Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Murat Çetinkaya, dünkü 2. Çeyrek Enflasyon Raporu sunumunda enflasyon tarafındaki yukarı yönlü risklerin devam ettiğini belirtirken, merkezin yıl sonu için enflasyon hedefinin de yüzde 14,6 olarak sabit tutulduğunu açıkladı. Uzmanlarsa konuşma gıda ve ithal mallardaki fiyat artışı, iktisadi faaliyetteki yavaşlama, kurdaki oynaklık, petrol fiyatlarındaki artışın risk oluşturduğu vurgulanmasına karşın yıl sonu hedefinin sabit tutulmasını çok anlaşılır bulmadıklarını açıkladı.
Son dönemde kaygı yaratan rezervler konusundaki açıklamalarda ise Çetinkaya, brüt ve uluslararası rezervlere dikkat edilmesi gerektiğini, rezerv yeterliliği kaynakları bakımından son aylarda hiçbir parametrede bozulma söz konusu olmadığını belirtti. Ekonomistlerden gelen rezervlerin mart bilançosundaki boşluğu ve sonrasındaki swap hamlesi ile değişmesi ve detayın olmamasına dair ise Çetinkaya, hesap verilebilirlik ve şeffaflık konusunda en şeffaf merkez bankalarından olduklarını iddia etti.
Bütün bu gelişmelerin KKTC serbest piyasalarına etkisi de olumsuz oldu ve dün Euro 6,7150 TL’den, dolar 5,9800 TL’den, sterlin ise 7,7950 TL’den fiyatlandı.
Dün piyasalarda neler yaşandı?
Zayıflama sinyallerini 2018’in son çeyreğinde gösteren ve aralık periyodunda 50,0 eşiğinin altına inen Çin PMI verileri, martta bir miktar toparlanma göstermesinin ardından nisanda tekrar beklenti altında kaldı. Amerika Birleşik Devletleri (ABD) kanadında bilançolarla ve beklentilerden iyi gelen verilerle yaşanan hisse yükselişler diğer borsalara da yaradı ancak son hafta önce Kore’nin zayıf büyüme verisi, ardından Japonya göstergelerindeki düşüş ve dün Çin’de PMI rakamlarının tekrar gerilemesi ile yükseliş ivmesi hız kaybetti. Küresel borsalarda Asya öncülüğünde yaşanan düşüşte dün Avrupa, olumlu büyüme verisi ile pozitif ayrıştı.
Türkiye içinde ise TCMB’nin 2. Çeyrek Enflasyon Raporu sunumunda yüksek risklere karşın yıl sonu beklentisini değiştirmemesi ve rezervler konusunda ikna edici bir açıklamanın olmaması ile fiyatlama TL negatif oldu. Son haftalarda rezervlere dair tartışmalar, ABD ile uzayan S-400 anlaşmazlığı, İran’dan petrol ithalatına dair belirsizlik, Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) netleşmeyen İstanbul seçimi belirsizliği ve siyasetteki yüksek tansiyon TL’nin gelişen ülke paralarından negatif ayrışmasına neden oldu. Haftaya yükselişle başlayan USD/TRY kuru, dün enflasyon sunumu ile 5,9850’ye yükselmesinin ardından 5,96 yakınında yüzde 0,25 primli fiyatlanıyordu. Doların, dün küresel piyasalarda düşüş yaşamasına karşın kur zayıf TL ile yükselişine devam etti; rupi ve TL ‘en çok değer kaybeden’ gelişen ülke paraları olarak negatif ayrıştı.
Piyasalar rapora odaklanmıştı
Piyasalar, TCMB’nin enflasyon raporunu beklerken, ekonomistler de Çetinkaya’nın dünkü sunumda gerçekçi bir yaklaşımda bulunmasının çok önemli olduğunu uzunca bir zamandır belirtiyor ve bunu da son dönemde hem Merkez Bankası’nın rezervlerine hem TL’ye hem de ekonomiye dair ciddi kaygılar olduğuna ve bu kaygılara karşın ifadelerin daha belirgin ve açık olması gerektiğine bağlıyordu. Özellikle enflasyonu artıran gıda fiyatları ve girdi maliyetlerine karşın merkezin yıl sonu enflasyon hedefini sabit tutması, son Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısındaki şahin ifadeyi çıkarması, buna karşın bunun kısa vadede bir sinyal olarak algılanmaması gerektiğini belirtmesi ise iktisatçılar tarafından ‘oldukça çelişkili’ şeklinde yorumlandı.
