Kanser Hastalarına Yardım Derneği Bilimsel Danışmanı Temel Onkoloji Uzmanı Mine Çağlar, Kanser Haftası’nın önemine değindi.
Hızlı ve sinsi ilerleyen kanser hastalığının önemli bir hastalık olduğunu kaydeden Çağlar, tedavi şansı ancak hastalık erken tanındığı takdirde mümkün olan kanser hastalığında kişilerin bilgili olması gerektiğini vurguladı.
Kanserin beraberinde getirdiği sağlık sorunlarının yanı sıra, maddi ve manevi yönden uzun süreli ve her yönlü mücadele gerektiren bir hastalık olduğuna işaret eden Çağlar şöyle devam etti:
“Kanser hastalığı, tüm dünyada giderek artış gösteren önemli bir halk sağlığı problemidir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Kanser Araştırmaları Birimi, GLOBOCAN güncellenen verilerine göre dünyada her yıl 14 milyon yeni kanser vakası tespit edilmektedir. Bu rakamın 2030 yılına gelindiğinde her yıl görülmesi beklenen yeni kanser vaka sayısının 21.7 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Yine ayni verilere baktığımız zaman günümüzde 8.8 milyon kişinin de kanser nedeniyle gerçekleşen hastalıktan yaşam kayıpları olarak bildirilmiştir. Bu rakamın 2030 yılına gelindiğinde her yıl kanserden yaşamını kaybeden kişi sayısının ise 8.8 milyon kişiden 13 milyon kişiye çıkacağı öngörülüyor.
Günümüz verilerine baktığımız zaman kanser hastalığından yaşamını kaybeden 8.8 milyon kişiden 4.3 milyon kişinin en sıklıkla 30-69 yaş arasındaki kişilerden oluştuğu bildirilmektedir. İnsan yaşamının en önemli, üretken ve en verimli dönemi olarak bu dönemde önemli oranda yaşam kayıplarının önüne geçilmesinin ve önlenmesine yönelik kanserle mücadelede hastalıktan korunma, erken tanıma ve teşhis, kaliteli tedavi hizmetlerine zamanında erişime yönelik hizmetler önem kazanmaktadır. Yapılan Bilimsel çalışmalar, önümüzdeki yıllarda düşük-orta gelirli ülkelerde kanserden olan yaşam kayıplarının (%80), orta-yüksek gelirli ülkelere (%20) göre daha ciddi oranda artacağı bildirilmektedir.
Kanser tanısı almış hastaların tedavi amaçlı %50 si radyoterapi (ışın tedavisi), %46 sı kemoterapi (ilaç tedavisi) ve %65 i ise kanser hastalığının kontrolü ve tedavisi için cerrahi işlemlere ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle hastalıktan korunma yanında hastalığın erken tanısıyla birlikte, hastalığın tedavisine yönelik hizmetlere zamanında erişim hastalıktan olan yaşam kayıplarının önüne geçilebilmesinde çok önemli rol oynamaktadır.”
“DOĞRU KORUNMA YÖNTEMLERİ İLE 3.7 MİLYON KİŞİNİN HAYATI KORUNABİLMEKTE”
Doğru koruma yöntemleri, erken teşhis ve tarama yöntemleri, kaliteli ve zamanında tedavi yöntemlerine erişim stratejilerinin doğru bir şekilde uygulanması ile yılda 3.7 milyon kişinin hayatının korunabilmekte olduğunu belirten Çağlar, “Bu veriler, kanser hastalığıyla doğru bir mücadelenin önemiyle ilgili çok önemli bir güncel bilgidir. Hedef; yaşam kurtarmak, manevi ve maddi kayıpların önüne geçmektir” dedi.
