KTÖS ve KTOEÖS işbirliği ile “Kıbrıs Cumhuriyeti Vatandaşlık Sorunları” konulu bilgilendirme semineri Lefkoşa AKM’de yapıldı.
Kamuoyunda “karma evlilik” olarak bilinen, Kıbrıslı Türklerle Türkiye veya farklı bir ülke vatandaşı ile yapılan evliliklerinden doğan, ancak Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığı alma konusunda ayrımcılığa maruz kalan ve mağduriyet yaşayan vatandaşlar katıldı. Dün akşam düzenlenen seminerde bu konuda açılacak olan davalar ve izlenecek yasal süreçle ilgili bilgi verildi ve söz konusu mağduriyetlerin Kıbrıs Cumhuriyeti’ndeki yasalardan kaynaklandığı bildirildi.
Çok sayıda kişinin katıldığı toplantıda salon hınca hınç doldu. İlginin oldukça yoğun olduğu seminerde, adım atacak yer kalmadı. Yoğunluk nedeniyle bilgilendirme semineri iki oturumda yapıldı.
Katılımcılar, seminerden önce ‘Kıbrıs Cumhuriyeti Vatandaşlıkları Bilgi Formu’nu doldurdu, mağduriyetlerinin ne olduğunu yazdı. Seminere katılamayan vatandaşlar KTÖS ve KTOEÖS Lefkoşa lokallerinde ve ayrıca Kıbrıs Türk Öğretmenler Kooperatifi LTD’nin Mağusa, Girne, Mehmetçik ve Güzelyurt şubelerinde forumları doldurabilirler.
Seminere katılanlara, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığı alabilmeleri için yasalar üzerinde bir değerlendirme yapıldı. Bilgilendirme seminerinde KISA’nın insan hakları avukatı Nicoletta Charalambidou ve avukat Murat Hakkı sunum gerçekleştirdi ve sıkça sorulan sorulara cevap verdi.
Seminerde, toplu davaların açılmasıyla konunun gündemde kalmasını sağlamak için bir dizi eylem programının da belirleneceği kaydedildi.
Toplantıda söz konusu durum nedeniyle konuşma yapan KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil, toplantı öncesi doldurulan belgelerin amacının analiz etme ve gruplaştırma için olduğunu kaydetti. Elcil şöyle konuştu:
“KTÖS ve KTOEÖS olarak bir inisiyatif alarak bu akşamki toplantıyı gerçekleştiriyoruz. Yola çıkış amacımız ülkemizde var olan bir mağduriyeti gidermektir. Bu mağduriyeti sizler yaratmadınız. Bu mağduriyet ülkemizin içinde bulunduğu siyasi durumun sonucunda ortaya çıktı. Yola çıkarken öncelikle bizim kendi üyelerimiz arasındaki mağdur arkadaşlarımız vardı. Gördük ki bu olay sadece bizim üyelerimizi ilgilendirmiyor. Ülkede ciddi anlamda bir mağduriyet var. Bu mağduriyet de bireyler çıkışlarla engellenmeye çalışılıyor. Maalesef bireyler girişimlerle bir yere varmak mümkün değil çünkü sorunun karşısında olan esas temel sıkıntı siyasi ve bu siyasetin yarattığı hukuk sistemidir. Bunları değiştirmedikçe maalesef bu mağduriyeti değiştirmek çok zor. Mağduriyetlerin giderilmesi için topluca mücadele etmek temel hedefimiz. Sorunları kategorize edecek olursak, 1920’li 1930’lu yıllarda Kıbrıslı Türklerin Türkiye’ye gidenlerin çocuklarının uğradığı sorunlar, 1930’lu yıllarda Filistin’e evlenip giden Kıbrıslı Türk kadınların 1948’deki İsrail’deki savaştan sonra Kıbrıs’a dönmeleri ile beraber onların çocuklarının, torunlarının yaşadığı sorunlar, 1960 yılından sonra Türkiye ve diğer ülkelerde evlenip ülkemize gelen ve burada yaşayan bir türlü vatandaş olamayan insanlarımız var. 1974 sonrası Türkiye’den tarımsal iş gücü olarak getirilip daha sonra ülkemize yerleştirilen insanlarla evlenen insanlar ve aileler var. Özetle bu akşam konunun yasal boyutuna ineceğiz ve sizlere bilgiler vereceğiz.”
