Kasaplar Birliği ise bu iddiayı yalanladı ve Kuzey’deki canlı hayvanların Güney’e göre yüzde 40 daha pahalı olduğunu vurguladı
Bahar UYGUR
Hayvan Üreticileri ve Yetiştiriciler Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları Kuzey Kıbrıs’taki et fiyatlarının Güney Kıbrıs’tan daha pahalı olduğunu söyledi ve bunun nedeninin üreticiler değil yüksek karla çalışan satıcılar olduğunu belirtti.
Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak ise bu iddianın doğru olmadığını söyleyerek, Kuzey’de canlı hayvanların Güney Kıbrıs’a göre yüzde 40 daha pahalı olduğunu kaydetti.
HALKIN SESİ’nin sorularını yanıtlayan Hayvan Üreticileri ve Yetiştiricileri Birliği Başkanı Naimoğulları, dövizin yükselmesi ile canlı hayvan fiyatlarında güney ile kuzey arasında bir fark kalmadığını savundu.
Güney Kıbrıs’ta verim dışı kalmış ineklerin fiyatlarının daha ucuz olduğunu belirten Naimoğulları, canlı kuzu ve dana fiyatlarının güney ile aynı olduğunu sözlerine ekledi.
Naimoğulları, ülkemizde marketlerde ve kasaplarda satılan etlerin fiyatlarının daha pahalı olmasının nedenini hem kasapların hem de marketlerin kârlarını yüksek tutmasından dolayı kaynaklandığını belirtti.
Kasapların üreticiden aldığı et fiyatının üzerine yüzde 30 kar koyduğunu ifade eden Naimoğulları, marketlerin bu fiyatın üzerine daha da koyduğunu ve bu sebeple tüketicinin pahalı et yediğini söyledi.
Avrupa’da üreticiden alınan fiyatın üstüne yüzde 2.5 katından fazla fiyat koyamadıklarını dile getiren Naimoğulları, Kuzey Kıbrıs’ta kimsenin bu fiyatları denetleyemediğini söyledi.
Fiyatların yüksek olmasının üreticinin suçu olmadığını ifade eden Naimoğulları, kasap ve marketlerin, halkın güneyden alışveriş yapmaya gitmesini engellemek için karlarını biraz düşürmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
AKBIÇAK: “CANLI HAYVAN FİYATLARINDA GÜNEY KIBRIS’TAN YÜZDE 40 DAHA PAHALIYIZ”
Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak ise, KKTC’de canlı hayvan fiyatlarının Güney Kıbrıs’a göre yüzde 40 daha fazla olduğunu söyledi. Akbıçak, “Hayvancılar Birliği Başkanı Mustafa Naimoğulları canlı hayvan fiyatlarının kuzey ile güney arasında aynı olduğunu söylüyorsa yalan söyler, eğer aynı olsaydı kaçakçılığın olması imkansızdı” dedi.
Halil Akbıçak etin KKTC’de neden daha pahalı olduğunun sebeplerini ve etin ucuzlaması için neler yapılması gerektiğini anlattı. Akbıçak sözlerine şöyle devam etti:
“Etin kuzeyde daha pahalı olmasının nedeni, girdi maliyetlerinin yüksek olmasından kaynaklanıyor. Onlarda hayvancıya devlet destekleri daha yüksek. Hem AB’den destek alıyorlar, hem kendi devletlerinden. Mustafa Bey bu sebepleri ortaya koymalı. Kasapları suçlamak yanlış bir tutumdur. Hayvancı, sütçü, kasap bir zincirdir. Bu şekilde talihsiz açıklamalar yapmamalı” dedi.
Akbıçak, “Güney Kıbrıs’ın ucuz et satabilmesinin bir artısı da Avrupa’dan kotalı olarak ucuz et alabiliyorlar. Avrupa’da et daha ucuz bunu herkes biliyor. Üçüncü sebep de Güney Kıbrıs’ta domuz etinin alternatif olması. Domuz eti ucuz ve tüketimi fazla. Bu yüzden kuzuya rağbet az. Rağbet olmadığı için de ucuz” diye konuştu.
“KAÇAK ET GETİREN KASAPLAR KAPATILMALI”
Kasaplar Birliği Başkanı Halil Akbıçak Güney Kıbrıs’tan gelen kaçak etlerin yenmemesi gereken ürünler olduğunu söyledi. Akbıçak, Güney Kıbrıs’tan, Kuzey Kıbrıs’a özellikle kaçak gelen büyükbaş etin tamamen damızlık dışı verimliliğini yitirmiş veya brusellalı inekler olduğunu iddia etti. Güney Kıbrıs’ta bu etlerin iç piyasaya sürülmesinin yasak olduğunu belirten Akbıçak, bu etlerin salam sosis olmak için fabrikalara gönderildiğini ifade etti.
