Pfizer ve BioNTech, aşının yapılmasının altı ay ardından virüsün bulaşma ihtimalinin artması nedeniyle aşı olanlara ek bir doz aşı daha yapılması için birkaç hafta içinde ABD ve Avrupa’daki düzenleyici kurumlara başvuruda bulunacağını açıklamıştı.
İki şirket aşı olduktan altı ay sonra bulaşma riskinin arttığını gösteren verileri yayınlamadı, ancak kamu kurumlarıyla paylaşacaklarını duyurdu. Pfizer, konuyu sağlık yetkilileriyle bugün görüşeceğini belirtti.
Önde gelen aşı uzmanları Reuters ile yaptıkları söyleşilerde Pfizer’ın üçüncü doz talebinin gerekçesini sorguladılar ve özellikle pek çok ülke henüz ilk doz aşıyı yapmakta bile zorluk çekerken ek doz aşının gerekliliğini kanıtlamak için daha fazla veriye ihtiyaç duyulduğunu ifade ettiler.
Seattle’da Fred Hutchinson Kanser Merkezi’nde virolog olan ve ABD hükümeti destekli corona virüsü aşı denemelerini yürüten Doktor Larry Corey, “Bu kadar zor bir karar için tek taraflı bir yaklaşım benimsemeleri hayal kırıklığı yarattı” dedi.
İlk defa Hindistan’da tespit edilen Delta varyantının pek çok ülkede baskın corona virüsü haline gelmesi mevcut aşıların yeterli koruma sağlayıp sağlamadığına dair endişe yarattı.
Bazı uzmanlar hastaneye yatışlarda ya da ölümlerde ciddi bir artış olması durumunda ek doza izin verilebileceğini düşünüyor.
Philadelphia’da çocuk hastanesinin aşı eğitim merkezinin başkanı ve ABD Gıda ve İlaç Kurumu’nun (FDA) danışmanlarından Doktor Paul Offit ek dozların bu durumda yapılabileceğini ifade etti.
Aşılamanın hızlı ilerlediği ABD’de, Offit bu tür bir durumun görülmediğini ve hastalığı ağır geçirenleri aşılanmamış kişilerin oluşturduğunu belirtti.
Pfizer’ın geçen hafta yaptığı açıklamanın ardından ABD’de sağlık yetkilileri iki doz aşı olanların ağır hastalıklara ve ölüme karşı Delta varyantından bile korunduklarına dair halka güven vermeye çalıştı.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi (CDC) ve FDA yaptıkları açıklamada “Tamamen aşı olmuş ABD’lilerin şu an ek doza ihtiyacı yok” diye belirtti.
Pfizer sözcüsü henüz bu eleştirilere dair bir açıklama yapmadı.
İSRAİL’DEKİ BULGULAR
Pfizer CEO’su Albert Bourla ve diğer yetkililer aylardır corona virüsüne karşı düzenli bir şekilde ek dozların gerekebileceğini ifade ediyorlar. Düzenli ek doz yapılması şirketin yıllar boyunca kâr elde etmesini sağlayabilir.
Pfizer ek doz için acil durum yetkisi başvurusunda bulunacağını duyururken İsrail Sağlık Bakanlığı’nın bulgularına atıfta bulundu.
İsrail, aşının hastalığın yayılmasını ve semptomatik vakaları önlemedeki etkinliğinin 6 Haziran’dan itibaren %64’e gerilediğini açıklamıştı. Aşının hastaneye yatışları ve ağır vakaları önlemede ise %93 etkili olduğu açıklandı.
Ancak İsrail Sağlık Bakanlığı, ortaya çıkan vakalarla aşılanan kişiler ve aşının ne süre önce yapıldığı arasındaki ilişkiyi gösteren verileri yayımlamadı. İsrail hükümeti dün bağışıklık sistemi düşük olan kişilere ek doz aşı yapılmasını teklif etti.
İsrail hükümeti corona virüsü danışma komitesi başkanı Ran Balicer, “İsrail’in metodolojik olarak somut bir analizle aşının yapılmasından altı ay sonra virüsün bulaşma ihtimalinin ya da ağır hastalık riskinin arttığını gösteren bir kanıt sunduğunu düşünmüyorum” dedi.
Balicer, “Bunun olamayacağını söylemeye çalışmıyorum ancak şimdiye kadar buna ilişkin bir kanıt görmedim” dedi.
ABD’de aşı denemelerini yürüten Corey, “Gerçekten azalan antikor seviyesinden mi başka bir şeyden mi” ifadelerini kullanarak etkinlik oranındaki düşüşe neyin sebep oluyor olabileceği henüz belli değil dedi.
Nashville’de Vanderbilt University Medical Center’da aşı uzmanı olan Doktor William Schaffner, Pfizer’ın üçüncü dozun antikor seviyelerinde yeniden artışı tetikleyeceğini gösteren ön araştırmalarını ümit verici bulduğunu açıkladı.
Schaffner, “Ancak şu anda ek dozun gerektiği savını ikna edici bulmuyorum” dedi.