Elcil, karma evliliklerden doğan vatandaşlık sorununun görüşme masasına getirilmesini ve bu sorunun çözümü için güven yaratıcı önlemler paketi içerisine dahil edilmesi gerektiğini ifade etti.
ELCİL: CİDDİ ANLAMDA BİR MAĞDURİYET VAR
Seminerde konuşan KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil, KTÖS ve KTOEÖS olarak yola çıkış amaçlarının ülkede var olan bir mağduriyeti gidermek olduğunu söyledi.
Bu mağduriyetin ülkemizin içinde bulunduğu siyasi durumun sonucu ortaya çıktığını belirten Elcil, “Kendi üyelerimiz arasında mağdur olan arkadaşlarımız vardı. Yola öyle çıktık. Gördük ki bu olay sadece bizim üyelerimizi ilgilendirmiyor. Ülkede ciddi anlamda bir mağduriyet söz konusu” dedi.
Birçok kişinin bu konuda Güney’e giderek başvuruda bulunduğunu, kimisinin başvurusunun kabul edildiğini, kimisinin ise kabul edilmediğini kaydeden Elcil, bunun gibi birçok mağduriyetin olduğunu söyledi.
Elcil, “Bu mağduriyetlerin giderilmesi için topluca mücadele etmek temel hedefimiz olduğu için bir araya geldik. Bugüne kadar siyasilerin ele alması gereken bu konuda, her iki öğretmen sendikası olarak üzerimize düşeni yapmaktan çekinmeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
Elcil, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu mağduriyet çok çeşitli… Eminim ki herkesin faklı bir sıkıntısı var ama herkesin ortak noktada buluştuğu sorunlar da var. Bunları ortaya çıkarmak için bir belge dağıttık. Bu belgelerin bize ulaştırılması önemlidir. Üzerine yazılan bilgileri analiz edip gruplayacağız. Mağduriyetin ne yönde olduğuyla ilgili bir düzenleme yapacağız. Bu konuda atılacak adımların çeşitli boyutları var. Bunlardan ilki hukuksal boyutu… Bu, çok uzun süreli bir süreçtir.
Sorunun siyasi olduğunu ifade eden Elcil, “Siyasi sorunun, siyasi karşılık görmemesi gerekiyor” ifadelerini kullandı, bunun için ne gerekirse, eylemsel boyutu da dahil yapılması gerektiğini söyledi.
Elcil, “Bunları listeleyip bireysel çıkışların dışında bizim de kendi çıkışlarınızı yaratmak zorunluluğumuz vardır. Biz bu konuda kararlıyız. Beraber mücadele ederek bu kavgayı kazanacağız” dedi.
KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil sendikaya yaklaşık bin kişinin başvurduğunu söyledi, bu konuda mücadelenin toplu müracaatlar ve dava süreci gerektirdiğine işaret etti.
Bine yakın başvuru, bu başvurunun artacağını düşünüyoruz, insan haklarına aykırı durum…
KTÖS Genel Sekreteri Şener Elcil, sendikaya yaklaşık bin kişinin başvurduğunu söyledi, Kıbrıs’ın güneyinden aldıkları bilgiye göre 17500 bin karma evlilik olduğunu ifade etti.
Bu konuda mücadelenin toplu müracaatlar ve dava süreci gerektirdiğine işaret eden Elcil, konuyu uluslararası boyuta taşıdıklarını Avrupa Birliği (AB) nezdinde de girişim yaptıklarını kaydetti.
Elcil, uzun yıllardır devam eden sorunun çok boyutlu ve insan haklarına aykırı olduğunu da vurguladı.
5-6 yıl önce söz konusu durum nedeniyle mağduriyet yaşayan üyelerine yönelik adım attıklarını, dava süreci başlattıklarını hatırlatan Elcil, bu çalışmanın sonuçsuz kaldığını, bir kişinin de dava kaybettiğini aktardı.
