banner913
banner932
banner1012

1 AĞUSTOS TOPLUMSAL DİRENİŞ BAYRAMI VE ÖNEMİ (2)


Metin FAHRİOĞLU

Metin FAHRİOĞLU

Okunma 02 Ağustos 2020, 10:17

23 Kasım 1957 akşamı, Lefkoşa varoşlarında karma nüfuslu Eğlence köyünde, T.C Kıbrıs Konsolosluğu görevlisi Mustafa Kemal Tanrısevdi’ye ait evde Kıbrıs Türk Kurumları Federasyonu Başkanı  Rauf R. Denktaş, M. Kemal Tanrısevdi ve Dr. Burhan Nalbantoğlu tarafından   Kıbrıs TürkHalkının  direnişine  yeni bir ciddiyet kazandıracak olan  sivil liderlik yönetiminde    Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı’nı (TMT) kurmalarının ardından 26 Kasım 1957 akşamı  Volkancıların yardımıyla Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı’nın kuruluş bildirileri  ada genelinde dağıtılması sağlanıyordu…
Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT)’nin  kurulmasıyla birlikte adada faaliyet gösteren ve  birer yer altı teşkilatı olan  “Volkan” ve “9 Eylül Cephesi” lağvediliyordu..
TMT’nin kurucuları;  Kıbrıs Türkünün  mücadelesiAnavatan Türkiye  tarafından her yönüyle   ve tüm  olanaklarla ele alınmadıkça, Kıbrıs kökenli  Yunan Albayı Grivas’ın  komutasındaki Rum-Yunan  terör örgütü EOKA’ya karşı  başarılı  olunamayacağında  hem fikir idiler. Bu nedenle  de Türk Silahlı Kuvvetleri  bünyesinde  düzen verilmesi için ilk fırsatta Türkiye’deki  ilgililerinden  talepte bulunmaya  kararlı idiler. 
Bu fırsat 2 Ocak 1958 günü ele geçti.  Rauf R. Denktaş, Dr. Fazıl Küçük ile birlikte bulunduğu Ankara’da, Türkiye Cumhuriyeti  Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu’yu , konu ile ilgili bilgilendirdi.. Kaynak: Aydın Akkurt, Türk Mukavemet Teşkilatı , 1957-1958 Mücadelesi, s.40, 1999
Rauf R. Denktaş, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ile  bu ilk görüşmesini ve  Zorlu’ya iletmiş olduğu TMT ile ilgili  isteklerini  anılarında  şöyle  anlatır:
Ankara’da Fatin Rüştü Zorlu ile  ilk defa karşı karşıyaydım. Fatin beyin, Dr. Küçük’e karşı büyük sevgisi ve sempatisi vardı. Dr. Küçük beni kendisine takdim etti.. Dediğim gibi bu benim Türkiye ile ilk  temasım ve  Fatin Rüştü Zorlu ile ilk görüşmem.  Görkemli, gayet efendi, kendinden emin, vatansever ve Doktor’u çok seven  bir zat. Baktım ki, artık  kalkıp gidiyoruz, bunun  üzerine  “bir maruzatım var” dedim…
Kıbrıs’ta Halkın ve köylerin durumu, EOKA’nın faaliyetleri hakkında Fatin beye  bilgi verdim. TMT’yi kurduğumuzu fakat bunun, ileride Türkiye’yi belaya sokacak  bir örgüt haline gelmemesi için  Türkiye’nin  sorumluluğuna  vermek istediğimizi söyledim, eksiklerimizi sıraladım…Biz de TMT’yi kurduk, halk dağınıktı, onu toparladık ama bu teşkilata silah  ve eğitici lazım. Biz bu işi  kendi başımıza yürütemeyiz dedim.
Zorlu, “Ya öyle mi, size silah göndersek alabilir misiniz” dedi. “Alırız tabii… Bizim Volkan’dan kalma silahlarımız  var.. Alabiliriz” dedim  Dr. Küçük bundan  emin olmadığını söyledi. Bunun üzerine Fatin Rüştü Zorlu, “Sen git arkadaşlarınla konuş, Doktor bir süre daha  Ankara’da kalsın.. Sen gittikten sonra   bir şeyler yaparız” dedi. 
.. Biz TMT örgütünün kuruluş çalışmalarını Kıbrıs’ta başlatmıştık. Çekirdek toprağa atılmıştı. Ama profesyonel uzman askerlerin yönetimine ve yönlendirmesine  kesinlikle  ihtiyaç vardı. Anavatan Türkiye’nin desteği olmadan  bir yere varılamazdı. Yunanistan bilfiil  EOKA’nın  arkasındaydı. Zorlu’ya bunları anlattım, subay ve silah yardımı istedim.. Kaynak: Rauf R. Denktaş, Belge Dergisi; Aydın Akkurt, Türk Mukavemet Teşkilatı, 1957-1958 Mücadelesi, s.88, Bayrak Matbaacılık, 1999, İstanbul
TMT’nin kurulması anavatanımız Türkiye’yi davanın içine çekmede ve Türkiye ile işbirliği yapma isteklerinde  önemli bir gelişme olacaktı..Nitekim Denktaş, TMT’nin kuruluş aşamasında şunları söylemişti: “TMT’nı ve silah temin etme işini Türkiye’ye mal etmek gerekir” düşüncesindeydi ve de bu konuda ısrarlıydı..
