İktisatbank Hazine Bölümü Grup Müdürü Emre Değirmencioğlu'nun yaptığı para ve borsa piyasasısyla ilgil değerlendirme şöyle:
Gündemi şu anda ABD-Türkiye ilişkileri ve Suriye teşkil ettiği için, klasik formatımızdan çıkarak daha güne özel bir bülten sunma niyetindeyiz
Ekonomi konuşmak istiyoruz ama siyasetten ne kadar uzak durmayı başarabiliyoruz?
Suriye’den gelen her türlü tehdide karşı güvenlik tedbiri almak Türkiye’nin meşru müdafaası ve bekası için önemli olsa da, bültenimizin ana konusu malum sürecin ekonomi ve piyasalara yansıması
Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ABD ziyaretinden istediğini tam olarak alamadan döndüğünü daha önce bültenimizde paylaşmış, Ankara’nın da artık Suriye konusunda blöf yapmaktan çok öte hazırlık içerisinden olduğunun altını çizmiştik
ABD’nin PKK’nın karbon kopyası olan PYD/YPG’ye silah yardımı yapmaya devam etmesi ardından Ankara’nın “kendi göbeğimizi kendimiz keseceğiz” diyerek sınır ötesi operasyon için tüm hazırlıkları tamamlaması üzerine dün gün boyu Türk Mali piyasaları hareketli bir seyir izledi
Başkan Trump, her ne kadar Türkiye'nin Suriye'ye operasyon yapmasına yeşil ışık yakmış olsa da, ABD cephesinde Trump’ın kararına çok yoğun eleştirilerin geldiğini görüyoruz
Başkan Trump, ABD askerlerini bölgeden çekeceği haberi ardından ABD iç siyaseti karışırken, Trump’ın Türkiye’ye yönelik Twitter hesabı üzerinden kullandığı ağır sözler, Suriye Kürtlerini yalnız bırakmakla suçlayanlara yönelik bir cevap gibi görünüyor
Trump dün akşam saatlerinde attığı tweetinde, Suriye'nin kuzeyinde bulunan 50 ABD askerini çekme kararının ardından, "Daha önce de belirttiğimi yenilemem gerekirse, Eğer Türkiye benim üstün ve eşsiz bilgeliğimle sınırı aşmak olarak nitelendirdiğim birşey yaparsa, Türkiye ekonomisini (daha önce de yaptığım gibi!) ortadan kaldıracağım" dedi
Milli Savunma Bakanlığı dün akşam Twitter'dan yaptığı açıklamada, harekat için tüm hazırlıkların tamamlandığını duyururken, Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki hava operasyonlarının koordinasyonunda kullanılan askeri mekanizmadan çıkarıldığını; ABD'nin bölgedeki istihbarat ve keşif verilerine erişiminin de durdurulduğu haberini okuyoruz
Trump’ın atmış olduğu teamüllere aykırı tweet belki Ankara cephesinde çok aşırı bir etki doğurmasa da, Kongre’nin çok açık ve net bir şekilde yaptırım kartını bir tehdit olarak masaya koyması, önemsenmesi gerek bir gelişme olarak görülmelidir
ABD Kongresi’nin her iki kanadı da (hem Cumhuriyetçiler hem de Demokratlar), Trump’ın Suriye’den çekilip Kürtleri yalnız bıraktığı için isyan ettiklerini görüyoruz. Senatörler arasında kantarda ağır basan isimlerin Türkiye için yaptırım yasası teklif edeceğini ve NATO’dan atılması için girişim başlatacağını tehditlerini de okuyoruz
Dün akşam saatlerinde Papaz Brunson’dan sonra Trump’dan ikinci kez tehdit tweeti gelmesi, sığ işlem saatlerinde Türk Mali piyasalarını karıştırdı
