Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Vedat Çağanağa, Antalya’da düzenlenen 3. Uluslararası Bilimsel Çalışmalar Kongresi’ne katılarak, LAÜ’yü temsil etti. Kongrede Çağanağa, “Kıbrıs’ta, Kıbrıs Maden Şirketi Lojmanlarının Karadağ ve Gemikonağı’nda Evrimi” adlı bildirisini sundu.
Kıbrıs Maden Şirketi evleri adanın iklim koşulları dikkate alınarak inşa edilmiştir
“Çalışma farklı refah seviyeleri açısından 1926-1974 yılları arasında Kıbrıs’ta bulunan Karadağ ve Gemikonağı’ndaki Kıbrıs Maden Şirketi (KMŞ) lojmanlarının nasıl gelişim gösterdiğini ele almaktadır” diyen Çağanağa, Osmanlı ve İngiliz Koloni dönemi boyunca inşa edilen konutların, daha sonraki yıllarda KMŞ lojmanları olarak Lefke’de kullanıldığını belirtti. ‘Lojman’ kavramının farklı şekillerde tanımlandığını dile getiren Çağanağa, “Lojman kelimesi, personelin oturması için kimi kuruluşların yaptırdıkları düşük kiralı ya da kira karşılığı olmayan konut olarak tanımlanan Fransızca “lodgement” kelimesinden gelmektedir” dedi. KMŞ evlerinin adanın iklim koşulları dikkate alınarak inşa edildiklerini söyleyen Çağanağa, mekansal esnekliğin, niteliğin, dışa dönüklüğün, mekansal hiyerarşi ve aile mahremiyetinin KMŞ evlerinin en belirgin özelliklerinden olduğunu vurguladı.
Kıbrıs Maden Şirketi lojman evlerinde Osmanlı ve Britanya Koloni mimarisinde organik doku gözlemlendi
Kıbrıs Maden Şirketi lojman evlerinde ızgara dokunun sıklıkla görülürken, Osmanlı ve Britanya Koloni mimarisinde organik doku gözlemlendiğini dile getiren Çağanağa, evin herhangi bir şekilde kullanılabilecek gerekli tüm iç ve dış mekânlarının KMŞ lojman evleri kurallarını takip etmeyen yeni kullanıcılar tarafından değiştirildiğini ve günümüz Kıbrıs Maden Şirketi (KMŞ) evlerinde düzensiz oda eklemelerinin, konutlar arası alanın hava akışını değiştirdiğini ifade etti.
Çağanağa, çalışmasında, KMŞ lojman evlerinin özelliklerini ve Lefke’de günümüz mimarisini nasıl etkilediğini mimari açıdan değerlendirmenin yanı sıra bu evlerin tarihsel gelişimini incelediğini dile getirdi.