 Dr. Fazıl Küçük ve  Rauf R. Denktaş’ın Fatin Rüştü Zorlu’yu ziyaretinin ardından  o günlerde General DanişKarabelen   de çağrıldığı Genel Kurmay Başkanlığı’nda, 2. Başkan Org.Salih Coşkun’un  “Hükümetten bir soru yönetildi;  Kıbrıs’ta EOKA’ya karşı silahlı bir örgütü biz de kurabilir miyiz” diyorlar. Dairenizin fonksiyonu malum, ancak ben, sizinle  görüşmeden cevaplamak istemedim.  Siz de yarına kadar dairenizde konuyu gözden geçirin, ne yapabileceğinizi bana bildirin” sorusuna muhatap olmuştu…
.. Karabelen Paşa, 1952-1953 döneminde Kore savaşına birlikte katıldığı  ve daire  personelinden Bnb. İsmail Tansu’yu çağırarak konuyla ilgi  görüşme yaptı. İsmail Tansu, Genel Kurmay’a olumlu yanıt   verilmesini rica edince  ertesi gün, Özel Harp Dairesi Başkanı Karabelen Paşa olumlu cevabını  ilgililere  iletti..
… Neticede İsmail Tansu eliyle hazırlanan KİP (Kıbrıs’ı İstirdat Projesi) onaylanarak Ankara’daki Karargahının ilk kadrosu belli oldu. Kıbrıs Türk’ünün can, namus ve malını korumayı üstlenecek olan Türkiye-Kıbrıs Türkü birlikteliğinde faaliyet yapacak olan Efsanevi  TMT’nin Kuruluş ve Çalışma  Prensipleri düzenlenerek üst düzey ilgililerin onayı alındı. Örgütün adının Kıbrıs Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) olması uygun görülmüştür. TMT Lideri, direkt olarak Özel Harp Dairesi Başkanına bağlı olacak ve ona karşı sorumlu olacaktı.. Kaynak: Mehmet Salih Emircan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.81-82, Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayını:11,  Ajans Yay Ltd. 2010
Neticede belirlenen prensipler çerçevesinde EOKA’ya karşı Türk direnişini organize edecek Efsanevi örgüt, Kıbrıs’ta halen faal olan TMT örgütünün alt yapısı üzerinde düzenlemek ve Bozkurt kod adıyla sevk ve idare etmek için, gerilla eğitiminde uzman P. Yarbay Riza Vuruşkan ile  4 üst düzey subayın  görevli olarak Kıbrıs’a gönderilme hazırlıkları tamamlandı. 
Konuyla ilgili olarak Dr. Fazıl Küçük ile Rauf R. Denktaş bilgilendirilmek için Ankara’ya çağrıldı. Her iki lider, 1958 yılının  Nisan ayı içerisinde davete icabet ettiler ve KİP (Kıbrıs’ı İstirdat Projesi) konusunda bilgilendirdiler. Modern Palas otelinde  yapılantoplantıya KİP Karargahından Tümg. DanişKarabelen (Cankurt), Bnb. İsmail Tansu (Mücahit, daha sonra Doğan) ve TMT’nin Kıbrıs’taki Lideri  (Bayraktar) Yrb. Ali Riza Vuruşkan (Ali Conan) katıldılar..
..Toplantıda, TMT’yi Kıbrıs’ta örgütlemek konusunda  her şey ayrıntılarıyla  konuşuldu. Daha sonraki günlerde, KİP’te görev yapacak gönüllü subaylar belirlendi.  1958-1960 döneminde  görevi üstlenecek olan  1 Emekli Tümgeneral, 1 yarbay, 1 Binbaşı, 16 Yüzbaşı, 1jandarma Yüzbaşı ve Merkez karargah telsizcisi olarak 3 Astsubayı da içeren toplam 23  isimlik  liste hazırlandı..Kaynak: Mehmet Salih Emircan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.84 Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayını:11,  Ajans Yay Ltd. 2010
Ankara KİP Karargahı, ilk elden TMT üyesi 5000 gencin gerekli silah eğitimini tamamlaması için 1959 yılı  sonunu hedeflemişti..
P.Yrb. Rıza Vuruşkan “Ali Conan” örtülü adı ve Kıbrıs’ta  TMT Lideri (Borkurt-Bayraktar) olarak TMT’nin kurucu komuta kadrosunu  oluşturacak 4 subayla birlikte  31 Temmuz 1958 akşamı, ilk parti olarak Kıbrıs’a vardı ve kuruluş çalışmalarını başlattı. Ardından 2’nci partide  gelen  6 muazzaf subayla birlikte toplamı 11’i bulan  subaylar TMT’nin  Kıbrıs’ta  kuruluşunu   gerçekleştirmişlerdir..Kaynak: Mehmet Salih Emircan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Tören, Bayram ve Anma Günleri, s.84, Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayını:11,  Ajans Yay Ltd. 2010
Netice itibarıyla Rauf R. Denktaş, TMT’nin kuruluşunu duyuran ilk bildirinin dağıtıldığı günü (26 Kasım 1957) dikkate alarak “TMT’nin asıl kuruluş günü 26-27 Kasım’dır derken, Mustafa Kemal Tanrısevdi ise Eğlence’de kendi evinde yapılan 15 Kasım 1957 tarihli ilk toplantıyı dikkate aldığı için “TMT, 15 Kasım 1957’de kuruldu” demektedir.  Günümüzde ise TMT’nin 31 Temmuz 1958 akşamı P. Yarb. Riza Vuruşkan’ın adaya gelmesinin ardından göreve başladığı 1 Ağustos 1958 Türk Mukavemet Teşkilatının kuruluş günü olarak kabul edilmekte ve kutlamalar  yapılmakta ve etkinlikler düzenlenmektedir..  DEVAM EDECEK…
 
Yorum Ekle
İsim
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.