4 Yaşına Kadar Normal

Uzmanlar 4 yaşına kadar çocuklarda parmak emmenin olağan görülen bir durum olduğu konusunda hemfikirler. Aslında bebekler 1.5 yaşına kadar dünyayı ağzı ile tanıyor. Bebek ağzından haz aldığı için emme psikolojik bir doyum da sağlar. Diş çıkarma sırasında diş etleri ve çenesi kaşınan çocuklar da parmaklarını emer. Yani emme davranışı sadece beslenmeyle ilgili değildir, aynı zamanda psikolojik olarak da çocuğun doyumunu sağlar. Bu nedenle 1 yaş civarı çocukların hemen hemen yarısı parmaklarını emer. 18. ayda parmak emme sıklaşır ve 3-4 yaşına kadar da normal kabul edilir. Parmak emme davranışının bir rahatlama ve gevşeme yöntemi olduğunun unutulmaması ve verdiği haz nedeniyle alışkanlık haline gelebileceği göz önünde bulundurularak çocuğu bu davranışı bırakmaya zorlamak yerine sabrederek ve çocuğa saygı göstererek olumlu bir tutum sergilemek parmak emmenin giderek azalmasına neden olacaktır.

İnatlaşmak Sakıncalı

9. aydan itibaren uykuyla parmak emme arasında yakın bir ilişkinin olduğu görülür. Uykusu gelen bebeğin parmağını ağzına almaya başladığı gözlemlenir. Rituel haline gelen bu alışkanlık aylarca sürer. Çocuğu parmak emmeden vazgeçirmek üzere yapılan çabalar, 3 yaşına kadar olumlu sonuç vermez ve çocuk tarafından dirençle karşılanır. Bu dönemde çocukla inatlaşmamak gelecek dönem açısından oldukça önemlidir.

Başka Problemler Doğurabilir

Uzmanlar parmak emen çocukların uyarılmaması cezalandırılmaması, utandırılmaması ve eleştirilmemesi gerektiği konusunda hemfikirler. “Elini ağzından çek”, “Koca çocuk oldun” “Bir daha görmemeyim” gibi söylemler, ele vurma, eli sarma gibi davranışlarda bulunmak, devamlı uyarmak ve baskı uygulamak çocuğun bu davranışı daha fazla tekrarlamasına sebep olabilir ve gene uzmanlara göre bu başka sorunların ortaya çıkmasını da neden olabilir.

Çocuklar neden parmak emer

*Dediğimiz gibi çocukların çoğu anne karnında parmak emmeye başlar. Bu sahip oldukları en güçlü reflekstir. Ayrıca dış çıkarma, uykuya geçme, gevşeme, utanma sıkılma gibi durumlarda kendilerini rahatlatmak için parmak emerler.
*Ani bir korku, üzüntü veya sevdiği birini kaybetmek çocukta parmak emme alışkanlığını tetikleyebilir.
*Üzerine gelen kardeş çocuğun kaybettiğini düşündüğü ilgiyi kazanması için baş vurduğu bir yol olabilir.
*Aile içindeki huzursuzluk da çocuğun parmak emmesine neden olabilir.
*Bebeklik döneminde memeden erken kesilen bebek, biberon veya yalancı meme kullanılmaması sonucu emme güdüsü tatmin olmadığından dolayı parmağını emebilir.

Diş Sağlığına zararı

Çocuklarda parmak emme 3-4 yaşına kadar normal karşılanırken bu yaştan sonra henüz gelişmekte olan kas ve kemik yapıları üzerine basınç uygulayarak dişlerin yer değiştirmesine yol açıyor. Parmak emme alışkanlığı uzun süre devam ettiğinde açık kapanış denilen, üst ön dişlerin alt ön dişleri yeterince örtmediği durum ortaya çıkıyor.
Diş hekimleri daimi ve süt dişlerinin ağızda beraber bulunduğu dönemde, bu alışkanlık terk edilirse, ortaya çıkan bozuklukların kendiliğinden düzelebileceğini söylüyorlar. Eğer bu dönem öncesinde parmak emme terk edilmezse ağız ve damak bölgesindeki bozukluklar kalıcı hale gelir ve düzelme ancak ortodontik tedavi ile sağlanabiliyor. Hatta erken dönemde tedavi uygulanmazsa, çene ilişkilerinin düzeltilmesi için erişkin yaşta cerrahi işlem dahi gerekebiliyor.

