Bangladeş'in yoğun nüfuslu başkenti Dakka'da çoğu mezar yeri geçici. Çünkü kentte ölüleri gömecek yer kalmadı. Peki sevdiklerinizi gömdüğünüz mezara başka biri gömülürse ne yapardınız?
Süreyya Pervin artık babasının mezarını ziyaret edemiyor. Çünkü oraya başka biri gömüldü. Dakka'nın kenar mahallesindeki evinde BBC'ye konuşan Pervin, "Büyük kardeş olarak pek çok şeyle ben ilgileniyorum. Bir gün kardeşime son dönemde mezarı ziyaret edip etmediğini sordum" diyor ve gözyaşları içinde anlatmaya devam ediyor:
"Bir süre duraksadıktan sonra babamızın mezarının üstüne yeni bir mezar yapıldığını söyledi. Artık orası başka bir aileye aitmiş ve mezarın etrafını da betonlamışlar. Yıldırım çarpmışa döndüm. Bir süre konuşamadım. Bilseydim bunu engellemek için elimden geleni yapardım. Mezar babamdan kalan son semboldü ve artık onu da yitirdik."
Babasının gömülü olduğu özel ve küçük çaplı Kalşi Mezarlığı'nı hâlâ ziyaret edebilir fakat artık mezarda babasının cenazesinin üzerinde başka biri yatıyor. Üstelik bu Süreyya'nın başına ilk defa gelmiyor.
İlk çocuğu, annesi ve amcasının mezarlarını da aynı şekilde yitirmiş.
Mezarlık krizi, başkentte yaşayan pek çok kişinin yakınları ve arkadaşlarına ebedi bir istirahatgah sağlayamamasına yol açıyor.
Gömülecek bir yer bulmak sorun değil, üstelik çok da ucuz. Fakat kent yönetiminin kurallarına göre her mezarlığa iki yılda bir yeni cenaze gömülüyor.
Böylece mezarlıklar geçici hale geliyor. Dakka'nın krizle başa çıkma yolu bu.
İnsanlar bunu kabullenmekte zorlanıyor ama çoğu kişinin başka bir imkanı yok.
Bazen aynı mezarlığı paylaşanlar aynı aileden üyeler oluyor.
Nüfusunun çoğu Müslüman olan Bangladeş'te bu nedenle ölü yakma uygulaması da yok.
Ortalama GSMH 1600, kalıcı mezar 20 bin dolar...
Dakkalı yetkililer 2008'den itibaren kalıcı mezar tesisini bıraktılar.
Yarı-kalıcı olan mezarların fiyatları ise 20 bin dolar civarında. Bangladeş'te ortalama yıllık gayrisafi yurtiçi hasıla ise yalnızca 1,600 dolar.
Burası Dakka'nın eski kısmındaki Azimpur Mezarlığı. Burada maaşlı işçiler mezarlardaki otları ayıklıyor.
Kentin en büyük ve en bilinen mezarlığı olan Azimpur'da hangi yöne bakarsanız bakın binlerce mezar görüyorsunuz.
Mezarların başında, orada yatanların isimleri yazıyor. Mezarlıktaki her bir santimetrekare değerlendiriliyor.
