dünya ortalamasının çok altındadır.
Avrupa Birliği'nin temel değerlerinden bir tanesi olan Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri; Kadınların güçlendirilmesinin, ticarette verimliliğin, ekonomik büyümenin, sosyal uyum ve soysal adaletin arttırılmasında kilit öneme sahip olduğu unutulmamalıdır.
Bu bilgiler ışığında İstatistik Kurumu Başkanı olarak,gelecek nesillerimize karşı en temel sorumluluğumuzun toplumsal cinsiyet adaletini gerçekleştirmek olduğunu bir kez daha paylaşır, kadınların yaşadığı bütün sorunların çözümü için bugünün bir başlangıç olmasını temenni eder, tüm kadınlarımızın 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü’nü kutlar, sevgi ve saygılar sunarım.