Elbette, uzun süredir tartışılan sınır ötesi operasyona 5 kala, Türk mali piyasalarının da harekete geçtiği görüyoruz. Türk insanın nabzını en iyi yansıtan USD/TRY kuru dün güne 5,70 sınırından başlaması ardından günün büyük kısmını 5,74-5,75 sınırında salınarak geçirdi. Akabinde, akşamüzeri Başkan Trump’ın tweeti ile USD/TRY kurunun dolu dizgin 5,85 seviyesine kadar yürüdüğünü görüyoruz
USD/TRY kurunda aşağıda 5,74/5,75 yukarda ise 5,84/5,85 önemi yaklaşık 1 aydır bültenimizde her gün paylaşıyoruz. Bugüne USD/TRY kuru üzerine yazılan pek çok sayıda ve tutarı çok yüksek rakamlara varan opsiyonların da olduğunu görüyoruz. Kullanım fiyatı 9 seviyesini bile bulan bu kadar karmaşık bir günün fırtınasız açılmayacağını düşünüyoruz. Her iki yöne de sert hareket için dikkatli olmak gerekiyor
Teknik manada, 5,84/5,85 bölgesinin yukarı yönlü geçilmesi ile ilk etapta 5,89 devamında ise formasyonun hedef bölgesi olan 6,04 seviyesinin test edilebileceğini düşünüyoruz. Altını büyük ve kalın olarak çizmek gerekirse, kurun yükselişe geçmesi için 5,85 seviyesinin üzerinde gecelik bir kapanış gerekiyor. Aksi takdirde gün içi ihlaller yanıltıcı olabilir (bakınız grafik)
- ABD Kongresi’nin yaptırım yasasını kanuna dönüştürmesi durumunda, ABD-Türkiye ilişkilerinde yaşanacak gerilim nedeniyle, döviz cephesinde ister istemez yine arzulanmayan sonuçların doğacağını düşünüyoruz. Hatırlamak gerekirse, geçen sene, 9 iş gününde 5’den 7,24’e yürüyen USD/TRY kurunun enflasyon üzerinde yarattığı tahribatın etkilerini geçen 12 ay ardından daha yeni yeni sarmaya başlarken, şirket bilançoları (reel sektör) üzerindeki tahribat ve bunun bankacılık sektörü üzerinde yarattığı aktif kalitesindeki bozulmanın yaraları henüz sarılmadı!
- Her ne kadar Türkiye’nin dışardan gelen her türlü tedbire karşı sınırlarını korumak ve Suriyeli mültecileri geri ülkelerine göndermek istemesi en akılcı davranış gibi görünse de, gelinen noktada güvenli bölge girişiminden vazgeçmek de bir alternatif olarak düşünülebilir mi sorusunu tartışmak gerekiyor
- Böyle bir adımın, elbette iç siyasette yansımaları da olacaktır. Belki de yerleşim yerlerini hedef almadan, zararı minimize edecek kadar asgari ve PKK hedefleri ile ilişkilendirerek yönetmek daha mantıklı olabilir. Trump ile Erdoğan’ın önümüzdeki ay görüşecek olmalarını da göz ardı etmiyoruz. Bu zaman diliminde S-400’leri de akıbeti (aktive edilip edilmeyeceği) kesinleşir
- Öte yandan, güvenli bölgenin kurulması fikren iyi görülse de, Türkiye’de yaşayan 1-2 milyon mülteciler acaba geri ülkelerine dönmek ister mi? Giderse orada yaşayanlar ile kaynaşabilir mi? Güvenli bölgenin inşaatı için gereken milyarlarca dolar bütçenin (son hesaplamalar 25-30 milyar dolara işaret ediyor) kim veya kimler tarafından üstlenilecek? Daha sorulacak pek çok soru var ama burada şimdilik durma niyetindeyiz
- Bize düşen, görevimiz gereği ekonomi cephesinden konuya yaklaşmak. Dilimizin döndüğünce kaleme almaya çalıştık…
USD/TRY
USD/TRY kuruna teknik olarak yaklaşırsak, güç göstergelerinden RSI’ın aşırı alım bölgesine geldiğini görüyoruz. Böyle bir durumda, yukarda 5,85-5,89 aralığında kurun soluklanma ihtiyacı olabileceğini düşünüyoruz. Sağlıklı yükseliş için, ilk önce aşır bölgelerden geri çekilme / düzeltme sonrası formasyon hedefinin 6,04 olacağını düşünüyoruz
