Birkaç yıl önce ortaya çıktığından itibaren dünya genelinde pek çok intihar vakasıyla ilişkilendirilen Mavi Balina oyunu, Türkiye’den de 142 gencin hayatını kaybetmesiyle anılıyordu.
Geçtiğimiz günlerde Adana’da intihar eden 13 yaşındaki çocuğun da Mavi Balina oyununun kurbanı olduğunun anlaşılması, dijital dünyanın çocuklar için ne kadar tehlikeli olabileceğini bir kez daha gözler önüne serdi.
"Blue Whale Challenge" adıyla da bilinen oyun. Aslında tam olarak oyun olmayan bizim "İnternet oyunu" dediğimiz Blue Whale Oyunu'nun pek çok ülkede olduğu iddia edilmektedir. Bilinenlere göre yöneticiler, oyunu oynayan oyunculara 50 günden oluşacan her gün bir görev veriyor. En son verilen meydan okuma görevi ise oyuncunun intihar etmesini istiyor.
Adım adım intihara sürüklüyor
Çocukları intihara teşvik eden Mavi Balina oyunu, 50 gün boyunca bir mesajlaşma programı aracılığıyla bağlantılar yollayarak oyunculardan 50 talimatı yerine getirmesini istiyor. İddialara göre ilk olarak kullanıcıların kişisel bilgilerini ele geçiren oyun yöneticileri, bu bilgilerle şantaj yaparak oyunun bırakılmasını engelliyor. Korku dolu görevlerle çocukların psikolojisini adım adım bozan Mavi Balina, son aşamaya gelenlerden intihar etmelerini istiyor.
Oyun nasıl oynanıyor?
Bu oyuna bir şekilde katılan kişilerden, çoğu şiddet içeren 50 talimatı yerine getirmesi isteniyor.
50 günlük bir süreyi kapsayan bu komutlar arasında derin olmayacak şekliyle kol ve bacakların kesilmesi, belirli bir süre boyunca kimse ile görüşülmemesi, yüksek sesli olarak müzik dinlenilmesi gibi aşamalar yer alıyor.
50. günün sonunda ise kişiye son aşama olan "yüksekten atlayarak ya da kendini asarak" intihar etme komutu veriliyor.
"Mavi Balina" adlı oyunda yönetici konumunda olan kişilerin, kişisel bilgilerini ele geçirdikleri kurbanlarına şantaj da yaptığı bu şekilde oyunda kalmaya zorladıkları ifade ediliyor.
Hindistan'ın güney doğusundaki Karaikal şehrinde yaşayan 22 yaşındaki Alexander isimli bir kişi de, intihar oyunundan kardeşinin durumdan haberdar olarak polise haber vermesi ile kurtuldu.
22 yaşındaki genç adam, Mavi Balina oyunu ile WhatsApp mesajlaşma programı üzerinden kendisine yollanan bir link aracılığı ile tanıştığını açıklayarak şunları söyledi:
"Mavi Balina telefona indirilen bir uygulama değil. Oyun, link aracılığı ile kişilerin bir yönetici tarafından yönlendirilmesi ile oynanıyor. Yönetici tarafından verilen görevlerin, gece yarısından sonra saat 02:00'da gerçekleştirilmesi isteniyor. İlk birkaç gün kişisel bilgilerin ve fotoğrafların paylaşılmasından oluşuyor ve bunlar yönetici tarafından toplanıyor.
Alexander, 50 aşamadan oluşan sürecin en ünlü görevlerinden birini yerine getirdiğini de anlatıyor:
"Akkaraivattam mezarlığına da gece yarısı gibi gittim ve burada bir selfie çekerek sosyal medyada bu fotoğrafı paylaştım. Her gün yalnız başıma korku filmleri izlemek zorundaydım ki bunun da amacı kurbanların korku içinde yaşamasını sağlamaktı
"Bu tam anlamıyla bir sanal ölüm tuzağı... Çok acı verici bir tecrübe. Oyuna katıldıktan sonra insanlarla konuşmayı bıraktım ve odama kapandım. Oyundan çıkmak istesem de başaramadım."
Belçika'dan yeni düzenleme: 'İntihara teşvik ağır suç'
Dünya çapında çok sayıda gencin intihar etmesine neden olduğu belirtilen "Mavi Balina" adlı oyun, Belçika'da artık ağır suç kapsamına alındı. Yeni ceza yasasına göre, ülkede artık intihara teşvik suç sayılacak. Mavi Balina oyunu ve benzeri şekilde ölüme sebep olanlar ağır şekilde cezalandırılacak.