Elcil, “1975’te Kıbrıs’ın kuzeyine gelen bir kişi şu an 43 yaşında… Belki de çocuğu olmuştur. Giderek artıyor sayı… İçinden çıkılmaz bir hal alıyor” diyerek, “Yaşanan mağduriyeti fırsata dönüştüren ‘mafyalar’ türedi, sorunu çözeceğini söyleyerek bazı kesimlerden para alıyorlar” şeklinde konuştu.
AVUKAT MURAT HAKKI: GEREKİRSE AİHM’E GİDECEĞİZ
Hukuki süreci yürütecek olan Avukat Murat Hakkı ise farklı kategoride olup, benzer sorunu yaşayan binlerce kişi olduğunu söyledi, mağdur olan kişilerin Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olması için önce İçişleri Bakanlığı ve ilgili mercilere toplu başvuru yapılacağını, ardından da toplu dava sürecinin yaşanacağını açıkladı.
Hakkı, özellikle babası TC uyruklu olan çocukların Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olması için yaptığı başvuruların engelle karşılaştığı veya geciktirildiğine yönelik bilgiler olduğunu belirtti.
Yasal mevzuata göre annesi veya babası Kıbrıslı olan çocukların Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olma hakkı olduğuna vurgu yapan Avukat Hakkı, bu yönde hiçbir engel olmadığını dile getirdi.
Hakkı, 1960 Yasası’nda ‘dilekçe hakkını’ düzenleyen 29. maddesine göre; yapılan başvurulara 30 gün içinde yazılı bir şekilde gerekçeli cevap verilmesi gerektiği, aksi halde gecikmeden dolayı idari ihmal davası açabileceklerine işaret etti.
Söz konusu başvuruya olumsuz cevap gelmesi halinde ise ‘kanunsuzluk’ prensibi üzerinden ayrı bir dava açılacağını açıklayan Hakkı, “Mevzuat açıktır. Bir Kıbrıslı Rum ile Ukraynalı evlendiğinde sıkıntı yaşanmıyor. Aynı durum burada da geçerli olmalıdır” dedi.
Avukat Hakkı, yaşanan mağduriyetin uluslararası teamüllülere aykırı olduğuna da dikkat çekerek, konunun gerekirse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne de taşınacağını açıkladı.
Kıbrıs’ın kuzeyinde karma evliliklerden doğan ve uzun yıllardır Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşlığı alamayan binlerce kişi, hukuki süreç hazırlığında…
Kıbrıs Cumhuriyeti kimliği taşımayan ve çoğunluğu Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kişilerle yapılan evliliklerde yaşanan sıkıntı “ayrımcılık” tartışmalarını da beraberinde getiriyor.
Karma evliliklerle birlikte Türkiye’den gelen ailelerin Kıbrıs’ta da doğan çocukları ve onların çocuklarına dahi “Kıbrıs Cumhuriyeti” kimliği verilmiyor. Kıbrıslı Rumlar makamlar ise bu durumu “yasal olmayan limanlardan adaya giriş” gibi iddialarla “Kıbrıs sorunu”na bağlıyor.
Yasal mevzuatta olmasına rağmen, Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olamayan kişilerle ilgili Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası’nın (KTÖS) girişimi ile ilk etapta Kıbrıs’ın güneyindeki İçişleri Bakanlığı ve yetkili mercilere toplu başvuru yapılacak, sonrasında da toplu dava süreci başlayacak.
Yargı sürecini yürütecek ekipte Kıbrıslı Türk hukukçular dışında, Kıbrıs’ın güneyinden de avukatlar bulunuyor.
ORTAK GİRİŞİM
Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı olamayan kişilerle ilgili Kıbrıs Türk Öğretmenler Sendikası ve Kıbrıs Türk Orta Eğitim Öğretmen Sendikası’nın girişimi ile ilk etapta Kıbrıs’ın güneyindeki İçişleri Bakanlığı’na toplu başvuru yapılacak, sonrasında da toplu dava süreci başlayacak.
“Seminere katılamayan vatandaşlar KTÖS ve KTOEÖS Lefkoşa lokallerinde ve ayrıca Kıbrıs Türk Öğretmenler Kooperatifi LTD’nin Mağusa, Girne, Mehmetçik ve Güzelyurt şubelerinde forumları doldurabilirler.”