Fabrikalar da bu etleri aldıkları fiyatın üstüne biraz koyarak bizim tarafa veriyor” diyen Halil Akbıçak, “Yeşil Hat Tüzüğüne göre et ve et ürünleri, süt ve süt ürünlerinin girişi ve çıkışı her iki taraf için de yasaktır. Her geçirilen kilo et kaçak olarak nitelendirilir” şeklinde konuştu.
Akbıçak sözlerine şöyle devam etti:
“Fakat bir ticari tarafı var bir de bireysel tarafı var. Etin ucuzluğundan insanların Güney Kıbrıs’tan evlerine almış olduğu etle tonlarca eti geçiren aynı kefeye konulamaz. Tonlarca eti geçirenler bu etleri hem sağlıksız koşullarda kuzeye geçiriyorlar hem de iç piyasada haksız rekabet oluşturuyorlar. Her hafta bu insanlar yakalanmalarına rağmen hiçbir yaptırım olmadığı için bu insanlar bu etleri her hafta geçirmektedir. Burada özellikle Mustafa Naimoğulları’na ve Tarım Bakanlığına büyük iş düşmektedir. Bu cezaların ciddi şekilde arttırılması için gerekirse iş yeri kapatılmasına kadar caydırıcı cezalar oluşturulmalıdır.”
TEK ÇÖZÜM İTHAL ET
Akbıçak,ithal ete iç piyasadaki kesim rakamlarının yüzde 50’si oranında izin verilmesi halinde hem kaçakçılığın önüne geçilmiş olacağını hem de iç piyasada haksız rekabet ortadan kaldırılıp vatandaşa sağlıklı kurallarına uygun olarak Avrupa’dan ucuz et tüm kasaplar tarafından sunulmuş olacağını böylelikle iki büyük sorunun ortadan kaldırılabileceğini savundu.
Akbıçak, “2009-2010 yıllarında bu uygulama gerçekleştirilmiş yüzde 100 kaçak etin önüne geçilmiş kasaplar da çok kaliteli eti sunma imkanı bulmuştu. Daha sonra bu uygulama bilmediğimiz bir sebeple kaldırıldı.Yine aynı uygulama gündeme gelirse et kaçakçılığı önlenecek, iç piyasada yerli ürünler desteklenecek, kaliteli ve ucuz et halka sunulacak. Tercihe göre de insanlar istediği eti alabilecek” dedi.
Kasaplarda et fiyatları
Kuzu but (şişlik-pirzola): 40 TL
Kuzu kol-boyun: 38 TL
Kuzu döş: 30 TL
Kuzu ciğeri tanesi ortalama 1.5 kg: 30 TL
Dana eti tamamen yağsız lop et: 36 TL
Az yağlı kıyma 26 TL
Biftek 36 TL
Bonfile 70 TL
Koyun eti: 24 TL
Koyun kıyması 28 TL
Marketlerde et fiyatları:
Kuzu şiş 53.90 TL
Pirzola: 39.90 TL
Dana biftek: 40.90 TL
Kuzu döş: 26.90 TL
Kuzu kol: 38.90 TL
Kuzu but: 38.90 TL
Kuzu gerdan: 36.90 TL
Yağlı kıyma: 19.90 TL
Nevzat Demirci
“Etin yanına yanaştığımız yok. Marketler de fiyatlar daha düşük kasaplara göre. Asgari ücretliye göre pahalı et fiyatları. Ama üreticilerde gerçek hakkını alamıyor.”
Mehmet Temel
“Emekli öğretmenim ve bütçemize göre sağlıklı beslenmek adına et tüketmeye çalışıyoruz. Ancak asgari ücretlinin sofrasına kırmızı etin girmesi hayal gibi görünüyor. Genelde insanlar daha uygun olduğu için kıymaya yöneliyor. Girdi maliyetlerinin yüksek olmasından dolayı et fiyatları da yüksek. Maliyetlerin düşmesi için piyasa denetimleri daha sık yapılmalı. Gıda denetim yasası çıkmalı. Hayvancı her gün farklı bir fiyattan yem alıyor. Fiyatlar her geçen gün artıyor. Üretici artık üretimden çekiliyor. Bu sefer piyasada hayvan bulmakta zorlanıyorlar, bu da fiyatı artırıyor.”
