Eşdeğer Mal Hak Sahipleri Derneği, “eşdeğer haklarının verilmesini sağlamadığı, usulsüz bir takım uygulamaları sürdürdüğü” gerekçesiyle hükümet aleyhine hukuki süreç başlatacağını duyurdu.
Eşdeğer Mal Hak Sahipleri Derneği Başkanı Taner Derviş imzalı yapılan açıklamada, bu konuda salı günü saat 11.00’de Kıbrıs Türk Emekliler Derneği Genel Merkezi’nde eşdeğercilerin katılımıyla bir toplantı düzenleneceğini, tüm eşdeğercilerin bu toplantıya davetli olduğunu bildirdi.
Hiç tazmin edilmemiş 5 bin, kısmen tazmin edilmiş 3 bin dosya sahibi bulunduğunu belirten dernek yönetimi, yaklaşık 60 bin eşdeğercinin mülkiyet hakkının devlet eliyle gasp edildiğini savundu.
Dernek Yönetim Kurulu, yazılı açıklamasında, bu konuda hukuka aykırı uygulamalar olduğunu öne sürdü, bunların iptal edilmesini, görev ihmali ve yasa dışı işlem yapanlar hakkında yasal kovuşturma başlatılmasını ve hukuk kuralları temelinde eşdeğer hakkının iade edilmesini talep etti.
Eşdeğer Mal Hak Sahipleri Derneği’nin yaptığı basın açıklaması şöyle:
EŞDEĞERCİLERİN MÜLKİYET HAKLARI DEVLET ELİYLE GASPEDİLMEKTE ANAYASA ÇİĞNENMEKTEDİR
34.Hükümet’in Başbakanı Tufan Erhürman ve Başbakan Yardımcısı Kudret Özersay’a İyi İdare Yasası kapsamında yaptığımız yazılı taleplere, ulaştırdığımız kapsamlı raporlara ve yaptığımız suç ihbarlarına rağmen, Derneğimize hükümetin görev süresi içinde yanıt veya randevu dahi verilmemiştir.
Kaldı ki Sayın Erhürman, siyasi iradeden kaynaklanan hata ve usulsüzlükler için, vatandaşın mahkeme sürecine müracaat etmek zorunda kalmayacağına vurgu yaparak, siyasi irade ile yapılmış kanunsuz işlemlerin, ayni şekilde siyasi irade ile düzeltilebileceğini ifade etmişti. Sayın Özersay ise, “Mahkemeye veya Mahalleye” söylemi ile iktidara geldiğinde yolsuzlukların üzerine gidileceğini ifade etmişti.
34. Hükümetten taleplerimiz özetle, Anayasada öngörüldüğü şekilde eşdeğer hakkının verilmesi, usulsüz kiralama ve tahsis uygulamalarının iptal edilmesi ve yeni kanun dışı uygulamaların durdurulması olmuştur. Bu uyarılarımıza rağmen, Anayasa çiğnenmek suretiyle usulsüz kiralama ve tahsis işlemleri devam etmiştir.
Eşdeğer hakkının verilmesini sağlayamayan ancak usulsüz uygulamaların devam ettiren KKTC Başbakanlığı, KKTC Başbakan Yardımcılığı, KKTC İçişleri Bakanlığı, İskan Komitesi Başkanlığı ve İskan ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü Anayasal suç işlemiştir.
Kendi halkına adalet sağlayamayan KKTC Yönetiminin, Kıbrıs görüşmeleri bağlamında Kıbrıs Türk Halkının meşru mülkiyet hakkını koruyabilecek kapasiteye sahip olamayacağı kanaatindeyiz.
KKTC Anayasasının emredici kuralları temelinde Eşdeğer hakkımızın verilmememesi durumunda Kıbrıs Sorununa ilişkin görüşmelerde sahip olduğumuz taşınmaz mallar üzerinde siyasi pazarlık yapılmasına izin vermemekte kararlıyız.
EŞDEĞER MAL HAKKININ HUKUKİ ZEMİNİ
KKTC Anayasasının 159. maddesi ve Yedinci Kısmında yer alan maddeler ile İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasasının 38(2) (3) maddesi usulsüz tahsislerin iptal edilmesini emretmektedir.
KKTC Anayasası ile İskan, Topraklandırma ve Eşdeğer Mal Yasası 13 Şubat 1975 tarihinden itibaren Devletin mülkiyetine geçmiş olan terkedilmiş taşınmaz malların öncelikle Güney Kıbrıs’ta taşınmaz mal bırakmak zorunda kalmış göçmenlere verilmesini ve siyasi irade ile yapılmış hata ve usulsüzlüklerin ayni şekilde siyasi irade ile iptal edilmek suretiyle düzeltilerek, iptal edilen kaynakların eşdeğer kapsamına alınmasını ve gelir kaybından kaynaklanan zararın tazmin edilmesini emretmektedir.