Çetinkaya’nın sunumu sırasında yükselişe geçen USD/TRY kuru, geçen hafta gördüğü 5,98 seviyesini aşarak 5,9850’ye çıktı. Kurdaki yükselişin nedeni ise ‘alınan cevapların yapılan hamlelerle çok uyumlu görülememesi’ oldu. Uzmanlar, bu noktada nisan enflasyon verisinin son derece kritik olduğunu ve Merkez’in açıklamalarının ardından enflasyonda yaşanacak yükselişin, bankaya yönelik güven sorununu yeniden tetikleyebileceği uyarısını yaptı
Raporda öne çıkanlar
Çetinkaya’nın dün itibarıyla açıkladığı ve 2019'un ikinci enflasyon raporu olma özelliğini taşıyan sunumda öne çıkan satır başları ise şöyle:
- 2019 Q1'de ekonomideki dengelenmenin devam ettiğini görüyoruz
- Petrol fiyatları tahmini 2019 67.2 dolar, 2020 66.2 dolar oldu
- Gıda fiyatları tahmini 2019'da yüzde 16, 2020'de yüzde 11 belirlendi
- Enflasyonu düşürmeye odaklı sıkı bir para politikası duruşu ve güçlendirilmiş politika koordinasyonu altında enflasyonun kademeli olarak hedeflere yakınsayacağı tahmin edilmekte
- 2019 sonu enflasyon tahmininde gıda fiyatlarındaki güncelleme 0.7 puan yükseltici etki yaptı
- 2020 enflasyon tahminlerimizde gıda fiyatları 0.2 puan, enflasyon ana eğilimindeki düzelme 0.2 puan düşürücü etki yaptı
- Sıkı parasal duruşun enflasyonu en kısa sürede tek haneye düşüreceği bir politikayı esas aldık
- Tahminlerimiz geçen rapora kıyasla ülke risk primindeki artışın telafi edileceğini varsaydı
- Yılın kalanında maliye politikasının iktisadi faaliyetin dengelenme süreciyle uyumlu yürüyeceğini esas aldık
- 2019'daki enflasyondaki düşüşte reel kurun ılımlı değerlenmesine bağlı olarak maliyet baskılarının hafifleyeceği değerlendiriliyor
- Sıkı para politikası duruşu altında 2020 Q2'de enflasyonun tek haneye ineceğini öngörüyoruz
- Önümüzdeki üç yıl için enflasyon tahminimizde önemli bir değişiklik yapmadık
- Gerekirse ilave sıkılaştırma yapılabileceği ifadesindeki değişiklik kısa vadeden ziyade yapısal yaklaşımı yansıtmakta
- Bu rapordaki tahminlerde önceki döneme göre farklılaşma olmaması, parasal sıkılığın sağlanacağı ve sürdürüleceği şeklinde okunmalı
- Para politikasını sıkı tutarak enflasyon üzerindeki etkileri önemli ölçüde telafi edebileceğimizi öngördük
- Enflasyonun öngörülebilir olmasını ve düşüşün planlanan gibi gitmesi için elimizdeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğiz
Direnç ve destek seviyeleri
Gelişmekte olan ülke para birimleri, dolar karşısında genel olarak zayıf kalırken, dün TL performansı diğer para birimlerine paralel olsa da son haftalarda sergilenen negatif performans sonrasında görünümde pek bir değişiklik yok ve kur da 5,92 üzerinde kalma eğiliminde. Uzmanlar, destek için 5,85-5,92; direnç içinse 6,00-6,10 bandını öngörüyor.
