Portakal, limon, mandalin, greyfurt gibi turunçgil kaynakları kışın geldiğinin habercisidirler. Bağışıklığımızı güçlendirmek için var edilmişler desek çok da yalan olmaz…
Çoğu kişi tarafından lezzeti güzel olduğu için tercih edilen narenciye ürünlerin, besleyici özellikleri ve sağlık için üstlendikleri roller de çok fazla…
Turunçgiller her zaman zengin C vitamini içermeleriyle bilinir. Pazar alanlarına gittiğimizde bile ‘portakal ye gribe yakalanma’ gibi sloganları pazar satıcılarından duymaya alışmışızdır. Oysa; zengin C vitamini içeriklerinin yanı sıra karbonhidrat, lif, potasyum, folat, kalsiyum, B grubu vitaminleri, bakır, magnezyum, ve çeşitli fitokimyasal içermesiyle de çalışmalara konu olan turunçgillerin bir diğer özelliği de sodyum ve yağ içermemesidir. Bu sayede sağlıklı beslemeyi hedefleyen kişiler için narenciye ürünlerin beslenme çantalarında yer alması gerekiyor. (1 tenis topu büyüklüğündeki portakal ortalama 60-80 kalori içeriyor.)
Temeli karbonhidrat
Bilinen turunçgiller karbonhidratlardan oluşmuşlardır. Karbonhidrat içeren gıdalarda dikkat etmeniz gereken basit karbonhidrat mı yoksa kompleks karbonhidrat mı içerdiğidir. Şanslıyız ki turunçgiller fruktoz (basit şeker) içermesinin yanı sıra lif kaynağı olarak da iyi seçenekler arasındadır. Turunçgiller nişasta olmayan polisakkaritler içerir. (kompleks karbonhidrat)
Peki nişasta olmayan polisakkaritler ne yapıyor? Mide boşalımını geciktirerek sindirim ve emilimi yavaşlatarak, besinleri tutar, geç acıkmamızı sağlar, ayrıca kan şekeri seviyelerinin yükselmesini de önlemeye yardımcı olur.
C vitamini bombası
C vitamini suda çözünebilme özelliği olan vücutta bağ dokusu yapımında, temel bileşen rolünü üstlenen önemli bir vitamindir. C vitamini sayesinde yeterli miktarda kolajen üretilir ve güçlü tendon, deri, kan damarları, doku ve yara onarımını kazanırız. Diş eti kanamaları, geç yara iyileşmesi, çabuk morarma, dudak çatlaklığınız oluyorsa C vitamini yetersizliğiniz olabilir. Dikkat edin. Ayrıca C vitamini demir emiliminin artışına yol açarak kansızlığı önlemede, stresi yenmede önemli rol üstleniyor. C vitamini tüm bu özellikleriyle savunma sistemimiz olan bağışıklığı koruyor.
C vitamini antioksidan özellik gösteren bir vitamindir. Yani hücre hasarını önler, kanser-kalp damar hastalıkları ve katarakt oluşumu dahil hastalık durumlarının ilerlemesinde önleyici rol üstlenir. Düzenli olarak tüketilen narenciye kaynakları kronik hastalık riskini azaltmada ve bağışıklığın güçlenmesinde primer rol oynarlar.
Günde en az 30-100 Mg/gün C vitamini kaynağı tüketmelisiniz. Besin takviyeleri yerine günde en az porsiyon sebze meyve tüketerek en az 200mg C vitamini tüketimini garantileyebilirsiniz.
Turunçgillerde de folik asit var
Folik asit elzem bir besin öğesi olup işlevi; yeni hücre yapımını ve hücrelerin büyümesini sağlamaktır. Ayrıca kan hücre yapımında da folik asitin rolü vardır. Gebelikte folik asit yetersizliği varsa ölü doğumlar veya bebekte nöral tüp defekti gelişir. Bu sayede hamile kalan bayanlara gebeliğin ilk süresince folik asit takviyesi yapılır ve bu tip olumsuzluklar önlenmiş olur. Şaşırtıcı ama narenciye ürünlerle ilgili yapılan bir araştırmada folik asit tüketimini artırmak için turunçgiller öneriliyor. 225 ml’lik taze sıkılmış portakal suyunda 75 mcg folik asit bulunuyor.
Potasyum
Vücudun elektrolit dengesini korumak için çalışan önemli bir mineral olan potasyum, kas kasılmasında, kan basıncı düzenlenmesinde ve sinir uyarılarının iletiminde rol oynuyor. Narenciye ve meyve suları tüketimini Potasyum alımınızı artırır. 1 orta büyüklükte portakal veya 225 ml’lik portakal suyu tüketmeniz karşılığında 235 mg- 500mg Potasyum almanız garanti.
Yapılan bilimsel araştırmalarda elde edilen sonuçlar bize narenciye ürünleri beslenmemizde asla eksik etmememizi söylüyor. Kardiyovasküler hastalıklarda, kanser araştırmalarında, nöral tüp defektinin önlenmesinde, kansızlık durumlarında, katarakt oluşumunun önlenmesinde, osteoporoz gelişiminin önlenmesinde ve astım tedavisinde narenciye ürünlerinin faydalı biçimde rol üstlendiği yapılan çalışmalarda gösterilmiştir.
Portakalın kabuğundan da yararlanın
Portakal kabuğunda ve taze limon kabuğunda bulunan limonoid ve fitokimyasallar, virüs , mantar ve bakteri üremesine karşıt etki göstererek çalışırlar. Hayvan ve insan üzerinde yapılan araştırmalarda, narenciye ürünlerde bulunan limonoidlerin ağız, deri, akciğer, göğüs, mide, kolon kanseriyle savaşmakta etkili olduğu kanıtlanmıştır.
Gazlı içecekleri tüketmek yerine çocuklarımıza ve kendimize hazırlayacağımız taze sıkılmış portakal-mandalin , limonatalarla bağışıklığımızı güçlendirerek, gazlı içeceklerin zararlı etkilerinden sakınmış olacağız. Hazır limonata suları veya portakal sularını satın almayı düşünüyorsanız, içeriğinde nişasta bazlı sıvı şeker veya yüksek fruktozlu mısır şurubunun olmadığından emin olunuz.