EŞDEĞER HAKKINI TEYİT EDEN BAŞSAVCILIK GÖRÜŞÜ, ANAYASA MAHKEMESİ KARARI, YİM KARARI
Başsavcılık Görüşü
13 Haziran 2017 tarihli Başsavcılık yazısında, 13 Şubat 1975 tarihi itibarı ile terkedilmiş taşınmaz malların Bakanlar Kurulu kararı ile İTEM Yasası kapsamından çıkarılarak yatırım amacı veya kamu yararı gerekçesi ile olsa dahi, gerçek veya tüzel bir kişiye kiralanmasının Anayasa ve yürürlükteki mevzuata aykırı olduğu kesin ifadeyle belirtilmekte, sözkonusu mallar üzerindeki mülkiyet hakkının öncelikle KKTC Devlet sınırları dışında taşınmaz mal bırakmış gerçek ve tüzel kişilere ait olduğu vurgulanmaktadır.
ANAYASA MAHKEMESİNİN 19/87 SAYILI KARARI
19/87 sayılı Anayasa Mahkemesi kararı, İTEM kapsamındaki taşınmaz malların kamu yararı kararı dahil herhangi başka bir gerekçe ile bu kapsamdan çıkarılmasını Anayasa hükümlerine aykırı bulmakta, 13 Şubat 1975 tarihi itibarı ile terkedilmiş taşınmaz mallar üzerindeki mülkiyet hakkının öncelikle KKTC Devlet sınırları dışında taşınmaz mal bırakmış gerçek ve tüzel kişilere ait olduğu vurgulanmaktadır.
YÜKSEK İDARE MAHKEMESİNİN 13/2009 SAYILI KARARI
Eşdeğer kapsamındaki kaynakların usulsüz bir şekilde satışı ile ilgili olarak Yüksek İdare Mahkemesinde açılan davada, Bakanlık İTEM Yasasına aykırı uygulamaları kabul etmiş, bu ve benzeri uygulamaların yapılmayacağını taahhüt etmiştir.
ULUSLARARASI UYGULAMALARA UYUM
Eşdeğer sistemi ihtiyaç doktrini ve karşılıklılık ilkesi temelinde uluslararası uygulamalar ile de uyumludur.
6 MAYIS 2019 TARİHLİ OMBUDSMAN RAPORU HUKUKİ HAKLILIĞIMIZI TEYİT ETMEKTEDİR
Ombudsman, 6 Mayıs 2019 tarihli raporunda hukuki haklılığımızı teyit etmekte; Anayasadan ve Yasadan kaynaklanan Eşdeğer hakkımızın verilmediğini açıklamakta; Yapmış olduğumuz dilekçelere Devlet Makamları tarafından verilen cevapların dahi hiçbir anlam içermediğini ifade etmekte ve kamu icraatının çağdaş devlet yönetimiyle bağdaşmadığını vurgulamaktadır. Ombudsman Raporuna göre, Kuzey’de verilen taşınmaz mal koçanlarının sadece % 35’i eşdeğer mala karşılık olarak verilmiş, geriye kalan % 65’i ise Güney Kıbrıs’ta taşınmaz mal bırakmamış kişilere verilmiştir. Bu rakamlar yapılan korkunç hukuksuzluğun ve yolsuzluğun boyutunu açıkça ifade etmektedir.
KKTC İÇİŞLERİ BAKANLIĞI, İSKAN KOMİTESİ BAŞKANLIĞI, İSKAN VE REHABİLİTASYON DAİRESİ MÜDÜRLÜĞÜ ANAYASAL SUÇ İŞLEMİŞTİR
Asli görevleri Eşdeğer hakkının verilmesini sağlamak olan İçişleri Bakanlığı, İskan Komitesi Başkanlığı ile İskan ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğü, eşdeğer hakkını vermedikleri gibi, eşdeğer kapsamındaki taşınmaz malların bu kapsamdan çıkarılarak, yasalara aykırı bir şekilde hak sahibi olmayan kişilere tahsis edilmesine sessiz kalmış veya olanak sağlamışlardır. Bu bağlamda, İçişleri Bakanlığı, İskan Komitesi Başkanlığı ile İskan ve Rehabilitasyon Dairesi Müdürlüğünün icraatları araştırılmalı, suç unsuru bulunması halinde yargı yolu açılmalıdır.