Çağlar şu bilgileri verdi:
“Bilgimize ulaşan güncel veriler ışığında günümüzde dünyada kadınlar ve erkekler arasında en sıklıkla görülen kanser türleri arasında sırasıyla, Akciğer kanseri (1.82 milyon) (13%), Meme kanseri (1.68 milyon) (11.9%), Kolorektal (Bağırsak) kanserleri (1.36 milyon) (9.7%), Prostat kanseri (1.11 milyon) (7.9%) ve Mide kanseri (951.594) (6.8%) yer almaktadır. Sadece kadınlar arasında en sıklıkla görülen kanser türleri arasında ilk beş sırada Meme kanseri, Bağırsak kanseri, Akciğer kanseri, Rahim Ağzı kanseri ve Mide kanseri yer almaktadır. Sadece erkekler arasında en sıklıkla görülen kanser türleri arasında ise ilk beş sırada Akciğer kanseri, Prostat kanseri, Bağırsak kanseri, Mide kanseri ve Karaciğer kanseri yer almaktadır.
Ayrıca dünyada sağlıklı bir şekilde yaşamlarını devam ettiren 32.5 milyon insanın ise kanser hastalıyla mücadelelerini başarıyla tamamlamış olan kişilerden oluştuğu da ayrıca bildirilmiştir. Günümüz kanser verilerine baktığımız zaman, kanser hastalığına karşı artık evrensel ve bilimsel doğrular ışığında daha sistemli ve daha organize bir mücadeleye ihtiyaç duyulduğu muhakkaktır.”
KORUNULABİLMESİ MÜMKÜN
“Kanser hastalığı, büyük oranda korunulabilmesi mümkün olan, hastalık erken teşhis edilebildiği takdirde tedavi edilebilirlik ve sağlıklı yaşam şansı yüksek olan bir hastalıktır” diyen Çağlar, “Kanser hastalığı tek hücre hastalığıdır. İnsan organizmasındaki herhangi bir organ veya dokudan köken alabilir. Hastalığı oluşturan hücreler temelde vücut hücreleri olmakla birlikte bu hücreleri etkileyen çeşitli etkenler sonucunda hücrelerin ölümsüzleşip (immortal) aşırı üreyerek diğer organ ve dokuları iş göremez hale getirmeleri ile sonuçlanan, kendi vücudumuzun bir anlamda saatli bombası olarak nitelendirilebilecek bir hastalıktır; Kanser hastalığının oluşumunda genetik ve çevresel faktörler önemli rol oynamaktadır” ifadelerini kullandı.
KANSER OLUŞUMU RİSK FAKTÖRLERİ VE BELİRTİLER
Çağlar Kanser oluşumundaki risk faktörleri ve belirtiler konusunda da şu bilgileri verdi:
“Kanser hastalığının oluşumuna birçok risk faktörü neden olabilmektedir. Bu sebepten dolayı kanser hastalığına ‘multifaktöriyel hastalık’ da denilebilmektedir. Kanser hastalığının oluşumunda genel olarak ‘genetik risk faktörleri’ ve ‘çevresel risk faktörleri’ rol oynamaktadır. Genetik risk faktörleri, kanser hastalığının oluşumunda kabaca %20 oranında rol oynayan ve değiştirilmesi mümkün olmayan risk faktörleridir. Çevresel risk faktörleri içerisinde yer alan faktörler (tütün mamülleri kullanımı, sağlıksız beslenme alışkanlıkları, güneş ışınları, hareketsiz yaşam tarzı, obezite, mesleksel maruziyetler, stres faktörleri v.b. gibi …) ise, büyük oranda korunulabilmesi ve değiştirilebilmesi mümkün olabilen faktörlerdir. Özellikle erişkin yaş grubundaki kanser hastalığının oluşumunda rol oynayan bu risk faktörlerinden büyük oranda korunabilmemiz mümkün olabilmektedir. Bilimsel veriler ışığında kanser hastalığının oluşumunda %85-90 oranında etken olan çevresel risk faktörlerinden büyük oranda korunabilmemiz mümkündür. Bu nedenlerden dolayı, kanser hastalığı için büyük oranda önlenebilinir ve erken tanı ile tedavi ve sağlıklı yaşam şansı yeniden kazanılabilinir diyebiliriz.
