banner913
banner932
banner1012

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER GÜNÜ KUTLANIYOR


Metin FAHRİOĞLU

Metin FAHRİOĞLU

Okunma 24 Ekim 2015, 13:59

Nedeni ne olursa olsun  her savaş mutlaka  arkasında birçok ölü ve yaralı , yıkılmış , yakılmış evler ve şehirler ve de  harap olmuş bir doğa bırakır. Savaşlar, büyük  toplumsal ve ekonomik kayıplara neden olur…Birleşmiş Milletler fikri ilk olarak II. Dünya Savaşının  sona ermesiyle birlikte  bu savaşın galibi  ülkeler tarafından; ülkeler arasındaki  anlaşmazlıkları ortadan kaldırarak ileride meydana  gelebilecek  ve kendi güvenliklerini tehdit edebilecek  bir savaşın önüne geçebilmek amacıyla ortaya atılmıştır.

II. Dünya Savaşı sonunda galip gelen devletler  sürekli olarak  dünya barışı için toplandılar. ABD Başkanı Roosveltin önderliğinde 1 Ocak  1942de BM adı altında  bu örgütün temellerini attılar.25 Nisan-26 Haziran 1945tarihleri arasında   26 ülkenin temsilcileri Amerikanın  San Fransisco  kentinde  toplanıp insanlığı savaşların  yıkımından korumak  için  karar alarak ortak bir bildiri yayınladılar. Hazırlanan BM Yasasının  onaylanmasıyla  24 Ekim 1945de BM örgütü kuruldu.

BM, Dünya barışını, güvenliğini korumak ve uluslararası ekonomik, toplumsal ve kültürel bir işbirliği oluşturmak için  kurulan  uluslararası bir  örgüttür. Kurucu ulusların sayısı 51 olup anavatanımız Türkiye de bu kurucular arasında idi. Türkiye,  bu anlaşmayı 15 Ağustos 1945 tarih ve 4801 sayılı yasa uyarınca 28 Eylül 1945 günü onaylamıştır. Günümüzde  191 ülkenin üye olduğu  BM, dünyadaki  en büyük  uluslararası örgüttür.

BM kendini,  “Adalet ve güvenliği , ekonomik kalkınma ve sosyal eşitliği uluslararasında tüm ülkelere sağlamayı amaç  edinmiş küresel bir  kuruluş” olarak tanımlamaktadır. ABD, Rusya, Çin Halk Cumhuriyeti,Birleşik Krallık ve Fransa  BM Güvenlik Konseyinin 5 daimi  üyesi olup 15 ülkeden  oluşmaktadır.  Dönüşümlü olan 10 üye  ülke her 2 yılda bir BM  Genel Kurulunda  yapılan seçimle belirlenmektedir. BM Güvenlik  Konseyinin  karar alabilmesi  için  9/15 oranı gerekli olup daimi üyelerden herhangi birinin olumsuz oy kullanmaması gerekmektedir. BM İçtihatlarına göre  Güvenlik Konseyi karar alırken  ‘veto yetkisine  sahip daimi üyelerden bir kaçının oylamaya katılmaması  bu üyelerin kararı ‘veto ettiği anlamına gelmemektedir.

Güvenlik Konseyi siyasal alanda bir yürütme organıdır.  Bu kurulun görevleri ; BMin amaç ve ilkelerine uygun biçimde  barış ve  güvenliği korumak, , uluslararası bir anlaşmazlığa yol açabilecek  her türlü durumu soruşturmak, silahsızlanmayı  denetleyecek planlar yapmak,  barışa karşı bir tehlike ve saldırıyı araştırmak, saldırganlara karşı askeri birlikler kurarak önlemler almaktır.BM örgütü halen bu amacı korumakta  olup BM Güvenlik Konseyi bu yönde  çalışmalar yapmaktadır.