ADALETSİZ PUAN UYGULAMALARI İLE BİREYSEL HAKLAR GASPEDİLMEKTE, İLAVETEN KKTC’NİN MÜLKİYET HAKKI ZAYIFLATILMAKTA, RUM TARAFININ MÜLKİYET HAKKI YÜKSELTİLMEKTEDİR
Kıbrıslı Türklere ait Güney Kıbrıstaki taşınmaz malların değerini yansıtan Güney puanları sabit tutulmuş, ancak Kıbrıslı Rumlara ait mallarının değerini yansıtan Kuzey puanları astronomik bir şekilde yükseltilmiştir. Bu uygulama ile Anayasanın eşitlik ilkesine rağmen Eşdeğer Mal Hak Sahiplerinin bireysel hakları çiğnenmektedir. Buna ilaveten bu uygulama ile KKTC’nin mülkiyet hakkı azaltılmakta, Kıbrıslı Rumların mülkiyet hakları yükseltilmekte, sonuçta, uluslararası platformda mülkiyet tezimiz zayıflatılmaktadır.
YETERLİ KAYNAK MEVCUTTUR
Çeşitli kaynaklardan temin edilmiş resmi olmayan bilgilere göre 1974 yılında yaklaşık 162,000 Kıbrıslı Rum 1,463,382 dönüm civarında özel mülk; yaklaşık 48,000 Kıbrıslı Türk ise 679,057 dönüm civarında özel mülk terketmek zorunda kalmıştır. Elan, Devletin elinde eşdeğer amaçlı kullanılabilecek yaklaşık 500,00 dönüm arazi ve 10,000 civarında bina bulunmaktadır.
HUKUKUN ÜSTÜNLÜĞÜ İLKESİNİN İHDAS EDİLMESİNİ TALEP EDİYORUZ
Karanlık Ortaçağ uygulamalarının yerine, 21. yüzyılın temel felsefesi olan hukukun üstünlüğü ilkesinin hakim olacağı bir düzen talebi ile, Hükümete sunduğumuz yazıya “İyi İdare Yasası” hükümlerine rağmen yanıt dahi almadık. Ülkemizde hukukun üstünlüğü ilkesinin ihdas edilerek, siyasi iktidar eliyle yapılan hukuka aykırı uygulamaların iptal edilmesini, görev ihmali ve yasa dışı işlem yapanlar hakkında yasal kovuşturma başlatılmasını ve hukuk kuralları temelinde Eşdeğer hakkının iade edilmesini talep ediyoruz.
TALEP VE ÖNERİLERİMİZ
1-Anayasa ve yasa hükümleri temelinde eşdeğer işlemlerinin ivedilikle başlatılması
2-Anayasanın eşitlik ilkesi çerçevesinde, Kuzey-Güney puan değerlerinde yaratılan adaletsizliğin giderilmesi,
3-Siyasi irade ile yaratılan hukuk dışılığın siyasi irade ile ortadan kaldırılması ilkesinin siyasette hakim kılınması, bu bağlamda eşdeğer amaçları dışına çıkarılmış veya tahsis edilmiş kaynakların tespit edilmesi ve siyasi irade ile iptal edilerek eşdeğer kapsamına
alınması,
4-1974 sonrası KKTC’de terkedilmiş taşınmaz malların tahsis envanterinin çıkarılması,
5-44 yıllık gelir kaybının Anayasada öngörüldüğü şekilde tazmin edilmesi,
6-Kamu yönetiminde, Eşdeğer uygulamalarına ilişkin icraatlar incelenerek suç unsuru bulunması halinde yargı yolunun açılması,
7- İskan yolsuzlukları göz önünde bulundurularak Derneğimizin eşdeğer çalışmalarında yer alması.
EŞDEĞER CAMİASINI TOPLANTIYA ÇAĞIRIYORUZ
Eşdeğer Camiası, hiç tazmin edilmemiş 5,000 dosya sahibi ile kısmen tazmin edilmiş 3,000 dosya sahibi Eşdeğerciden oluşmaktadır. Başka bir deyişle yaklaşık 60,000 vatandaşın mülkiyet hakkı Devlet eliyle gaspedilmiştir.
Anayasa’yı çiğneyen Hükümet aleyhine hukuki sürecimizi başlatmak amacıyla 14 Mayıs Salı 2019 tarihinde, saat 11.00’de Kıbrıs Türk Emekliler Derneği Genel Merkezinde ( Metehan Yolu) toplanıyoruz.