PARMAK EMME ALIŞKANLIĞINI ÖNLEME YOLLARI

Emzik Verin

Yapılan araştırmalara göre parmak emen çocuklara emzik verilmesi en doğru davranış. Emzik emmek parmak emmeye göre daha kolay bırakılabilir. Yine araştırmalar gösteriyor ki emzik emenler parmak emenlere oranla daha az diş sağlığı problemi yaşıyor. Bu da demek oluyor ki emzik emmek daha erken yaşlarda bırakılabiliyor. Aslında parmak her zaman yanınızda olduğundan emziğe ulaşmak parmağa ulaşmaktan daha zor olabileceğinden emzik kullanma alışkanlığı aslında uzmanlar tarafından önerilebiliyor.

Sabırlı olun:

Beklemek anne baba için zor olsa da sabretmek bu işin sırrı. Bu konuda ısrar etmek ve baskı yapmak çocuğun ilgisini bu konuya odaklamak olur. İnatlaşmak yerine sabırla bu dönemin geçmesini bekleyin.
Rahatlatın: Okul çağına gelmesine rağmen halen parmak emen çocukları cezalandırmak, suçlamak güven duygusunu zedeler. Bu nedenle çocuğu rahatlatmak ve onunla açık konuşmak doğru davranış olacaktır. Ayrıca bu konu üzerine fazlaca gitmek çocuklarda tik oluşmasına hatta kekemeliğe kadar giden başka sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir.
Kararı ona bırakın: Çocuğun değişime hazır olduğu zamanı tespit edin. Doğum günleri özel günler bu dönemle için uygun olabilir. Ona parmak emmenin sakıncalarını anlatın ve kararı ona bırakın.

Uygun dinlenme, oyun oynama ve meşgul olacağı değişik faaliyetler ile parmak emmesini unutturun.
Takip edin: Bebeklik yıllarında parmak emmek ne kadar doğal karşılanırsa karşılansın ilerili yıllara taşınan bu alışkanlık için çocukları takip etmekte fayda var. Çocukluk döneminde devam eden bu davranışın hangi durumlarda tekrar ettiğine bakılmalı çocuk tekrarlanan davranışı için konuşturulmalı, gerekirse bir uzmandan yardım alınmalı.

Küçük yasaklar, küçük ödüllendirmeler: Onun u davranışını kısıtlayabilirsiniz. Önce sadece evde parmak emmesine izin verebilir, bunun için küçük bir ödül koyabilirsiniz. Bir süre sonra evdeki özgürlüğü kısıtlayıp sadece mutfak, sadece odası gibi belli bir bölümde yapmasına izin verebilirsiniz. Onun parmak emmeye yöneldiğinde ilgisini çekecek şeylerle dikkatini dağıtabilirsiniz. (küçük atıştırmalılar, beraber aktiviteler gibi) Yine sabırlı olun yavaş ve kademe kademe ilerleyin.
Uyumaya parmak ağzında devam etmesin: Bebeğiniz uykuya geçtikten sonra parmağını ağzından çekin. Parmak ağzında uykuya devam eden çocuklarda bu alışkanlık iyice yer edebilir.
 

Anne baba işbirliği:

Bu konunun üstesinden gelmek sadece annenin görevi değildir. Anne baba bu konuda ortak hareket etmeli bu durumun üstesinden birlikte gelmelidir.