Amaçları, Uluslararası barış ve güvenliği sürdürmek , ülkeler  arasında  iyi ilişkileri pekiştirmek, uluslararası ekonomik , sosyal, kültürel işbirliğini sağlamak, insanlık sorunlarının  çözümünde , temel hak ve  özgürlüklerin  geliştirilmesinde  birlikte çalışmak olan BM acaba hedeflerinde ne dereceye kadar başarılı oldular dersiniz?1945 yılından beri  3ncü Dünya Savaşı çıkmamıştır. Ama  BM,  savaşları engelleme  konusunda başarılı oldu mu? Günümüzde Dünya Savaşı yok ama  savaşlar devam ediyor. Bu savaşların sona erdirilmesinde BMin de katkıları olmuştur. Ancak BM Genel Kurulunun   başarılı olduğu söylenemez….Savaşlar halen devam ediyor!....

Dünyada pek çok kriz yaşanıyor. Ancak, BM  bu krizlerin önlenmesi ve çözümlenmesinde etkili olamıyor.  Günümüzde BM, kuruluş nedenini oluşturan savaş ve barış gibi konularda uluslar arası bir örgüt olmaktan çok uzaktır.BM daimi üyeleri  ayrılığa düştükleri zaman tıkanma yaşanıyor ve  BM olarak bir şey yapamıyor. BM Barış Gücü askerleri; Srebrenistanda , Ruandada sivilleri koruyabildi mi? Orta Doğu kan ağlıyor. BM nerede?

Irakın ABD tarafından işgali ile başlayan ve Irak devletinin çökmesi ile, Irakın mezhep ve etnik kimlik temelinde üçe bölünmesi ve kendi aralarında  bugüne kadar uzlaşmaya varamamaları sonucu bugünlere gelindi.

Işid, Irak ve Suriyede yaşanan  krizlerin ve sorunların bir ürünüdür. Suriyede 3 yıldan beri süren savaşa BM ve uluslar arası toplu çare üretememiştir. Bölgemizde öncelikle  önemli  olan Irak ve Suriyenin sorunlarına çözüm üretmektir. Kalıcı barış ve istikrar için çözüm şarttır.

Yalnız Irak, Suriye , Ukraynada değil, dünyanın çeşitli bölgelerinde çok sayıda anlaşmazlık ve krizler vardır. Bunların bir kısmı yeni, bir kısmı eskidir…

Orta Afrika, Güney Sudan, ve Afganistan ilk akla gelenler. Israil Gazzeyi  resmen darmadağın etti. BM seyirci kalmaktan öte bir şey yapmadı. Kıbrıs sorunu gibi dünyanın en eski anlaşmazlıklarından olan Filistin-Israil arasındaki sorun artık müzakere bile edilmiyor. 

Özellikle ,1959 Zürih ve Londra Anlaşmalarının  ardından  1960 Kıbrıs Cumhuriyetinin kurulduğu günlerdeki BM ile  Rumların 21 Aralık 1963 Kanlı Noel saldırılarının   ardından gelen gelişmelerden de görüleceği gibi  dünkü BM ile bugünkü  BMin Kıbrısa bakış açısı  ayni değildir. Maalesef günümüzde BM  Güvenlik Konseyi  Kıbrıs sorununun sanki taraflarından biri olmuştur!...

BM Güvenlik Konseyi  kuruldu kurulalı hangi ciddi siyasi sorunu çözmüştür ki?  Kıbrıs Sorununun kaynağı belli, çıkış nedeni belli. Hal böyle iken  BM Güvenlik Konseyi almış olduğu  186(1964), 365(1974), 367(1974), 541(1983), 544(1983) ve 550(1984)sayılı  kararlarıyla Kıbrıs Sorununun bugünlere taşınmasında %51 olumsuz payı vardır. Bunun yanında GKRYnin  1990 yılında  ABne üyelik müracaatını kabul eden ve 1 Mayıs 2004 tarihi itibarıyla GKRYni ‘sözde Kıbrıs Cumhuriyeti olarak ABne üye kabul edilmelerinin Kıbrısta siyasi çözüm açısından  yarattığı olumsuzluk büyüktür.

 

Sonuç olarak BM Güvenlik Konseyi ve AB  almış olduğu Rum yanlısı kararlarıyla Doğu Akdenizde Filistin sorunundan sonra Kıbrıs sorunu  siyasi  bir çözüme  varılamayan ikinci bir sorun olarak tarihe geçmiştir….

Yorum Ekle
İsim
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.