Belçika'da 1867 yılında yürülüğe giren ceza yasası, artık günün koşullarına uymadığı gerekçesiyle değiştirildi. Tecavüz ve cinsel şiddet suçlarının cezası ağırlaştırılırken, 16 olan cinsel ilişki rıza yaşı 14'e düşürüldü.
Bunların arasında en dikkat çekeni, "İntihar oyunu" olarak bilinen "Mavi Balina" (Blue Whale Challenge) adlı oyunla ilgili madde oldu.
Uluslararası Polis Örgütü'nün (İnterpol),Belçika'da 18 gencin Mavi Balina oynadığını tespit ederek resmi makamları uyarması ve Belçika Savcılığı'nın da geçen yıl yaptığı uyarının ardından ceza yasasında değişikliğe gidildi.
Yeni yasa ile Mavi Balina oyunu ve benzeri şekilde kişilerin ölümüne sebep olanlar ağır şekilde cezalandırılacak olsa da; savcılık hala polise, ebeveynlere ve okullara bu oyun konusunda dikkatli olmaları çağrısında bulundu.
Dünya çapında gençler arasında intihar vakalarıyla ilişkilendirilmesinin ardından, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF),Mavi Balina oyunundan çocukların nasıl korunacağına yönelik tavsiyeler yayımladı.
UNICEF'in ebeveynlerin çocuklarını Mavi Balina intihar oyunundan nasıl koruyabileceğine ilişkin 11 tavsiyesi şöyle:
Bir konu hakkında doğru bilgi sahibi olmak çok önemli. Basında çıkan haberlerde bu oyunun son zamanlardaki intihar vakalarıyla ilişkili olup olmadığı kanıtlarıyla açıkça belirtilmiyor. Çocuğunuz muhtemelen Mavi Balina oyununu basının bu konuyu yoğun bir şekilde işlemesi nedeniyle biliyordur. Yine de, bu konu hakkındaki belirsizlik nedeniyle, çocukları bilgilendirmek ve herhangi bir talihsiz olaydan kaçınmak için onlarla etkileşimde kalmak gerek.
Çocuğunuzun internet yaşına uygun sitelere girdiğinden ve etik olmayan davranışları ya da şiddeti özendiren sitelere erişmediğinden emin olun.
Çocuğunuzun internete erişiminin aileyle paylaşılan ortak alandaki bir bilgisayar üzerinden olmasını sağlayın.
Çocuğuınuzla daha sık konuşun. İnternet dünyasını birlikte keşfedin ve internet üzerinden uygun davranışların sergilendiği aktivitelerde birlikte yer alın.
Çocuğunuzun kullandığı bütün elektronik aletlerde ebeveyn koruma sisteminin açık olduğundan emin olun. Ekrana bakarak geçirdiği zamanı ve faaliyetlerini gözlemleyin.
Çocuğunuza rol modeli olun. Kendiniz de internet aracılığıyla yaptığınız aktivitelerin farkında olun.
Diğer ebeveynlerle konuşun, endişeleriniz varsa paylaşın ve çocuklarınıza yardımcı olabilmek için en iyi yöntemi birlikte bulmaya çalışın.
İnternette yayılan yeni akımlar hakkında bilgi sahibi olun.
Çocuğunuz davranışlarını yakından gözlemleyin. Ruh halinde değişiklik, iletişimde azalma, çalışma isteksizliği ve notlarda düşüş gibi beklenmedik değişimler konusunda tetikte olun. Eğer bu tür değişimler farkederseniz, internet üzerindeki faaliyetlerini yakından izleyin, okul yetkilileriyle konuşun ya da bir psikoloğa danışın.
Eğer çocuğunuzun Mavi Balina oyununu oynadığını fark ederseniz, hemen bütün elektronik aletlerden internete erişimini kesin.
Yaşadığınız yerdeki polis yetkililerine haber verin ve bir sonraki önlemleri almak için onların tavsiyelerine başvurun.
Kurbanlarını 'biyolojik atıklar' olarak tanımlamıştı
Oyunun kurucusu 22 yaşındaki Philipp Budeikin, Rusya'da çıkarıldığı mahkeme tarafından 3 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ancak en az 15 intihar vakası ile ilişkilendirilen Budeikin'e verilen bu ceza Rus kamuoyunda tartışma yarattı.
2016 yılı Kasım ayında tutuklanan, Budeikin, duruşmalardan birinde, toplumda temizlik yaptığını söyleyerek, kurbanlarını "biyolojik atıklar" olarak tanımlamıştı.
