Süper enzim doğada parçalanması yüzlerce yılı bulabilen pet şişe, giysi ve poşet vb atıklarda bulunan plastiği günler içinde parçalarına ayırabiliyor.
İngiltere'de yer alan Portsmouth Üniversitesi'nden araştırmacılar, PETase adlı plastik yiyen bir enzimi yeniden tasarlayarak, süreci hızlandırmak için MHETease adlı enzimle birleştirdi.
Süper enzim, tek kullanımlık içecek şişelerinde, halılarda ve giysilerde kullanılan en yaygın termoplastik olan polietilen tereftalatın (PET) geri dönüşümünde önemli bir rol oynayacak.
Plastiklerin doğada çözünmesi yüzlerce yıl alıyor. Ancak, araştırmacılar, süper enzim ile polietilen tereftalatın birkaç gün içinde yapı taşlarına ayırabileceğini açıkladı.
CNN’e konuşan Portsmouth Üniversitesi Enzim Yenilik Merkezi’nin direktörü John McGeehan, bu son gelişmenin plastiği geri dönüştürmek ve plastik kirliliğini azaltmak için enzimlerin kullanımına yönelik büyük bir dönüm noktasını temsil ettiğini açıkladı.
McGeehan, "PETease’in bu kadar iyi çalışmasına oldukça şaşırdık. Başarılı gelişmelerin, yeni plastik oluşturmak için fosil yakıtlar kullanmak yerine mevcut PET'in geri dönüştürülebileceği anlamına geliyor. Bu durum büyük bir enerji tasarrufunu da beraberinde getirecek” açıklamasını yaptı.
SÜPER ENZİM PLASTİĞE NASIL ETKİ EDİYOR?
Süper enzim, PETease ve MHETease adlı iki enzimin birleşimden oluşuyor. İki enzimin birbirine bağlanması plastiğin çözünme hızını 6 kat hızlandırdı. McGeehan, MHETase'ın moleküler yapısını haritalamak ve tek tek atomları görebilmek için Güneş'ten 10 milyar kat daha parlak X-ışınları kullanan bir cihaz olan Diamond Light Source'u kullandı.
McGeehan, araştırmacıların MHETase ve PETase'yi bağlayarak yeni süper enzimi tasarlayabildiklerini ve DNA enzimlerini etkili bir şekilde birleştirerek tek bir uzun zincir oluşturabildiklerini söyledi.
Teknik, selülazları parçalamak için enzimler kullanan biyoyakıt endüstrisinde yaygın olarak kullanılıyor, ancak McGeehan plastikleri parçalamak için ilk kez iki enzimin birleştirildiğini vurguladı.
Çalışmanın tüm sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America adlı bilimsel dergide yayımlandı.
2040 YILINA KADAR PLASTİK KİRLİĞİ ÜÇ KATINA ÇIKACAK
Plastik kirliliği, dünyanın acil çözülmesi gereken en büyük çevre sorunlarından birini oluşturuyor. The Pew Charitable Trusts'ın yakın tarihli bir raporuna göre, 2040 yılında okyanuslardaki plastik hacminin yaklaşık üç katına çıkarak 29 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu da gezegendeki her kıyı şeridinin metrekaresinde 50 kilogram plastik bulunması anlamına geliyor.
KUTUPLARDAKİ ERİMEYİ HIZLANDIRDI
Diğer taraftan, buzullarda ve karla kaplı alanlara ise 80 bin tondan fazla mikroplastiğin ulaştığı ve bu parçaların Güneş’in ısısını absorbe etmesiyle kutuplardaki erimeyi artırdığı aktarıldı.
HER YIL MİLYONLARCA DENİZ CANLISI ÖLÜYOR
Parçacıklar toksik kimyasallar ve zararlı mikroplar barındırıyor ve her yıl bunları yutan milyonlarca deniz canlısı hayatını kaybediyor. Ayrıca, bu deniz canlılarını tüketen insanlarda da çeşitli sağlık problemleri görülebiliyor. Ancak , mikroplastiklerin nsan sağlığı üzerindeki etkisi henüz tam olarak bilinmiyor.
